Testowanie oprogramowania to proces identyfikowania nieprawidłowości w działaniu, odchyleń od oczekiwanych rezultatów, niedociągnięć, wad i sytuacji, w których program nie działa zgodnie z założeniami.
Niezależnie od tego, czy stosujesz testy manualne, czy automatyczne, te pojęcia są kluczowe podczas analizowania problemów w kodzie.
Wykrywanie niedoskonałości, brakujących funkcjonalności lub błędów w oprogramowaniu podnosi jego jakość i niezawodność dla użytkowników.
Dzięki temu zapewniasz lepsze doświadczenia użytkownikom, którzy mogą bez przeszkód korzystać z aplikacji, bez obaw o problemy z wydajnością czy funkcjonalnością.
W tym artykule omówię, czym dokładnie są błędy, wady, pomyłki, awarie i usterki, a także wyjaśnię różnice między nimi, analizując ich definicje, rodzaje, przykłady, przyczyny i cele.
Zaczynajmy!
Czym jest błąd (ang. bug)?
Termin „błąd” jest powszechnie używany w kontekście tworzenia oprogramowania. Opisuje on problem lub usterkę, która sprawia, że program zachowuje się inaczej, niż oczekuje użytkownik lub niż zamierzył programista.
Błędy mogą mieć znaczący wpływ na działanie aplikacji – od niewielkich niedogodności, które łatwo naprawić, po poważne problemy, które uniemożliwiają korzystanie z programu. W każdym przypadku należy je szybko identyfikować i usuwać, aby zapewnić wysoką jakość i zaufanie użytkowników.
Poważne błędy traktuje się priorytetowo, zwłaszcza gdy istnieje ryzyko niezadowolenia użytkowników. Wiele różnych rodzajów błędów może negatywnie wpływać na funkcjonalność i wydajność oprogramowania. Najbardziej dokuczliwym typem jest awaria, kiedy program przestaje działać prawidłowo i zamyka się niespodziewanie.
Na przykład, gdy użytkownik tworzy raport lub artykuł w edytorze tekstu, a program nagle się zawiesi, cała jego praca zostanie utracona, jeśli nie zapisze jej wcześniej. Takie sytuacje negatywnie wpływają na produktywność użytkownika.
Nawet literówki są błędami, które mimo że wydają się drobne, mogą mieć poważne konsekwencje. Nieprawidłowa liczba lub źle umieszczona litera mogą całkowicie zmienić zamierzone działanie programu.
Błąd w oprogramowaniu może także zakłócać relacje organizacji z klientami, generowanie leadów, ułatwianie zakupów i wiele innych. Dlatego tak ważne jest, aby jak najszybciej eliminować tego typu problemy.
Co to jest wada (ang. defect)?
Wada w kontekście testowania oprogramowania oznacza odchylenie od wymagań użytkownika lub założeń biznesowych. Jest to problem w kodzie, który może mieć wpływ na całą aplikację. Zespoły testujące, wykonując testy, natrafiają na wady.
Wady produktu oznaczają, że aplikacja nie spełnia ustalonych kryteriów i nie działa poprawnie. Pojawiają się one w trakcie procesu tworzenia oprogramowania. Wada może wyniknąć z drobnego lub poważnego błędu programisty na etapie rozwoju.
Różnice między błędami a wadami są minimalne. W branży IT oba te terminy odnoszą się do problemów, które należy naprawić przed wdrożeniem. Podczas cyklu rozwoju oprogramowania można napotkać różne rodzaje wad, w tym:
Wady arytmetyczne
Wady arytmetyczne dotyczą błędów w wyrażeniach matematycznych lub w obliczaniu ich wartości w programie. Wynikają one z niedostatecznej wiedzy programistów lub z przeciążenia pracą. Nadmierne skomplikowanie kodu także przyczynia się do tego typu błędów, kiedy programiści nie są w stanie dokładnie przeanalizować kodu.
