W przypadku złożonych projektów w świecie programowania, Scaled Agile Framework (SAFe) stanowi doskonałe rozwiązanie dla zespołów o dużej skali.
Współdziałanie stało się fundamentem postępu w dynamicznie zmieniającej się branży inżynierskiej. Wdrożenie metodyk Agile przeobraziło sposób pracy w tej dziedzinie, dążąc do maksymalnej sprawności i produktywności.
Obecnie wiele firm decyduje się na SAFe jako na skuteczniejszą strategię implementacji Agile. Przyjrzyjmy się bliżej fundamentom SAFe i sposobom jego wprowadzenia.
Czym jest implementacja SAFe?
SAFe, czyli Scaled Agile Framework, to zbiór praktyk organizacyjnych i schematów pracy, które umożliwiają zastosowanie metodyk Agile w dużych przedsiębiorstwach. Ramy SAFe dostarczają szczegółowych wytycznych dotyczących ról i obowiązków wszystkich członków zespołów, a także metod planowania, zarządzania zadaniami oraz przestrzegania kluczowych wartości.
Metodyka SAFe wspiera współpracę, synchronizację i terminowe dostarczanie rezultatów przez różne zespoły Agile.
Opiera się na trzech filarach:
- Zwinne wytwarzanie oprogramowania
- Szczupłe podejście do rozwoju produktu
- Myślenie systemowe
SAFe proponuje uporządkowany sposób na skalowanie podejścia Agile i nadążanie za rozwojem przedsiębiorstwa. Zanim jednak przystąpisz do wdrożenia SAFe, powinieneś rozważyć kilka istotnych kwestii:
- Określ, dlaczego twoja firma potrzebuje tego podejścia. Jego wdrożenie może być długofalowym procesem, dlatego konieczne jest zrozumienie jego atutów i słabości przed podjęciem decyzji.
- Wszyscy pracownicy, w tym kadra kierownicza, menedżerowie i liderzy, powinni przejść odpowiednie szkolenie z zakresu zasad pracy i praktyk implementacji SAFe.
- Może zaistnieć konieczność modyfikacji pewnych struktur organizacyjnych, przy jednoczesnym zachowaniu zgodności z wartościami firmy.
- Każdy członek zespołu Agile powinien wykorzystać wiedzę i doświadczenie zdobyte podczas szkoleń do opracowania skutecznych strategii.
Korzyści z wdrożenia SAFe
Skrócenie czasu wprowadzenia na rynek
Największą zaletą stosowania SAFe jest przyspieszenie procesu wprowadzania produktów na rynek. Dzięki skoordynowaniu wielofunkcyjnych zespołów Agile, możliwe jest szybsze zaspokajanie potrzeb klienta. W środowisku SAFe firmy mogą podejmować decyzje szybciej, usprawniać operacje i koncentrować się na potrzebach klientów.
Wzrost produktywności
Zespoły, które wdrażają SAFe, odnotowują znaczny wzrost ogólnej produktywności. Efektywniejsza komunikacja między zespołami pozwala na eliminowanie zbędnej pracy, unikanie opóźnień oraz ciągłe udoskonalanie projektowanych i rozwijanych rozwiązań.
Wyższa jakość
Gwarantowanie jakości produktów jest fundamentalną zasadą SAFe. Kładzie się nacisk na włączanie aspektu jakości na każdym etapie cyklu życia produktu. W ten sposób SAFe zapewnia, że jakość nie jest traktowana jako cel do osiągnięcia na samym końcu, lecz jako odpowiedzialność każdego członka zespołu.
Większe zaangażowanie pracowników
Wprowadzenie ulepszonych metod pracy zwiększa zaangażowanie i satysfakcję pracowników. SAFe umożliwia firmom zapewnienie pracownikom autonomii, wiedzy i poczucia celu. Ponadto firmy stosujące SAFe posiadają narzędzia, które sprzyjają zadowoleniu pracowników i redukują ryzyko wypalenia zawodowego.
