Czy powinieneś używać HDMI, DisplayPort lub USB-C do monitora 4K?

Jeśli niedawno nabyłeś nowy monitor 4K, mogłeś być zaskoczony różnorodnością portów znajdujących się z tyłu. HDMI, DisplayPort, USB-C i Thunderbolt to teraz standardy, ale który z nich jest najlepszym wyborem i dlaczego?

HDMI 2.1: uniwersalny wybór

HDMI, czyli interfejs multimedialny wysokiej rozdzielczości, jest obecnie najczęściej używanym portem do wyświetlania obrazu. Spotykamy go w telewizorach, konsolach do gier oraz odtwarzaczach Blu-ray. Umożliwia stabilne przesyłanie sygnału cyfrowego, co pozwala na łatwą wymianę kabli bez konieczności wyłączania urządzeń.

HDMI 2.1 to najnowsza wersja standardu, która obsługuje przepustowość do 48 Gb/s, co umożliwia wyświetlanie obrazu w 10K przy 60 klatkach na sekundę w pełnym 10-bitowym kolorze. W przypadku monitorów 4K, HDMI 2.1 z pewnością wystarczy.

Funkcja łączenia łańcuchowego – podłączenie komputera do monitora, a następnie podłączenie drugiego monitora do pierwszego – jest możliwa przy użyciu HDMI 2.1, choć monitory wspierające tę funkcję są dość rzadkie, a liczba wyświetlaczy, które można połączyć, ogranicza się do dwóch.

HDMI 2.1 oferuje również kilka dodatkowych funkcji, takich jak ograniczone zasilanie (rzadko spotykane) oraz możliwość działania jako adapter Ethernet (przy użyciu odpowiedniego kabla). Dodatkowo, może korzystać z FreeSync (lub VESA AdaptiveSync), co eliminuje problem z rozrywaniem obrazu.

Kable HDMI są stosunkowo tanie, ale aby w pełni wykorzystać możliwości HDMI 2.1, konieczne jest posiadanie odpowiednich kabli zgodnych z tym standardem.

Choć HDMI 2.1 jest bardzo wydajne, warto być ostrożnym – twój monitor 4K może obsługiwać jedynie starszy standard HDMI 2.0. W takim przypadku jego możliwości będą ograniczone do przesyłania sygnału 4K przy 60 klatkach na sekundę w 8-bitowym kolorze. Dźwięk przelotowy będzie ograniczony do 44,1 kHz i 16-bitowych kanałów audio, z jedynie dwoma nieskompresowanymi kanałami (kanały audio 5.1 będą skompresowane).

Dla graczy, HDMI 2.0 nie obsługuje standardu FreeSync, a treści HDR są ograniczone do statycznych metadanych (standard HDR 10), w przeciwieństwie do HDMI 2.1, które obsługuje dynamiczne metadane (w tym HDR10+ i Dolby Vision). Monitory HDMI 2.0 4K mogą być tańsze, ale tracisz na funkcjonalności.

Jeśli korzystasz z monitora 4K z HDMI 2.1, nie powinieneś napotkać większych problemów. Jeśli jednak twój monitor obsługuje tylko HDMI 2.0, DisplayPort może zaoferować lepsze wrażenia, szczególnie jeśli planujesz łączyć więcej niż dwa wyświetlacze.

DisplayPort: szybszy i bardziej zaawansowany

DisplayPort od lat jest preferowanym wyborem wśród entuzjastów komputerowych, a jego przewaga nad HDMI 2.1 jest oczywista, gdy spojrzymy na specyfikacje. O ile HDMI 2.1 obsługuje 48 Gb/s, nadchodzący standard DisplayPort 2.0 ma potencjał, aby osiągnąć 80 Gb/s, choć urządzenia z tym standardem nie pojawią się na rynku przed końcem 2020 roku.

Większość użytkowników nadal korzysta ze standardu DisplayPort 1.4, który również wypada korzystnie w porównaniu z HDMI 2.0.

