Aktualizacje oprogramowania mogą być uciążliwe. Proces instalacji, przenoszenia lub usuwania funkcji, z których korzystasz, wymaga czasu, a czasem może prowadzić do problemów. Mimo to, zalecamy regularne aktualizowanie oprogramowania, gdy tylko jest to możliwe, ponieważ Internet jest pełen zagrożeń.
Podstawowe informacje o aktualizacjach zabezpieczeń
Oprogramowanie, które używasz na co dzień, w tym systemy operacyjne i aplikacje, prawdopodobnie zawiera luki w zabezpieczeniach. Proces tworzenia oprogramowania jest skomplikowany, co prowadzi do regularnego odkrywania błędów, które następnie są eliminowane poprzez aktualizacje zabezpieczeń.
Jeśli na bieżąco instalujesz aktualizacje – wiele nowoczesnych aplikacji robi to automatycznie – będziesz chroniony przed znanymi atakami. Z kolei brak aktualizacji naraża Cię na wykorzystanie znanych luk. Używanie przestarzałej i nieaktualizowanej wersji aplikacji stwarza dodatkowe ryzyko – konieczne jest zaktualizowanie jej do nowoczesnej, wspieranej wersji.
Na przykład, korzystanie z programu Word 2000 na systemie Windows XP stwarza ogromne ryzyko. Istnieją liczne znane luki, które mogą być wykorzystane przeciwko Tobie – nawet otwarcie pliku DOC może wiązać się z niebezpieczeństwem.
Jakie jest ryzyko?
W świecie cyberbezpieczeństwa istnieje wiele rodzajów luk, ale często błędy w oprogramowaniu pozwalają na wykorzystanie pozornie legalnych plików do uruchomienia złośliwego oprogramowania. Na przykład, specjalnie spreparowany obraz JPEG lub plik MP3 mogą wykorzystać znaną lukę w aplikacji, umożliwiając atakującemu zainstalowanie złośliwego oprogramowania. Problemy z przeglądarkami internetowymi mogą umożliwić złośliwym stronom obejście zabezpieczeń i instalację niebezpiecznego oprogramowania. Z kolei luki w systemie operacyjnym mogą pozwolić robakom na przejęcie kontroli nad Twoim komputerem.
Gdy atakujący uzyska dostęp do Twojego systemu, może zainstalować złośliwe oprogramowanie, przeprowadzić atak ransomware, który blokuje Twoje pliki do czasu zapłacenia okupu, zainstalować keyloggera, który zbiera Twoje hasła i numery kart kredytowych, lub wykorzystać Twoje dane do kradzieży tożsamości. RAT (Remote Access Trojan) może nawet ukryć się w tle i robić kompromitujące zdjęcia za pomocą Twojej kamery internetowej.
Możesz zwiększyć swoje bezpieczeństwo, upewniając się, że oprogramowanie jest aktualne. Korzystaj z aplikacji, które są nadal wspierane aktualizacjami zabezpieczeń, i skonfiguruj je tak, aby automatycznie instalowały dostępne aktualizacje.
Nie tylko przeglądarki i systemy operacyjne
Luki w zabezpieczeniach przeglądarek internetowych mogą umożliwić złośliwym stronom przejęcie kontroli nad komputerem lub instalację złośliwego oprogramowania. Podobnie, problemy w systemach operacyjnych są groźne, ponieważ mogą umożliwić robakom i innym złośliwym programom ominięcie zabezpieczeń.
Jednak zagrożenia nie dotyczą tylko przeglądarek i systemów operacyjnych. Inne aplikacje na Twoim komputerze również mogą mieć luki. Na przykład:
Pakiet Microsoft Office zawiera liczne luki w zabezpieczeniach, nie tylko w programie Outlook czy makrach. Stara wersja Worda 2000 może spełniać Twoje potrzeby, ale również zawiera luki, które mogą być wykorzystane – wystarczy pobrać i otworzyć złośliwy plik DOC lub skopiować i wkleić złośliwy obraz do dokumentu. Pakiet Office 2010 był wspierany do 13 października 2020 r. Używanie starszej wersji naraża Cię na ataki.
Narzędzia do archiwizacji, takie jak WinRAR, 7-Zip oraz WinZip, również miały znane luki. Otwieranie złośliwych archiwów może prowadzić do instalacji złośliwego oprogramowania na komputerze. Nowsze wersje tych narzędzi wprowadziły poprawki bezpieczeństwa.