Poziomy SAFe
Poziom zespołu
Na tym poziomie funkcjonuje standardowa struktura zespołu Agile, wykorzystująca procesy scrum. Kluczowymi postaciami są scrum master, właściciel produktu i członkowie zespołu. Zespół realizuje zadania w niewielkich cyklach, zwanych iteracjami. Po każdej iteracji zespół analizuje wyniki i wprowadza poprawki w celu rozwiązania ewentualnych problemów.
Poziom programu
Na tym poziomie wszyscy członkowie zespołu i interesariusze współpracują nad misją rozwoju systemu. Każdy z uczestników pełni istotną rolę i dzieli odpowiedzialność za realizację projektu, przy optymalnym wykorzystaniu zasobów.
Poziom portfela
Ten poziom SAFe obejmuje zasady, wytyczne i role niezbędne do zarządzania systemami i rozwiązaniami, które są kluczowe dla osiągnięcia celów biznesowych. W skład tego poziomu wchodzą m.in. portfolio programowe, zarządzanie, architekt korporacyjny i właściciele Epic.
Kluczowe aspekty wdrożenia SAFe
Cztery konfiguracje SAFe
- Essential SAFe: Skupia się na kluczowych elementach wdrożenia.
- Portfolio SAFe: Służy do dopasowania działań portfela do celów firmy.
- Large Solution SAFe: Wykorzystywana do opracowywania dużych i złożonych rozwiązań.
- Full SAFe: Najbardziej kompleksowa wersja SAFe, wspierająca zarządzanie rozbudowanymi, zintegrowanymi rozwiązaniami.
Zasady SAFe
Zasady te są kluczowe dla podejmowania decyzji wykonawczych i kształtują sposób myślenia członków zespołów Lean-Agile.
- Podejście ekonomiczne
- Myślenie systemowe
- Tworzenie produktów w oparciu o iteracyjne cykle uczenia się
- Utrzymywanie szerokiego spektrum opcji projektowych
- Wizualizacja bieżących zadań
- Utrzymywanie rytmu i synchronizacji działań
- Ustalanie kamieni milowych na podstawie oceny merytorycznej
- Redukcja rozmiaru partii i kontrola długości kolejek
- Decentralizacja procesu decyzyjnego
- Ciągła motywacja pracowników
Wartości SAFe
SAFe opiera się na czterech fundamentalnych wartościach, które kierują wszystkimi decyzjami zespołu i zapewniają skuteczne wdrożenie SAFe.
- Dopasowanie: Cała organizacja ma spójne cele i procedury pracy.
- Wbudowana jakość: Każdy element tworzonego produktu musi spełniać najwyższe standardy.
- Przejrzystość: Schematy pracy powinny być otwarte i klarowne, aby zapewnić wyższą wydajność i sprawność rozwiązywania problemów.
- Realizacja programu: Działająca aplikacja jest najważniejszym miernikiem produktywności.
Szkolenia oparte na rolach
Szkolenie odgrywa kluczową rolę w skutecznym wdrożeniu SAFe. Firmy powinny zapewnić wszystkim członkom zespołów odpowiednie środowisko do nauki i generowania nowych pomysłów.
Szkolenia powinny również pomóc im zrozumieć wpływ zmian w środowisku pracy. Dla zespołów Agile dostępne są zarówno podstawowe, jak i zaawansowane szkolenia oparte na rolach.
Plan wdrożenia
Aby stać się przedsiębiorstwem technologicznym Lean-Agile, firma musi wprowadzić szereg istotnych zmian. Plan wdrożenia ułatwia firmie przejście na metodologię SAFe.
Plan wdrożenia SAFe
Aby wdrożyć SAFe w organizacji, należy przejść przez następujące etapy:
Osiągnięcie punktu początkowego
Celem planu wdrożenia SAFe jest zmiana kultury pracy zespołów w kierunku podejścia Agile. Chociaż może to być trudne, firmy powinny podjąć to wyzwanie, biorąc pod uwagę potencjalne korzyści. Pierwszym krokiem jest motywowanie wszystkich pracowników do wspólnego działania w celu osiągnięcia celu.
