Jeśli planujesz zakup nowego telewizora 4K w ultra wysokiej rozdzielczości, z dużym prawdopodobieństwem będzie on obsługiwał wideo w technologii wysokiego zakresu dynamiki (HDR). Jednak jakie są różnice pomiędzy różnymi formatami HDR? Czy warto zwrócić na to uwagę podczas zakupu?
Czym jest wideo HDR?
HDR, czyli wysoki zakres dynamiki, odnosi się do sposobu prezentacji filmów, programów telewizyjnych, gier wideo oraz obrazów. Główną zaletą HDR jest to, że zapewnia jaśniejszy i bardziej szczegółowy obraz niż tradycyjne wideo lub zdjęcia o standardowej rozdzielczości.
Zakres dynamiczny to termin, który opisuje ilość szczegółów widocznych w najjaśniejszych i najciemniejszych obszarach obrazu. Im wyższy zakres dynamiczny, tym większa ilość informacji jest zachowana zarówno w cieniach, jak i w jasnych partiach. Aby uzyskać wideo HDR, potrzebny jest wyświetlacz obsługujący ten format, który osiąga znacznie wyższe szczytowe jasności niż standardowy telewizor SDR.
Zakres dynamiczny mierzony jest w stopniach, co jest terminem fotograficznym związanym z wartością światła. Telewizory SDR mogą wyświetlać od 6 do 10 stopni, podczas gdy wyświetlacze HDR są w stanie pokazać co najmniej 13 stopni, a wiele z nich przekracza 20. To pozwala na wyświetlanie większej ilości szczegółów na ekranie oraz lepsze odwzorowanie zarówno jasnych, jak i ciemnych fragmentów, nie ograniczając się jedynie do półcieni.
Czy ktoś porównał @ITU Rec.2020 z Rec.709? To jest niesamowite! Nie mogę się doczekać, aby zobaczyć wyświetlacz, który może zrealizować te kolory. pic.twitter.com/dSCJEfKYmW
– Wyświetlacze portretowe (@PortraitDisplay) 4 kwietnia 2014
Wideo HDR zazwyczaj korzysta z 10-bitowej głębi kolorów, a niektóre standardy obsługują nawet 12-bitowe przestrzenie kolorów. W rezultacie HDR wykorzystuje rozszerzony format Rec. 2020, który obejmuje około 75% widzialnego spektrum kolorów, podczas gdy Rec. 709, stosowany w treściach SDR, obejmuje tylko około 36% widma kolorów.
Większa liczba kolorów oraz znacznie wyższa jasność szczytowa przyczyniają się do bardziej realistycznych i immersyjnych doświadczeń wizualnych. Należy jednak pamiętać, że nie każda scena będzie wyraźnie jaśniejsza lub bardziej nasycona w porównaniu do materiałów SDR. Elementy takie jak słońce czy eksplozje zyskają na dodatkowej jasności, podczas gdy szersza gama kolorów przyczyni się do bardziej realistycznego obrazu.
Aby naprawdę docenić, jak HDR przewyższa SDR, warto zobaczyć to na własne oczy.
HDR10: „Standardowa” implementacja
HDR10 to podstawowy format, który jest obsługiwany przez większość telewizorów z technologią HDR. Jeśli kupisz Blu-ray 4K Ultra-HD z oznaczeniem „HDR”, istnieje duża szansa, że zostanie on zaprezentowany w formacie HDR10. To sprawiło, że HDR10 stał się de facto standardem, z którego korzystają nowoczesne telewizory.
Treści stworzone w formacie HDR10 mają maksymalną jasność ustaloną na 1000 nitów. Wykorzystuje statyczne metadane do określenia średniego poziomu oświetlenia i szczytowej jasności, co oznacza, że te wartości nie zmieniają się w zależności od konkretnej sceny. Choć HDR10 to jeden z bardziej podstawowych formatów HDR, wciąż oferuje znacznie lepszą jakość w porównaniu do materiałów SDR.