Błędy składni
Błędy składni są najczęściej spotykanymi błędami, które pojawiają się podczas pisania kodu. Nawet najmniejszy błąd w składni może spowodować problem. Dzieje się tak, gdy programista pominie symbol, na przykład średnik (;), podczas pisania kodu w języku C++.
Wady logiczne
Wady logiczne pojawiają się podczas implementacji kodu. Powstają, gdy programista źle rozumie problem lub nie ma jasności co do wymagań. Mogą też wynikać z pominięcia pewnych przypadków brzegowych. Wady logiczne dotyczą podstawowych założeń aplikacji.
Wady wydajności
Wada wydajności to sytuacja, w której aplikacja lub system nie osiąga oczekiwanej wydajności. Dotyczy to reakcji programu przy zmiennym obciążeniu.
Wady wielowątkowości
Wady wielowątkowości występują, gdy wiele zadań jest wykonywanych równocześnie. Prowadzi to do trudności w debugowaniu. Podczas wielowątkowości istnieje ryzyko zakleszczenia i zagłodzenia, co może spowodować awarię systemu.
Wady interfejsu
Wady interfejsu pojawiają się podczas interakcji między użytkownikiem a oprogramowaniem. Obejmują one interfejsy zbyt skomplikowane, nieintuicyjne lub zależne od konkretnej platformy. Takie wady utrudniają użytkownikom swobodne korzystanie z programu.
Co to jest błąd (ang. error)?
Błąd jest wynikiem nieporozumienia, pomyłki lub usterki ze strony twórcy aplikacji. Programista może na przykład błędnie odczytać symbol lub popełnić literówkę, co powoduje powstanie błędu w kodzie.
Błędy wynikają z nieprawidłowej logiki, składni lub pętli, co może istotnie wpłynąć na doświadczenia użytkowników. Błąd oblicza się, porównując oczekiwany rezultat z rezultatem rzeczywistym. Gdy w programie wystąpi taka sytuacja, zmienia się jego działanie, co prowadzi do niezadowolenia użytkownika.
Błędy mają różne przyczyny, ale zawsze skutkują problemami w kodzie aplikacji. Mogą wynikać z wad projektu, problemów z kodowaniem lub niejasności w specyfikacji systemu. Różnią się one nieco od wad.
Funkcjonalność jest kluczowa, ale czasami oprogramowanie prowadzi do błędów funkcjonalnych, gdy coś jest niejasne, niemożliwe, mylące lub trudne do wykonania. Do rodzajów błędów zaliczamy:
- Błędy komunikacji, które pojawiają się, gdy aplikacja nieprawidłowo komunikuje się z użytkownikiem. Przykładem może być brak menu, instrukcji pomocy lub przycisku zapisywania.
- Błędy związane z brakiem poleceń, które często występują z powodu pośpiechu, krótkich terminów lub braku doświadczenia. Brakujące polecenia mogą powodować, że program działa nieprawidłowo.
- Błędy gramatyczne i literówki są powszechne w każdym kodzie. Ich negatywny wpływ można ograniczyć poprzez odpowiednie testy.
- Błędy obliczeniowe, które wynikają z błędów w kodzie, nieprawidłowej logiki, błędnych wzorów, problemów z wywołaniem funkcji, niezgodności typów danych i wielu innych.
Co to jest awaria (ang. failure)?
Awaria to sytuacja, w której program generuje nieoczekiwane rezultaty, co może doprowadzić do jego nieprawidłowego działania. Czasami przyczyny awarii są związane z wadami, a czasami są to inne czynniki.
Nie każda wada prowadzi do awarii. Na przykład wady w nieużywanym kodzie nie powodują żadnych problemów. Przyczyny mogą być również inne – na przykład warunki środowiskowe, takie jak silne pole magnetyczne, zanieczyszczenia, pola elektroniczne, czy promieniowanie, mogą zakłócać działanie sprzętu lub oprogramowania.
Awaria może też wynikać z błędów użytkownika podczas interakcji z programem. Może się na przykład zdarzyć, gdy użytkownik wprowadzi nieprawidłową wartość. Awaria może być również celowo wywołana.