Photoshop oraz inne aplikacje graficzne również miały istotne luki, które mogą prowadzić do ataków, gdy otwierasz złośliwe pliki obrazów.
Odtwarzacze multimedialne, takie jak popularny VLC media player, iTunes oraz Spotify, mają błędy, które mogą umożliwić przejęcie kontroli nad komputerem po otwarciu złośliwego pliku wideo lub muzycznego.
To tylko kilka przykładów. Jeśli jakakolwiek aplikacja w Twoim systemie komunikuje się z Internetem lub otwiera pliki pobrane z sieci (nawet obrazy, teksty, pliki muzyczne czy wideo), istnieje ryzyko związane z potencjalnymi atakami.
Instalując aktualizacje, gdy są dostępne i korzystając z obsługiwanych wersji oprogramowania, które otrzymuje aktualizacje – na przykład nie korzystając z zbyt starej wersji Microsoft Office czy Adobe Photoshop – zapewniasz sobie ochronę przed znanymi lukami w zabezpieczeniach.
Nie zawsze potrzebujesz najnowszych wersji
Aktualizacje są niezbędne, ale nie zawsze konieczne jest natychmiastowe przechodzenie na nowe główne wersje. Choć korzystanie z przestarzałego oprogramowania, które nie jest już aktualizowane, jest ryzykowne, wiele firm wciąż oferuje wsparcie dla starszych wersji oprogramowania przez pewien czas przed koniecznością aktualizacji do nowej wersji. Na przykład:
Windows 8.1 nadal jest dostępny: mimo że Windows 7 i Windows XP nie są już wspierane, Microsoft kontynuuje wsparcie dla Windows 8.1 z aktualizacjami zabezpieczeń do 10 stycznia 2023 r.
Microsoft Office ma długą historię wsparcia: nie musisz płacić za subskrypcję Microsoft 365 ani kupować najnowszej wersji Office za każdym razem, gdy się pojawia. Jeśli posiadasz Office 2016, nadal masz wsparcie dla aktualizacji zabezpieczeń do 14 października 2024 r.
macOS oferuje kilka lat wsparcia: Apple generalnie wspiera trzy najnowsze wersje macOS z aktualizacjami zabezpieczeń. Zatem, nawet po premierze nowej wersji macOS, możesz korzystać z bieżącej wersji przez około dwa lata, jeśli tego chcesz.
Firefox ESR oferuje wolniejsze aktualizacje: Jeśli preferujesz mniej częste zmiany w przeglądarce, Mozilla oferuje wersję „Extended Support Release (ESR)” przeglądarki Firefox. Standardowa wersja Firefoksa jest aktualizowana co cztery tygodnie, podczas gdy wersja ESR co 42 tygodnie, jednak jest również aktualizowana pod kątem zabezpieczeń.
Wszystkie wymienione opcje są wspierane aktualizacjami zabezpieczeń, co jest kluczowe.
A co z…?
Oczywiście istnieją pewne wyjątki. Jeśli masz starszy komputer, który jest odizolowany od Internetu i korzystasz z przestarzałego oprogramowania, może to być akceptowalne.
Jednak pobranie złośliwego pliku i przeniesienie go na komputer, który nie jest aktualizowany, może skutkować zainfekowaniem Twoich plików przez ransomware.
Ważne jest, aby być świadomym ryzyka – a ryzyko istnieje – związanego z korzystaniem z nieaktualnego oprogramowania. Nie zawsze musisz korzystać z najnowszych wersji, ale powinieneś używać oprogramowania, które jest nadal wspierane aktualizacjami.
Jeśli nadal polegasz na starym oprogramowaniu, które nie jest już aktualizowane, rozważ znalezienie nowoczesnych zamienników. Może to wymagać nauki nowych umiejętności, ale przynajmniej będziesz mieć bezpieczne i wspierane oprogramowanie.
Oczywiście, nie musisz stosować się do naszych sugestii. Możesz robić, co chcesz. Jednak miej na uwadze ryzyko, które podejmujesz, używając nieobsługiwanego oprogramowania, i zachowaj ostrożność, niezależnie od tego, czy korzystasz z odizolowanego komputera, czy uruchamiasz starsze oprogramowanie w piaskownicy lub maszynie wirtualnej.