Dzięki temu, że HDR10 jest formatem otwartym, zyskał szerokie wsparcie ze strony producentów telewizorów, monitorów oraz twórców treści. Dlatego też można znaleźć wiele materiałów HDR10, w tym darmowe filmy na YouTube. Choć formaty HDR dla gier wciąż się rozwijają, konsole oraz system Windows również korzystają z HDR10 do wyświetlania gier w wysokim zakresie dynamicznym.
HDR10 +: ulepszony HDR z dynamicznymi metadanymi
HDR10 + to kolejny otwarty standard, stworzony przez Samsung i Amazon Video. Udoskonala on HDR10 poprzez zastosowanie dynamicznych metadanych, które mogą dostosowywać jasność dla każdej sceny lub klatki. Treści w formacie HDR10 + są obecnie opanowane przy maksymalnej jasności do 4000 nitów. Dzięki dynamicznym metadanym możliwe jest lepsze odwzorowanie szczegółów zarówno w jasnych, jak i ciemnych obszarach obrazu.
Niestety, HDR10 + nie uwzględnia możliwości wyświetlacza, na którym jest odtwarzany (podobnie jak HDR10). W przeciwieństwie do innych standardów, takich jak Dolby Vision, gdy niektóre sceny przewyższają możliwości wyświetlacza, to sam wyświetlacz decyduje, jak odwzorować tonację obrazu. To może różnić się w zależności od modelu telewizora.
Jednym z głównych problemów z HDR10 + jest jego ograniczona dostępność. Obecnie Samsung jest jedynym znaczącym producentem, który w pełni wspiera ten format, chociaż Panasonic, Vizio i Oppo również oferują ograniczone wsparcie. Treści w tym formacie są również rzadkie – w chwili pisania tego tekstu jedynie Amazon Video oferuje strumieniowanie w HDR10 +.
Dolby Vision: zastrzeżony format z dynamicznymi metadanymi
Dolby Vision jest bezpośrednim konkurentem HDR10 +, oferując wiele podobieństw z technicznego punktu widzenia. Zawartość Dolby Vision jest opanowana z maksymalną jasnością do 4000 nitów, z możliwością obsługi do 10000 nitów, rozdzielczością 8K oraz 12-bitowym kolorem w przyszłości. Używa również dynamicznych metadanych do dostosowywania jakości obrazu z każdą sceną.
Poważnym atutem Dolby Vision w porównaniu do HDR10 + jest to, że uwzględnia on możliwości wyświetlacza podczas prezentacji treści. To pozwala na lepsze odwzorowanie wizji twórcy, niezależnie od jasności ekranu.
Jako format zastrzeżony, Dolby Vision wymaga od producentów telewizorów wniesienia opłat za jego wdrożenie. Z tego powodu występuje głównie w telewizorach wyższej klasy, ale zyskał uznanie u producentów takich jak LG, Sony, TCL, Hisense, Panasonic i Philips. Samsung jest jedynym znaczącym producentem, który zrezygnował z Dolby Vision na rzecz HDR10 +.
Jeśli naprawdę chcesz, możesz znaleźć telewizory obsługujące wszystkie formaty. Jednak HDR10 + jest znacznie trudniejszy do znalezienia niż Dolby Vision, który ma znacznie więcej dostępnych treści. Wiele produkcji Netflix i Disney + jest realizowanych w Dolby Vision, a niektóre programy są dostępne również na platformach takich jak Amazon Prime Video i VUDU.
Wsparcie Dolby Vision dostępne jest również na konsolach Xbox Series X i Series S, które obiecują wprowadzenie gier w Dolby Vision w 2021 roku. Będziemy musieli poczekać, aby zobaczyć, jak się to rozwinie, ale warto o tym pamiętać, jeśli planujesz zakup nowej konsoli Xbox.
Hybrid Log-Gamma: standard transmisji
Standardy nadawania rozwijają się w inny sposób niż standardy produkcyjne, ale wciąż nie oznacza to, że musimy trzymać się SDR. Hybrid Log-Gamma (HLG) to otwarty format transmisji opracowany przez BBC i NHK w Japonii. To wstecznie kompatybilny format, który implementuje HDR w transmisji. HLG dąży do osiągnięcia jasności szczytowej 1000 nitów, podobnie jak HDR10.
