Jak czytać dyskietkę na nowoczesnym komputerze PC lub Mac

Pamiętasz jeszcze dyskietki? Kiedyś były one niezbędne w codziennej pracy. Z czasem zostały zastąpione nowocześniejszymi technologiami, a same dyskietki wyszły z użycia w nowych komputerach. W tym artykule przedstawimy, jak uzyskać dostęp do starych dyskietek 3,5 lub 5,25 cala na współczesnym komputerze PC lub Mac, działającym w systemie Windows.

Kopiowanie danych to tylko jedna strona medalu

Zanim przejdziemy do sedna, warto zwrócić uwagę na istotny aspekt. To, co zamierzamy omówić – czyli przenoszenie danych z klasycznej dyskietki na nowoczesny komputer – to zaledwie połowa sukcesu. Po skopiowaniu danych musisz mieć możliwość ich odczytu. Mogą być one zapisane w starych formatach, które współczesne oprogramowanie może nie rozpoznać.

Wymaga to także odkrycia, jak uzyskać dostęp do tych danych lub konwertować je za pomocą emulatorów takich jak DOSBox, co wykracza poza ramy tego artykułu.

Jak przenieść pliki z 3,5-calowej stacji dyskietek na nowoczesny komputer

Jeśli masz 3,5-calowe dyskietki sformatowane dla systemu MS-DOS lub Windows, które chcesz przenieść na komputer działający pod Windows 10 lub Windows 7, masz szczęście. To najprostszy format do obsługi. Napędy dyskietek 3,5 cala były produkowane jeszcze długo po tym, jak ich pojemność 1,44 MB stała się zbyt mała w porównaniu do nowoczesnych standardów. W związku z tym istnieje wiele półnowoczesnych napędów i rozwiązań. Przedstawimy opcje od najprostszych do bardziej skomplikowanych.

Opcja 1: Zainwestuj w nową stację dyskietek USB

Przeglądając oferty na Amazonie, Newegg czy eBay, można znaleźć wiele przystępnych cenowo (od 10 do 30 USD) nowoczesnych napędów dyskietek USB 3,5 cala. Jeśli potrzebujesz szybkiego rozwiązania typu plug-and-play do jednego lub dwóch dysków, warto spróbować.

Jednak z doświadczenia wynika, że te urządzenia mogą być często zawodny. Przed zakupem warto więc zapoznać się z recenzjami i upewnić się, że nie będziesz narażać starych danych na ryzyko, korzystając z napędu, którego produkcja mogła kosztować jedynie kilka dolarów.

Opcja 2: Skorzystaj z starszego napędu dyskietek USB

W końcu lat 90. i na początku XXI wieku wiele firm, produkujących smukłe laptopy (takich jak HP, Sony i Dell), wprowadziło na rynek zewnętrzne napędy dyskietek USB. Te starsze urządzenia mają zazwyczaj lepszą jakość komponentów niż tanie napędy USB dostępne obecnie w sklepach. Są również na tyle nowe, by działać bez potrzeby naprawy.

Warto poszukać na eBay czegoś takiego jak „stacja dyskietek USB Sony” i spróbować kupić jedno z nich. Większość z nich działa jako urządzenia typu plug-and-play pod systemem Windows 10.

Nie musisz martwić się o zgodność z marką. Na przykład stacja dyskietek USB Sony będzie działać po podłączeniu do portu USB każdego komputera z systemem Windows.

Opcja 3: Wykorzystaj wewnętrzny napęd dyskietek z adapterem USB

Jeżeli szukasz bardziej ambitnego rozwiązania, możesz zainwestować w klasyczny wewnętrzny napęd dyskietek 3,5 cala. Może masz taki w pobliżu. Można go podłączyć do standardowego adaptera ze stacji dyskietek na USB.

Możesz również ustawić zewnętrzny zasilacz dla stacji dyskietek, korzystając z odpowiedniego adaptera. Inną opcją jest zamontowanie dysku i adaptera wewnętrznie w obudowie komputera, a następnie użycie zasilacza SATA. Należy jednak pamiętać, że nie testowaliśmy tego rozwiązania, więc korzystasz z niego na własne ryzyko.

Opcja 4: Użyj starego komputera z stacją dyskietek i połączeniem sieciowym

Jeśli dysponujesz starszym komputerem lub laptopem działającym na Windows 98, ME, XP lub 2000, który ma Ethernet i 3,5-calową stację dyskietek, może on być w stanie odczytać dyskietkę i skopiować jej zawartość na dysk twardy. Następnie możesz przesłać dane przez sieć LAN do nowoczesnego komputera.

