Płyta główna stanowi fundamentalny element przy konstruowaniu komputera. To na niej umiejscowiona jest zdecydowana większość podzespołów, takich jak procesor, karta graficzna, pamięć operacyjna RAM oraz nośniki danych. Można śmiało powiedzieć, że płyta główna jest szkieletem całego komputera i jedną z pierwszych części, które montujemy podczas składania zestawu od podstaw. Z tego powodu kluczowe jest, aby płyta główna została prawidłowo osadzona w obudowie, zanim przejdziemy do instalacji karty graficznej czy podłączenia zasilania. Sam proces montażu nie jest tak skomplikowany, jak mogłoby się wydawać, jednak wymaga zwrócenia uwagi na kilka istotnych kwestii. Jeżeli więc planujesz zbudować nowy komputer lub zmodernizować istniejący, przejdźmy krok po kroku przez proces instalacji płyty głównej.
Szczegółowy poradnik montażu płyty głównej (2023)
W niniejszym przewodniku, oprócz samej instalacji, pokażemy również, jak poprawnie podłączyć przedni panel obudowy (wejścia/wyjścia), co często sprawia trudności osobom składającym komputer. Prezentujemy kompleksowy przewodnik, który krok po kroku wyjaśni, jak prawidłowo zamontować płytę główną w obudowie komputera.
O czym pamiętać przed montażem płyty głównej?
Przygotuj niezbędne narzędzia
Chociaż może to wydawać się oczywiste, istotne jest, aby przed rozpoczęciem prac zgromadzić i uporządkować wszystkie potrzebne narzędzia. W tym przypadku kluczowy będzie śrubokręt krzyżakowy. Należy również zadbać o to, aby stanowisko pracy było czyste i zabezpieczone przed wyładowaniami elektrostatycznymi. Podczas montażu używaj opaski antystatycznej, aby zapobiec uszkodzeniom podzespołów.
Zweryfikuj kompatybilność płyty głównej z obudową
Wybór odpowiedniej obudowy to kolejny ważny aspekt. W zależności od rozmiaru, obudowy komputerowe pomieszczą płyty główne w standardzie ATX, microATX lub mini-ITX. W naszym szczegółowym przewodniku po rodzajach płyt głównych znajdziesz informacje, które płyty pasują do jakich typów obudów.
Ważne jest, aby obudowa i płyta główna były ze sobą kompatybilne. Przykładowo, obudowa typu full-tower obsłuży wszystkie trzy wymienione formaty, natomiast mniejsze obudowy są przeznaczone tylko dla płyt mini-ITX.
Zainstaluj podstawowe komponenty na płycie głównej
Zaleca się, aby przed zamontowaniem płyty głównej w obudowie, zainstalować na niej podstawowe elementy. Ułatwi to montaż i pozwoli uniknąć ewentualnych problemów. Sugerujemy więc, aby przed przystąpieniem do dalszych kroków zamontować procesor, pamięć RAM oraz dyski (np. SSD M.2). Można również zainstalować chłodzenie procesora (powietrzne lub AIO).
Sprawdź wymagane złącza zasilania
Płyty główne posiadają jedno 6- lub 8-pinowe złącze zasilania procesora, a bardziej zaawansowane modele, nawet dwa 8-pinowe złącza. Płyty z wyższej półki, takie jak ASUS ROG Z790-E, często posiadają podwójne zasilanie, aby obsłużyć procesory o zwiększonym zapotrzebowaniu na moc. Upewnij się, że masz odpowiednie kable zasilające, aby instalacja płyty głównej przebiegła pomyślnie.
Miej pod ręką instrukcję obsługi płyty głównej
Instrukcja obsługi płyty głównej jest bardzo ważna, dlatego trzymaj ją w pobliżu podczas montażu. Jeśli nie masz papierowej wersji, pobierz ją ze strony internetowej producenta. Każda płyta główna jest inna, dlatego instrukcja może okazać się niezbędna do zlokalizowania złączy USB, RGB, przedniego panelu i innych.
Wyjaśnienie dystansów płyty głównej
Po otwarciu obudowy z pewnością zauważyłeś małe metalowe elementy przypominające śruby, które znajdują się w miejscu montażu płyty głównej. Są to dystanse i są one kluczowe dla prawidłowego montażu. Muszą być one zamontowane w obudowie, aby była ona gotowa na przyjęcie płyty głównej.
Każda śruba mocująca płytę główną potrzebuje dystansu. Ich rozmieszczenie jest zależne od formatu płyty. Dystanse pełnią bardzo ważną funkcję. Zapobiegają one bezpośredniemu kontaktowi płyty głównej z metalową obudową, co mogłoby prowadzić do zwarć.
Dzięki dystansom płyta główna jest bezpiecznie zamocowana, a ryzyko zwarcia zminimalizowane. Z tego powodu nigdy nie należy montować płyty głównej bezpośrednio na obudowie. Prawidłowe ustawienie dystansów jest kluczowe.
Jak zamontować płytę główną w obudowie?
1. Jak już wspomniano, przed montażem upewnij się, że dystanse są właściwie ustawione. Zazwyczaj są one wstępnie zamontowane, ale w razie potrzeby należy je dopasować do formatu płyty. Przygotuj więc narzędzia i płytę główną, aby sprawdzić ustawienie dystansów.
2. Umieść płytę główną w obudowie nad dystansami. Otwory montażowe powinny pasować do ich pozycji. W razie potrzeby przesuń płytę główną, aby idealnie ustawić otwory z dystansami. Oceń, czy obecne położenie dystansów odpowiada Twojej płycie głównej.