Wyłonienie ambasadorów zmiany
Kolejnym krokiem jest wyłonienie grupy pracowników, którzy będą działać jako ambasadorzy zmian strategicznych. Odgrywają oni kluczową rolę w procesie transformacji, inspirując innych do działania zgodnie z planem. Powinni oni również rozumieć równowagę między przewidywalnością a elastycznością biznesową, a także być gotowi do przeprowadzenia niezbędnych zmian.
Szkolenie interesariuszy
Oprócz szkolenia wszystkich pracowników, kierownictwo wymaga szczególnego podejścia w tym zakresie. Szkolenia dla kadry kierowniczej powinny zapewnić im kompetencje niezbędne do zarządzania procesem wdrożenia i eliminowania wszelkich przeszkód.
Każdy uczestnik szkolenia powinien wykształcić w sobie perspektywę Lean-Agile, aby stać się aktywną częścią transformacji, zachowując jednocześnie innowacyjność i elastyczność w trakcie realizacji projektu.
Identyfikacja USP lub wartości
W tym momencie zespół wykonawczy powinien skupić się na funkcjonalnych procesach biznesowych i strukturach je wspierających. Istotne jest również wdrożenie zmian, które mają realny wpływ na działalność firmy. Osoby pracujące nad realizacją strategii rynkowej powinny dokładnie rozumieć ART (Agile-Release Training). W ten sposób można stworzyć podstawowy system zarządzania, który będzie dostosowywany do potrzeb użytkowników.
Stworzenie planu głównego Lean-Agile
Należy powołać zespół odpowiedzialny za wdrożenie metodologii SAFe Lean-Agile. Zespół ten będzie nadzorował transformację kultury i postaw, a także ułatwiał cały proces.
Plan wdrożenia
Na tym etapie należy wdrożyć konkretne działania. Rozpocznij od identyfikacji pierwszego przepływu procesu i pierwszego ART. Ważne jest również opracowanie kompleksowej strategii nadania procesowi wdrożenia realnego kształtu. Na tym etapie firmy powinny gromadzić nowe umiejętności i dane.
Przygotowanie do uruchomienia ART
Uruchomienie ART powinno odbywać się według ustalonego harmonogramu. Należy dokonać podziału członków zespołu na osoby ze szkoleniem i bez. Ważna jest również identyfikacja istniejących zaległości. Po odpowiednim przygotowaniu firmy powinny przypisać i zorganizować osoby do projektów SAFe, aby usprawnić proces.
Szkolenie zespołów i uruchomienie ART
Po zakończeniu przygotowań do uruchomienia, należy zweryfikować kompetencje zespołu, który będzie realizował ART. Po tygodniowym szkoleniu firmy mogą rozpocząć wstępną strategię PI.
Wsparcie wykonania ART
Ten etap jest w pełni skoncentrowany na działaniu. Zespoły Agile mogą potrzebować wsparcia konsultanta SAFe, aby zapewnić dostarczanie wartości klientom. Zarządzanie ART musi skupiać się na ciągłym rozwoju.
Uruchomienie kolejnych ART
W tym momencie należy wdrożyć kolejne ART dla określonych strumieni wartości. Przypisane zespoły muszą realizować plany, aby transformacja była skuteczna. Wdrożenie SAFe ułatwia wizualizację wydajności poprzez monitorowanie wszystkich ART i przeszkód.
Rozszerzenie portfolio
Na tym etapie organizacje powinny zintegrować SAFe ze swoim środowiskiem pracy. Należy jednak dokładnie zbadać standardowe techniki organizacyjne, aby wypracować w pełni rozwinięty plan wdrożenia Agile.
Ważne jest, aby członkowie zespołu otrzymywali regularne informacje zwrotne, które mogą pomóc w łagodzeniu ewentualnych przyszłych problemów i stopniowym wdrażaniu metodologii w firmie.