Transmisje muszą być kompatybilne z szeroką gamą urządzeń o różnych możliwościach, dlatego ważne jest, aby nowoczesne programy HDR były wyświetlane poprawnie na starszych telewizorach SDR. HLG osiąga ten cel, dostarczając sygnał umożliwiający nowoczesnym wyświetlaczom HDR uzyskanie lepszego zakresu dynamicznego bez wykluczania starszej technologii.
Chociaż HLG został zaprojektowany do transmisji, jest również obsługiwany przez platformy streamingowe, takie jak YouTube i BBC iPlayer. Nadawcy korzystający z HLG to między innymi Eutelsat, DirecTV oraz Sky UK.
Zaawansowany HDR firmy Technicolor: Dead on Arrival
Jednym z formatów HDR, który nie zdobył dotąd popularności, jest Advanced HDR firmy Technicolor. Zainicjowany przez LG i Technicolor, format pojawił się po raz pierwszy około 2016 roku, jednak LG usunęło jego obsługę z oferty w 2020 roku, co de facto przyczyniło się do jego upadku.
Głównym problemem związanym z formatem Technicolor była brak dostępnych treści. W momencie pisania tego tekstu nie znaleziono ani jednego filmu w technologii Advanced HDR ani żadnej platformy streamingowej, która by to wspierała.
Na jaki format postawić?
Jeśli zamierzasz nabyć telewizor HDR w 2020 roku lub później, na pewno będzie on obsługiwał HDR10, co stanowi ogromny krok naprzód w zakresie dynamiki i jasności w porównaniu do treści SDR. Jeśli jeszcze nie miałeś okazji zobaczyć treści w HDR10, czeka na Ciebie miłe zaskoczenie! Aby w pełni wykorzystać HDR10, potrzebujesz telewizora, który osiąga blisko 1000 nitów jasności oraz treści przystosowanych do tego formatu.
Oprócz HDR10, Dolby Vision ma najszersze wsparcie zarówno wśród producentów treści, jak i telewizorów. Więcej filmów Blu-ray oraz usług streamingowych oferuje treści w Dolby Vision. Format ten jest również przyszłościowy, ponieważ nie ujawnimy jeszcze pełni jego możliwości, dopóki technologia wyświetlania nie osiągnie wyższego poziomu. Warto zwrócić uwagę, że zarówno Roku, jak i Google planują wprowadzenie urządzeń do przesyłania strumieniowego obsługujących Dolby Vision w nadchodzących miesiącach.
Możesz również znaleźć wiele telewizorów obsługujących Dolby Vision, podczas gdy HDR10 + jest głównie związany z ofertą Samsunga. Vizio i Hisense produkują modele, które wspierają oba formaty, jednak nie każdy model to oferuje. Ponadto niewiele filmów zostało zrealizowanych w HDR10 +, a Amazon jest jedynym dostawcą treści w tym formacie.
HLG, jako standard nadawania, będzie obsługiwany przez większość nowoczesnych telewizorów w przyszłości. Twoje urządzenie nie musi wspierać HLG, abyś mógł odbierać transmisje. Jeśli nie spędzasz dużo czasu na oglądaniu telewizji lub kablowych programów, HLG może nie być priorytetem dla ciebie.
W większości przypadków to wybór telewizora określi, jakie standardy HDR będziesz mógł wykorzystywać. Warto również zrozumieć różnice pomiędzy różnymi technologiami wyświetlania, aby móc dokonać świadomego wyboru.
newsblog.pl
Maciej – redaktor, pasjonat technologii i samozwańczy pogromca błędów w systemie Windows. Zna Linuxa lepiej niż własną lodówkę, a kawa to jego główne źródło zasilania. Pisze, testuje, naprawia – i czasem nawet wyłącza i włącza ponownie. W wolnych chwilach udaje, że odpoczywa, ale i tak kończy z laptopem na kolanach.