W kontekście awarii oprogramowania ważne jest:
- Podczas testów, jeżeli tester nie ma pewności, czy sytuacja jest awarią, czy nie, można ją nazwać incydentem. W takim przypadku konieczne jest przeprowadzenie dalszych testów, aby ustalić, czy awaria jest spowodowana wadą, czy innymi czynnikami, takimi jak nieprawidłowe dane wejściowe, niesprzyjające środowisko lub niezrozumienie funkcjonalności.
Incydenty te są zgłaszane programistom w celu analizy i ustalenia przyczyny problemu.
- Awaria jest terminem, który pojawia się po wdrożeniu oprogramowania. W celu oceny jakości oprogramowania, należy je gruntownie przetestować, ponieważ wysoka jakość zwiększa zaufanie klientów, co przekłada się na lepsze wyniki biznesowe.
Awarię można jednak zidentyfikować tylko wtedy, gdy wadliwa część kodu zostanie wykonana. Jeżeli wadliwy fragment kodu nie jest w ogóle uruchamiany, nie może on spowodować awarii.
Co to jest usterka (ang. fault)?
Usterka to niezamierzone i nieprawidłowe zachowanie aplikacji. Może ono powodować ostrzeżenia w programie. Nieleczona, usterka może prowadzić do błędów w działaniu kodu. Jeżeli komponenty kodu są od siebie zależne, usterka w jednym z nich może powodować problemy w pozostałych.
Niewielka usterka może prowadzić do poważnych konsekwencji. Można im zapobiegać, stosując odpowiednie techniki programowania, przegląd kodu i analizę.
Oto różne rodzaje usterek w testowaniu oprogramowania:
- Usterka algorytmu: Występuje, gdy logika lub algorytm nie generuje prawidłowego rezultatu z powodu błędnych kroków. Można jej łatwo zapobiec poprzez odpowiednią weryfikację.
- Usterka składni: Występuje, gdy w kodzie zastosowano nieprawidłową składnię. Pojedyncza usterka może skutkować zerowym wynikiem lub awarią.
- Usterka obliczeniowa: Występuje, gdy implementacja nieprawidłowo oblicza wynik. Na przykład połączenie zmiennych zmiennoprzecinkowych i całkowitych może dać nieoczekiwany wynik.
- Usterka synchronizacji: Występuje, gdy aplikacja przestaje odpowiadać po awarii.
- Usterka dokumentacji: Prawidłowa dokumentacja powinna opisywać, co faktycznie robi program. Usterka dokumentacji występuje, gdy program nie jest zgodny z dokumentacją.
- Usterka przepełnienia: Programiści używają struktur danych, takich jak kolejki, stosy i tablice do zarządzania pamięcią. Usterka przepełnienia pojawia się, gdy użytkownik przekroczy dostępną pamięć.
- Usterka sprzętowa: Występuje, gdy dany sprzęt nie działa poprawnie z wymaganym oprogramowaniem.
- Usterka oprogramowania: Występuje, gdy dane oprogramowanie nie działa poprawnie na konkretnej platformie lub systemie operacyjnym.
- Usterka pominięcia: Występuje, gdy kluczowy element zostaje pominięty w programie. Na przykład zmienna nie zostaje zainicjalizowana w odpowiednim miejscu.
- Usterka wykonania: Występuje, gdy wyrażenie jest błędne. Na przykład, gdy liczba całkowita jest inicjalizowana jako zmiennoprzecinkowa.
Wdrożenie odpowiednich technik może skutecznie zapobiegać powstawaniu usterek. Te techniki i procedury muszą być dostosowane do specyfikacji oprogramowania i sprzętu, języków programowania, algorytmów itp.
Dlaczego ludzie mylą te terminy?
Błędy, wady, pomyłki, awarie i usterki często traktuje się jako synonimy. Testowanie oprogramowania różnicuje te pojęcia w oparciu o ich charakterystykę.
