Europejskie strategiczne dążenie do zdywersyfikowania dostępu do przestrzeni kosmicznej nabiera tempa, o czym świadczy niedawny wybór przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) pięciu innowacyjnych twórców rakiet nośnych. Ta inicjatywa, znana jako Europejskie Wyzwanie Wyrzutni (ELC), sygnalizuje znaczące odejście od historycznej zależności od ugruntowanych, dużych rakiet, mając na celu stworzenie bardziej konkurencyjnego i odpornego europejskiego przemysłu kosmicznego.
- ESA wybrała pięć firm w ramach Europejskiego Wyzwania Wyrzutni (ELC).
- ELC ma na celu dywersyfikację dostępu do kosmosu i zmniejszenie zależności od dużych rakiet nośnych.
- Program ELC formalnie uruchomiono w listopadzie 2023 roku, z ogłoszeniem naboru wniosków w marcu 2025 roku.
- 7 lipca ESA wstępnie wybrała niemieckie Isar Aerospace i Rocket Factory Augsburg (RFA), francuską Maiaspace, hiszpańską PLD Space oraz brytyjską Orbital Express Launch (Orbex).
- Wybrane firmy mogą otrzymać do 169 milionów euro wsparcia, zależnie od decyzji finansowych państw członkowskich ESA w listopadzie.
- ELC obejmuje usługi wynoszenia dla misji ESA (2026-2030) oraz rozwój i demonstrację możliwości nowych pojazdów.
Inicjatywa Europejskiego Wyzwania Wyrzutni (ELC)
Inicjatywa ELC, formalnie uruchomiona w listopadzie 2023 roku z ogłoszeniem naboru wniosków w marcu 2025 roku, stanowi mechanizm ESA mający na celu promowanie zwinnych rozwiązań dla małych i średnich rakiet nośnych. Program ten bezpośrednio odpowiada na pilną potrzebę zwiększenia elastyczności i zmniejszenia zależności w europejskich przedsięwzięciach kosmicznych. Struktura programu obejmuje dwa główne komponenty: zapewnienie dedykowanych usług wynoszenia dla misji ESA w latach 2026-2030 oraz wsparcie rozwoju i demonstracji możliwości większych, ulepszonych pojazdów.
Wybrani Innowatorzy i Potencjalne Finansowanie
Siódmy lipca bieżącego roku ESA wstępnie wybrała pięć firm, które będą kontynuować rozwój: niemieckie Isar Aerospace i Rocket Factory Augsburg (RFA), francuską Maiaspace, hiszpańską PLD Space oraz brytyjską Orbital Express Launch (Orbex). Każdy wybrany podmiot może otrzymać wsparcie w wysokości do 169 milionów euro (około 198 milionów dolarów amerykańskich), co jest uzależnione od ostatecznych decyzji finansowych państw członkowskich ESA, które zostaną podjęte podczas kluczowej rady ministerialnej w listopadzie. Rada ta ustali finansowanie projektów na najbliższe trzy lata.
Postępy Technologiczne i Różnorodność Projektów
Wybrane firmy wykazują różnorodne etapy dojrzałości technologicznej i odmienne trajektorie rozwoju. Rakieta Spectrum firmy Isar Aerospace odbyła krótki lot inauguracyjny w marcu 2025 roku, natomiast rakieta RFA One firmy RFA napotkała anomalię podczas testu statycznego silnika w sierpniu 2024 roku. Z kolei PLD Space z powodzeniem zademonstrowała możliwości suborbitalne za pomocą swojej rakiety Miura 1 w 2023 roku, która posłużyła jako prekursor dla jej orbitalnej wersji, Miura 5. Orbex obecnie rozwija swój mikronoosiciel Prime, a Maiaspace koncentruje się na tworzeniu swojej rakiety wielokrotnego użytku Maia.
Szerszy Europejski Krajobraz Sektora Kosmicznego
Szerszy europejski sektor New Space obejmuje również innych znaczących pretendentów w rozwoju rakiet, takich jak Skyrora (Wielka Brytania), Latitude (Francja) i HyImpulse (Niemcy). Ten rozkwitający ekosystem innowacyjnych firm odzwierciedla zbiorowe zaangażowanie w ustanowienie Europy jako groźnego gracza na globalnym rynku usług wynoszenia, wspierając niezależność i napędzając postęp technologiczny.
newsblog.pl
Maciej – redaktor, pasjonat technologii i samozwańczy pogromca błędów w systemie Windows. Zna Linuxa lepiej niż własną lodówkę, a kawa to jego główne źródło zasilania. Pisze, testuje, naprawia – i czasem nawet wyłącza i włącza ponownie. W wolnych chwilach udaje, że odpoczywa, ale i tak kończy z laptopem na kolanach.