Na poniższym przykładzie zaznaczono otwory na śruby płyty głównej w miejscu dystansów. Widzimy, że w środkowym rzędzie brakuje jednego elementu, który należy samodzielnie zainstalować. Przejdźmy do kolejnego kroku, aby dowiedzieć się, jak to zrobić.
3. Jeżeli dystanse nie znajdują się we właściwych miejscach, zanotuj poprawne ich położenie. Następnie odłóż płytę główną i usuń niepotrzebne dystanse (obracaj w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, a jeśli jest to trudne użyj szczypiec). Umieść dystans w odpowiednim otworze i wkręć ręcznie, obracając zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Uwaga: Jeżeli w obudowie nie ma żadnych dystansów, zanotuj wymagane pozycje i wkręć je jeden po drugim.
3. Jeżeli to konieczne, dodaj osłonę wejść/wyjść. Osłona ta chroni porty płyty głównej. W naszym przypadku płyta główna ma już fabrycznie zamontowaną osłonę. Jednak wiele tańszych modeli jest dostarczanych z osobną osłoną, którą należy zamontować ręcznie. Poniżej przykład płyty głównej z osłoną.
5. Umieść płytę główną w obudowie, zaczynając od lewej strony. Upewnij się, że porty pasują do osłony we/wy. Następnie znajdź dystanse i opuść prawą stronę płyty, upewniając się, że wszystko idealnie do siebie pasuje. Po prawidłowym ustawieniu przykręć płytę główną śrubokrętem krzyżakowym.
Uwaga: Nie przykręcaj śrub zbyt mocno. Zbyt mocne dokręcanie może uszkodzić płytę i spowodować utratę gwarancji. Skup się na dokręcaniu do momentu, aż śruby będą dobrze osadzone, bez nadmiernej siły.
6. Płyta główna jest już zamontowana, ale pozostało jeszcze kilka rzeczy do zrobienia.
Sprawdź instrukcję płyty głównej w sekcji „Front I/O headers”. Znajdziesz tam informacje na temat podłączenia przednich portów, przycisku zasilania, resetu oraz przednich portów audio. Podłącz złącza frontowego panelu, bazując na instrukcji. W instrukcji znajdziesz również lokalizację portów USB, które trzeba podłączyć, aby działały przednie złącza USB 3.0 oraz USB typu C.
Uwaga: Lokalizacje podłączeń frontowego panelu często są wydrukowane na płycie głównej.
7. Po zamontowaniu zasilacza podłącz główny kabel zasilający oraz kable do innych podzespołów. W tym przewodniku nie jesteśmy w stanie dokładnie opisać podłączenia każdego kabla. Każda płyta główna jest inna, więc musisz skorzystać z instrukcji, aby podłączyć wszystko samodzielnie.
8. To już wszystko! Płyta główna została prawidłowo zamontowana w obudowie. Możesz teraz przystąpić do montażu pozostałych podzespołów, takich jak karta graficzna, dodatkowe karty PCIe oraz dyski.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy instalacja płyty głównej jest inna dla AMD i Intela?
Nie, sam proces instalacji płyty głównej w obudowie jest taki sam niezależnie od tego, czy to płyta AMD, czy Intel. Kluczowe jest dobranie odpowiedniego rozmiaru płyty, gdyż to ma wpływ na rozmieszczenie dystansów.
Moja płyta główna jest za duża/za mała dla mojej obudowy. Co zrobić?
Sprawdź kompatybilność w specyfikacji obudowy. Płyty mini ITX, micro ATX oraz ATX zmieszczą się w obudowie full-tower ATX, ale obudowa mini ITX nie pomieści płyty micro ATX. Wybierz odpowiednią obudowę dla swojego komputera. Jeśli elementy są niekompatybilne, należy użyć innej płyty lub obudowy.
Zapomniałem założyć IO Shield. Czy mogę to zrobić bez wyjmowania płyty głównej?
Niestety nie. Osłonę I/O trzeba zamontować przed przykręceniem płyty do obudowy. W przypadku pomyłki, zdemontuj płytę główną, zamontuj osłonę i powtórz cały proces instalacji.
Jak zainstalować sterowniki płyty głównej?
Pakiety sterowników do podzespołów płyty głównej znajdziesz na stronie producenta. System Windows Update również automatycznie aktualizuje sterowniki.
Co zrobić, gdy brakuje mi dystansów do płyty głównej?
Możesz dokupić dystanse w lokalnym sklepie lub przez internet (np. Amazon). W przypadku nowej obudowy, dystanse powinny być już zamontowane lub znajdować się w opakowaniu. W przypadku starszej obudowy konieczny może być zakup dodatkowych dystansów.
Która płyta główna jest lepsza – mini ITX czy ATX?
Jeżeli planujesz korzystać tylko z jednej karty graficznej, kilku dysków i nie potrzebujesz zaawansowanego chłodzenia, płyta mini ITX będzie wystarczająca. Płyty ATX dają więcej możliwości rozbudowy systemu (więcej dysków, druga karta graficzna itp.).
Montaż płyty głównej w komputerze
To już wszystko, co musisz wiedzieć o montażu płyty głównej, jeżeli składasz swój pierwszy komputer lub modernizujesz istniejący. Jeżeli wykonałeś powyższe kroki, instalacja płyty głównej powinna zakończyć się sukcesem. Chociaż trzeba uważać na kilka rzeczy, proces ten jest stosunkowo prosty. Po zamontowaniu płyty możesz podłączyć zasilanie, zainstalować chłodzenie procesora i włączyć komputer, aby sprawdzić, czy wszystko działa poprawnie. W razie pytań lub problemów podczas instalacji, daj nam znać w komentarzach.