Najtrudniejszym zadaniem jest upewnienie się, że sieć LAN między starym a nowym komputerem działa poprawnie. Kluczowe jest, aby konfigurowanie udostępniania plików w systemie Windows dla różnych wersji było zgodne.

Możesz także przesłać pliki na serwer FTP (może być to lokalny serwer NAS), a następnie pobrać je na nowoczesny komputer.

Jak przenieść pliki z 5,25-calowej stacji dyskietek na nowoczesny komputer

Jeśli masz 5,25-calową dyskietkę sformatowaną dla systemu MS-DOS lub Windows, której chcesz użyć na nowoczesnym komputerze, przed tobą znacznie trudniejsze zadanie. Stało się tak, ponieważ dyskietki 5,25-calowe zniknęły z codziennego użytku w połowie lat 90., co sprawia, że znalezienie działającego napędu dyskietek 5,25 cala jest wyzwaniem.

Przyjrzyjmy się opcjom przenoszenia danych na nowoczesny komputer, zaczynając od tych najprostszych.

Opcja 1: Skorzystaj z adaptera USB FC5025 i wewnętrznego napędu dyskietek 5,25 cala

Mała firma Device Side produkuje adapter FC5025, który pozwala na podłączenie wewnętrznej stacji dyskietek 5,25 cala do nowoczesnego komputera przez kabel USB. Adapter ten kosztuje około 55 USD.

Będziesz także potrzebować odpowiednich kabli, zasilacza ze złączem Molex, a być może także klasycznej zewnętrznej obudowy dla napędu 5,25 cala, jeśli chcesz mieć estetyczne rozwiązanie. Gdy już masz wszystko, FC5025 jest z pewnością wart swojej ceny, zwłaszcza jeśli chcesz wykonać kopię zapasową dysków 5,25 cala używanych w systemach innych niż IBM (jak Apple II).

FC5025 kopiuje dane z dyskietek do plików obrazów dysków, więc będziesz potrzebować narzędzia do tworzenia obrazu dysku, takiego jak WinImage, aby móc odczytać i wyodrębnić te dane.

Opcja 2: Użyj Kryoflux z wewnętrznym napędem dyskietek 5,25 cala

Podobnie jak FC5025, KryoFlux jest adapterem do dyskietek USB, który wymaga sporej ilości konfiguracji, aby działał poprawnie. Jak wcześniej, będziesz potrzebować płytki KryoFlux, starego napędu dyskietek 5,25 cala, zasilacza, kabli oraz być może obudowy.

KryoFlux również kopiuje dane do plików obrazów dysku, które można następnie używać z emulatorami lub odczytywać za pomocą narzędzia do tworzenia obrazów, takiego jak WinImage.

Zaletą KryoFlux jest możliwość tworzenia kopii zapasowych dysków zabezpieczonych przed kopiowaniem oraz obsługi wielu formatów systemowych (Apple II, C64 itd.) z dużą dokładnością.

Niemniej jednak KryoFlux ma swoje wady. Po pierwsze, jego cena to ponad 100 USD.

Po drugie, jest on bardziej skierowany na rynek akademicki związany z ochroną oprogramowania niż dla przeciętnego użytkownika, co sprawia, że operacje związane z tworzeniem kopii zapasowych mogą być skomplikowane.

Opcja 3: Użyj starszego komputera z stacją dyskietek i połączeniem sieciowym

Jeżeli masz starszy komputer działający na Windows 98 lub ME z Ethernetem i stacją dyskietek 5,25 cala, może on odczytać dyskietkę, co umożliwi skopiowanie danych przez sieć LAN do nowoczesnego komputera.

Tak jak w przypadku napędu 3,5-calowego, mogą wystąpić problemy z konfiguracją udostępniania plików w systemie Windows pomiędzy starym a nowym komputerem.

Istnieją jednak inne metody, takie jak przesyłanie plików na serwer FTP ze starego komputera, a następnie pobieranie ich na nowszy komputer.

Jak przenieść pliki z 3,5-calowej stacji dyskietek na nowoczesny komputer Mac

Proces odczytu dyskietek na komputerze Mac zależy od rodzaju dysków, które chcesz użyć. W następnych sekcjach omówimy każdy z typów.