DisplayPort 1.4 obsługuje rozdzielczość 8K przy 60 klatkach na sekundę, ale tylko z kompresją strumienia wyświetlania. Nieskompresowana wydajność jest na poziomie HDMI 2.0, czyli 4K przy 60 klatkach z 8-bitowym kolorem. Możesz podłączyć do dwóch monitorów przy rozdzielczości 4K z wykorzystaniem łańcuchowego połączenia, pod warunkiem, że monitory to obsługują.

W przeciwieństwie do HDMI 2.0, DisplayPort 1.4 nie ma ograniczeń w zakresie przesyłania dźwięku. Obsługuje dźwięk do 192 kHz i 24-bitowy z 7.1 kanałami nieskompresowanego dźwięku. Dodatkowo, DisplayPort wspiera FreeSync, co czyni go idealnym wyborem dla graczy.

DisplayPort 1.4a obsługuje również dynamiczne metadane dla treści HDR, co pozwala na korzystanie z Dolby Vision i HDR10+ dla szerszego zakresu jasności i kolorów. Ograniczenie stanowi tutaj jedynie monitor.

W przeciwieństwie do HDMI, DisplayPort nie obsługuje Ethernetu, ponieważ jest głównie stosowany do połączeń komputer-monitor. HDMI natomiast znajduje zastosowanie w szerszym zakresie, od amplitunerów AV po telewizory i inne urządzenia elektroniczne.

DisplayPort ma wiele zalet w porównaniu do HDMI 2.0, szczególnie w przypadku łączenia wielu monitorów. W przyszłości, z pojawieniem się DisplayPort 2.1, możliwe będzie uzyskanie 4K przy wyższych częstotliwościach, ale jedynie na monitorach obsługujących ten standard.

USB-C: doskonały dla posiadaczy laptopów

USB-C to wszechstronny port, który może przesyłać sygnał wideo dzięki technologii zwanej trybem USB-C Alt Mode. W zasadzie jest to DisplayPort przez złącze USB-C. Ostateczne parametry przepustowości i rozdzielczości zależą od używanego standardu DisplayPort (prawdopodobnie 1.4).

W praktyce oznacza to, że wszystkie aspekty techniczne USB-C w trybie alternatywnym odzwierciedlają te z DisplayPort 1.4. Teoretycznie możliwe jest uzyskanie sygnału 4K przy 60 klatkach z 8-bitowym kolorem, a nawet 8K w 10-bitach przy odpowiedniej kompresji.

Jednym z kluczowych atutów USB-C jest jego dostępność – porty te są obecne w większości nowoczesnych laptopów. Ważne jest jednak, aby upewnić się, że twój laptop obsługuje wyświetlanie w trybie USB-C Alt, co powinno być wymienione w specyfikacji technicznej lub na stronie producenta.

Wyjście wyświetlacza USB-C Alt Mode powinno również wspierać USB Power Delivery (USB-PD). Jeśli twój laptop obsługuje USB-PD (co jest powszechne), możesz go ładować i przesyłać obraz jednocześnie przy użyciu jednego kabla.

Warto przeprowadzić dokładne sprawdzenie, czy monitor zapewnia wystarczającą moc wyjściową do ładowania laptopa. Na przykład Dell UltraSharp U3219Q oferuje 90 W USB-PD, co wystarcza do ładowania MacBooka Air lub laptopa Dell XPS 13, ale nieco mniej niż 96 W wymagane przez 16-calowego MacBooka Pro (chociaż w praktyce rzadko tyle energii jest potrzebne).

USB-C to znakomity wybór, jeśli twój laptop jest z nim kompatybilny, zwłaszcza jeśli często przemieszczasz się po biurze lub w domu. USB-PD oznacza, że nie musisz zabierać ze sobą ładowarki do monitora, a jednocześnie korzystasz z wszystkich zalet DisplayPort 1.4, który pozostaje bardzo wydajnym standardem.