Błąd to pomyłka popełniona przez programistę. Wadą nazywamy problem wykryty w trakcie cyklu rozwoju. Błąd to usterka wykryta podczas testowania. Awarią jest sytuacja, gdy program nie spełnia ustalonych kryteriów, a przyczyną awarii jest usterka.
Terminy te są używane w różny sposób, aby zdefiniować problemy w kodzie.
Aby lepiej to zrozumieć, posłużmy się przykładem z życia:
Wyobraź sobie, że twój samochód nie działa i oddajesz go do mechanika. Narzekasz, że samochód nie jedzie (użytkownik zgłasza awarię). Mechanik analizuje problem (wadę). Okazuje się, że wlałeś olej napędowy do silnika benzynowego (tester wykrył awarię) – była to wina użytkownika.
Błąd vs wada vs pomyłka vs awaria vs usterka: różnice
Teraz, gdy masz podstawową wiedzę na temat tych terminów, przeanalizujmy kluczowe różnice między nimi w kontekście testowania oprogramowania:
BugDefectErrorFailureFaultBłąd odnosi się do sytuacji, gdy oprogramowanie nie działa zgodnie z oczekiwaniami.Wada to odchylenie między oczekiwanym a rzeczywistym wynikiem.Błąd to problem lub pomyłka popełniona przez programistę podczas pisania kodu, która uniemożliwia kompilację i wykonanie programu.Awaria to wynik kumulacji różnych wad, które prowadzą do problemów ze sprzętem i oprogramowaniem, co skutkuje brakiem reakcji systemu.Usterka jest przyczyną awarii oprogramowania i uniemożliwia mu wykonywanie zamierzonych zadań.Identyfikowany przez inżynierów testowych.Jest identyfikowana przez inżynierów testowych i eliminowana przez programistów.Identyfikowana przez inżynierów testów automatycznych i programistów.Testerzy odnajdują awarię w fazie rozwoju.Użytkownicy zgłaszają awarię.Występują błędy składni i algorytmiczne.Sklasyfikowane jako krytyczne, drobne, poważne i trywialne.Typy błędów to błąd składni, błąd w interfejsie użytkownika, błąd przepływu sterowania, błąd sprzętowy, błąd obliczeń i inne.Brak typów.Typy to błędy logiki biznesowej, błędy logiczne, błędy funkcjonalne, błędy GUI, błędy bezpieczeństwa, błędy sprzętowe i inne.Wynika z braku logiki, nadmiarowego kodu lub błędnej logiki.Powstaje z powodu błędnych danych wejściowych, problemów z obsługą błędów i innych.Wynika z błędów w kodzie, niemożności wykonania, niejednoznaczności w logice, błędnego projektu, błędu logicznego itp.Wynika z błędów systemu, błędów ludzkich i zmiennych środowiskowych.Wynika ze złego projektu, nieprawidłowej logiki itp.Aby zapobiegać błędom, należy stosować programowanie oparte na testach, ulepszać praktyki tworzenia kodu itp.Aby zapobiegać wadom, należy wdrażać niekonwencjonalne metody programowania i stosować prawidłowe praktyki kodowania.Aby zapobiegać błędom, należy przeprowadzać wzajemne recenzje, weryfikować poprawki błędów i podnosić jakość aplikacji.Aby zapobiegać awariom, należy analizować wymagania, kategoryzować problemy i oceniać błędy.Aby zapobiegać usterkom, należy weryfikować dokumentację, projekt aplikacji oraz poprawność kodu.
Podsumowanie
Błędy, wady, pomyłki, awarie i usterki występują w różnych obszarach aplikacji i mają znaczący wpływ na jej użyteczność. Obniżają wydajność i jakość oprogramowania, co powoduje niezadowolenie klientów.
Dlatego należy natychmiastowo eliminować te problemy w każdym projekcie, aby program działał optymalnie i utrzymał swoją wysoką pozycję na rynku.
Możesz także zapoznać się z różnymi narzędziami do testowania oprogramowania.
newsblog.pl