Dyskietki 1,44 MB dla komputerów Mac

Jeśli masz dyskietki 1,44 MB przeznaczone dla komputerów Mac, współczesny komputer Mac z systemem macOS 10.14 Mojave lub starszym powinien być w stanie je odczytać przy pomocy starszego napędu dyskietek USB.

Wiele osób poleca Imation SuperDisk LS-120, który jest konkurentem dla dysków ZIP, potrafiącym czytać zarówno oryginalne dyskietki o dużej pojemności, jak i standardowe dyskietki 1,44 MB. Wciąż można znaleźć je w rozsądnej cenie na eBay. Można również skorzystać z starszej stacji dyskietek USB Sony lub HP.

Jeśli korzystasz z systemu macOS 10.15 lub nowszego, możesz napotkać problemy z natywną obsługą dyskietek USB. Apple usunęło wsparcie dla Hierarchicznego systemu plików (HFS) na starych dyskietkach Mac w wersji Catalina. Istnieją techniczne obejścia, w tym przywrócenie obsługi HFS, ale wymagają one zaawansowanej konfiguracji.

Dyskietki 3,5-calowe w formacie IBM PC

Jeśli chcesz, aby komputer Mac odczytywał 3,5-calowe dyskietki w formacie IBM PC, możesz użyć stacji dyskietek USB w wersji vintage. (Ironią losu jest fakt, że Catalina może czytać system plików FAT12 używany przez stare dyskietki MS-DOS, ale nie obsługuje starych dysków Mac).

Testowaliśmy stację dyskietek Sony VAIO z komputerem iMac z 2013 roku. Nie miał on problemów z odczytem plików zapisanych na 3,5-calowym dysku w formacie IBM PC o dużej gęstości. Prawdopodobnie znajdziesz dobry napęd dyskietek USB Sony lub HP na eBay.

Dyskietki 400 lub 800 KB dla komputerów Mac

Jeśli masz dyskietki 400 lub 800 KB dla komputerów Mac, sytuacja się komplikuje. Dyski, które je zapisały, używały specjalnego kodowania GCR, które nie jest obsługiwane przez większość 3,5-calowych stacji dyskietek USB.

Ostatnio pojawiła się nowa opcja, Applesauce, która umożliwia archiwizację dysków Mac 400/800 KB. To adapter USB, który pozwala podłączyć stare napędy dyskietek Apple II i Macintosh do nowoczesnego komputera Mac, umożliwiając odczyt starych dyskietek z dużą precyzją.

Jednakże cena jest znaczna – Wersja Deluxe, która umożliwia odczyt dysków Mac, wynosi 285 USD. Jest to produkt hobbystyczny o małej objętości, co wpływa na jego cenę. Dzięki temu urządzeniu i odpowiedniemu napędowi vintage można tworzyć obrazy dysków, które mogą być używane z emulatorami lub wyodrębniane za pomocą innych narzędzi.

Wszystkie dyskietki Mac

Dla wszystkich typów dysków Mac najlepszym rozwiązaniem może być znalezienie klasycznego biurka lub laptopa Mac z 3,5-calowym SuperDrive, który potrafi odczytywać i zapisywać zarówno dyski 400/800 KB, jak i 1,44 MB. Spróbuj znaleźć maszynę z beżowej ery G3, która wciąż ma możliwość obsługi dyskietek. Im nowsza maszyna, tym mniejsze ryzyko awarii.

Od tego momentu możesz korzystać z sieci do przenoszenia plików pomiędzy starymi i nowymi komputerami Mac, ale to zupełnie inny temat.

Mimo trudności, nie trać nadziei

Kiedy zajmujesz się kopiowaniem danych z starych dyskietek, wszelkie możliwe kombinacje napędów, systemów i formatów tworzą złożoność, której nie jesteśmy w stanie tutaj szczegółowo omówić.

Na szczęście istnieją dodatkowe zasoby, jeśli potrzebujesz bardziej zaawansowanych informacji, na przykład jak uzyskać dostęp do 8-calowej stacji dyskietek zawierającej pliki CP/M. Herb Johnson prowadzi imponującą stronę internetową z danymi technicznymi różnych systemów dyskietek, jeśli chcesz zgłębić temat.

Warto również zajrzeć na LowEndMac, gdzie znajdziesz doskonały przewodnik po formatach dyskietek Mac. Powodzenia!