Należy jednak pamiętać, że istnieje pewna niepewność co do możliwości łączenia szeregowego wielu monitorów 4K przez USB-C. Jeśli to dla ciebie istotne, lepiej rozważyć DisplayPort lub wybrać monitor obsługujący Thunderbolt 3.

Thunderbolt: idealne do łączenia szeregowego i komputerów Mac

Thunderbolt korzysta również z portu USB-C, ale to jedyne podobieństwo. Thunderbolt 3 to technologia aktywna, która oferuje przepustowość do 40 Gb/s przy użyciu odpowiednich kabli. Dla porównania, USB 3.2 Gen 2 to technologia pasywna z przepustowością do 20 Gb/s.

Mimo że obie technologie korzystają z tego samego portu, nie są wymienne. Thunderbolt 3 ma wiele znaczących zalet w porównaniu do standardowego USB, dzięki dodatkowej przepustowości. Umożliwia podłączenie dwóch wyświetlaczy 4K (przy 60 klatkach), jednego wyświetlacza 4K (przy 120 klatkach) lub jednego wyświetlacza 5K (przy 60 klatkach) przy użyciu tylko jednego kabla Thunderbolt 3.

W 16-calowym MacBooku Pro z 2019 roku, dwa kable Thunderbolt mogą obsługiwać łącznie cztery wyświetlacze 4K lub dwa 5K. Apple od początku wspiera tę technologię, co czyni Thunderbolt idealnym wyborem dla użytkowników komputerów Mac.

Thunderbolt 3 nie tylko umożliwia łączenie monitorów, ale także innych urządzeń, takich jak zewnętrzne macierze pamięci, stacje dokujące czy nawet zewnętrzne karty graficzne.

Aby wykorzystać Thunderbolt 3 do podłączenia monitora, musisz zakupić monitor obsługujący tę technologię, co zazwyczaj wiąże się z wyższymi kosztami w porównaniu do standardowych monitorów HDMI czy DisplayPort 4K. Kable Thunderbolt 3 również nie należą do najtańszych.

Warto rozważyć Thunderbolt przy przyszłych zakupach, jeśli obecnie nie jest to dla ciebie priorytet. Szybkie połączenie Thunderbolt to świetna inwestycja, a także pozwala zmniejszyć liczbę kabli.

Jeśli masz taką możliwość, Thunderbolt z pewnością jest warte zakupu, zwłaszcza jeśli planujesz łączyć wiele monitorów 4K.

Nie ma sensu jednak inwestować w drogie kable Thunderbolt 3, jeśli zamierzasz korzystać tylko z jednego monitora, ponieważ nie przyniesie to znacznych korzyści.

Który z nich jest najlepszy dla ciebie?

Ostateczny wybór zależy od twoich potrzeb i dostępnych technologii. Na dzień dzisiejszy HDMI 2.1 jest dostępne na rynku i oferuje najwyższą przepustowość, maksymalne rozdzielczości, liczby klatek na sekundę oraz głębi kolorów, co czyni go dobrym wyborem.

DisplayPort 1.4 wciąż jest lepszym wyborem niż HDMI 2.0, dzięki wyższej przepustowości i możliwości łączenia szeregowego. Jeśli jednak nie planujesz używać więcej niż dwóch monitorów, różnice są niewielkie.

USB-C zależy od tego, czy twój laptop obsługuje tryb alternatywny USB-C z DisplayPort oraz czy monitor oferuje wystarczającą moc do ładowania laptopa. Jeśli twój laptop spełnia te wymagania, USB-C jest wygodnym rozwiązaniem.

Thunderbolt 3 to najszybsze połączenie, które oferuje największą przepustowość danych. W przypadku łączenia kilku monitorów 4K lub podłączania wyświetlacza 5K, jest to prawie niezrównane. Możesz również podłączyć inne urządzenia, co jest dużym plusem. Jednak wymaga to współpracy zarówno monitora, jak i laptopa oraz odpowiednich kabli, które mogą być droższe.