Przyspieszenie
To ostatni etap planu działania. Organizacje powinny upewnić się, czy wszystkie poprzednie kroki zostały skutecznie wdrożone. Ważne jest, aby sprawdzić, czy kultura pracy uległa zmianie, a zespoły nadal wykazują taki sam entuzjazm i zaangażowanie, jak na początku procesu.
W tym celu firmy mogą ustalać kluczowe wskaźniki efektywności (KPI) w celu monitorowania postępów. Pomagają one w regularnej optymalizacji i ciągłym doskonaleniu.
Kluczowe elementy SAFe
Firmy, które chcą skutecznie wdrożyć SAFe, powinny zwrócić uwagę na te podstawowe elementy:
Autentyczne zespoły Agile i szkolenia
Wdrożenie SAFe jest niemożliwe bez wielofunkcyjnych zespołów Agile, pracujących w iteracjach. Zespoły te powinny być samorządne i stosować zintegrowane, standardowe praktyki. Powinny również przejść odpowiednie szkolenie, aby poradzić sobie z nowymi obowiązkami.
DevOps i gotowość do wdrożeń
Podczas wdrażania SAFe firmy powinny stosować podejście DevOps, aby zredukować dystans między zespołami programistycznymi i operacyjnymi. Chodzi o kulturę pracy, automatyzację, pomiary, lean flow i odzyskiwanie. Zespoły powinny również przyjąć podejście zorientowane na klienta, aby wdrażać produkty na żądanie, dostosowując się do potrzeb rynku.
Zasady Lean Agile
Wszyscy uczestnicy wdrożenia powinni być świadomi zasad SAFe Lean Agile i wykorzystywać je w swoich projektach. Zasady te obejmują m.in. organizowanie pracy wokół wartości, przyjęcie perspektywy ekonomicznej, tworzenie produktów z szybkimi cyklami uczenia się, wyznaczanie kamieni milowych w oparciu o obiektywną ocenę oraz decentralizację procesu decyzyjnego.
Planowanie PI
Planowanie PI to wydarzenie, podczas którego wszyscy członkowie pracujący nad ART spotykają się, aby zaplanować kolejny przyrost programu (PI). PI trwa od 8 do 12 tygodni i jest planowane z wyprzedzeniem. Zespoły decydują o zadaniach, które są w stanie zrealizować podczas PI i ustalają wspólny cel, aby wszyscy wiedzieli, co mają robić.
Iteracja IP
Iteracja IP (Innowacje i Planowanie) to ostatni sprint cyklu programu. Odgrywa istotną rolę w innowacjach i realizacji PI. Daje kierownikom produktu możliwość podsumowania prac nad zadaniami PI, zaplanowania kolejnych kroków i ustalenia priorytetów.
Kadencja i synchronizacja
Kadencja oznacza regularność wydarzeń w ustalonym rytmie, co umożliwia firmom planowanie PI i demonstracji systemu. Synchronizacja oznacza z kolei równoczesne odbywanie się wielu zdarzeń w ramach ART podczas przyrostu programu (PI). Oba te aspekty są kluczowymi elementami struktury SAFe.
Demo systemu
Działająca aplikacja jest jedynym sposobem na miarodajne ocenienie postępów zespołu w środowisku Agile. Firmy muszą regularnie weryfikować postępy w miarę rozwoju produktu. W tym celu należy łączyć wyniki pracy wszystkich zespołów i przeprowadzać demonstrację oprogramowania po każdej iteracji.
Podsumowanie
W przypadku rozwijającego się zespołu Agile wdrożenie SAFe może być trafną decyzją. Znając podstawy Scaled Agile Framework, możesz łatwo wprowadzić go w swojej organizacji.
Artykuł ten zawiera szczegółowy plan wdrożenia, który ułatwi ten proces. Jeśli natomiast jesteś zainteresowany innymi frameworkami Agile, możesz również znaleźć tu informacje na ich temat.
newsblog.pl