Znaczenie komentarzy w kodzie Python
Pisanie przemyślanych komentarzy w języku Python jest kluczowe, aby umożliwić innym programistom i testerom łatwe zrozumienie Twojego kodu. Ułatwia to współpracę i późniejszą konserwację oprogramowania.
Dobrze zorganizowany kod, charakteryzujący się spójną składnią, opisowymi nazwami zmiennych i odpowiednimi wcięciami, znacznie ułatwia jego interpretację i modyfikację. Jest to analogiczne do czytelności dobrze napisanej książki.
Współcześnie rzadko kiedy jeden programista tworzy całą aplikację samodzielnie. Zazwyczaj projekt jest realizowany przez zespół. W takim środowisku przejrzysty kod ma fundamentalne znaczenie dla sprawnej i efektywnej współpracy.
Programiści i testerzy nieustannie starają się wprowadzać oprogramowanie bez błędów do środowiska produkcyjnego. Czysty, zrozumiały kod znacząco przyspiesza ten proces, upraszczając i ułatwiając proces debugowania. Nawet jeśli w fazie produkcyjnej pojawią się błędy, dobrze napisany kod jest o wiele łatwiejszy do zaktualizowania.
Co istotne, przejrzysty kod jest bardziej trwały i aktualny, nawet po upływie dłuższego czasu.
Kluczem do stworzenia trwałego i efektywnego oprogramowania jest zatem przejrzysty kod. Ale jak to osiągnąć? Jednym ze sposobów jest skuteczne wykorzystanie komentarzy.
Czy nie bywa frustrujące, kiedy po napisaniu skomplikowanego kodu, następnego dnia trudno jest zrozumieć jego logikę? Dodawanie komentarzy skutecznie temu zapobiega.
Komentarze to nic innego jak ludzki język, który objaśnia, co robi kod źródłowy. Można je pisać w dowolnym języku, chociaż preferowany jest język angielski ze względu na jego uniwersalność.
Komentarze służą jako przypomnienie, umożliwiając zrozumienie kodu nawet po długim czasie. Gdy wracasz do swojego kodu po dniach, tygodniach, a nawet latach, dzięki komentarzom szybko przypomnisz sobie, co miałeś na myśli.
Komentarze pomagają innym programistom zrozumieć logikę Twojego kodu. Kod z komentarzami pozostaje zrozumiały i użyteczny, nawet jeśli jego autor nie jest już dostępny.
Podczas pracy w zespole, zwłaszcza nad projektami wykorzystującymi różne języki programowania, często dochodzi do konfliktów. Wtedy z pomocą przychodzą komentarze. Nawet jeśli nie znasz języka programowania, w którym napisany jest kod Twojego kolegi, komentarze pomogą Ci zrozumieć jego działanie.
Dokumentacja kodu to szersze podejście do utrzymywania czytelności kodu, wspomagając bezproblemową współpracę zespołową. Obejmuje ona całościowe informacje o kodzie, takie jak projekt, funkcjonalność, architektura i komponenty.
Komentarze stanowią istotny element dokumentacji. Dobrze napisane komentarze mogą być bezpośrednio włączane do dokumentacji, informując programistów nie tylko o tym, co kod robi i dlaczego, ale również jak to robi.
- Komentarze pomagają nie tylko odczytać kod, ale także zrozumieć intencje programisty. W przypadku przyszłych poprawek lub znalezienia błędu, łatwiej będzie zlokalizować, gdzie należy wprowadzić zmiany.
- Komentarze mogą być pisane jako obszerne akapity dla całych sekcji kodu lub jako pojedyncze linie objaśniające działanie poszczególnych bloków. Zwiększa to czytelność kodu dla Ciebie i innych programistów.
- Komentarze dzielą kod na logiczne bloki, ułatwiając nawigację po kodzie.
- Powinieneś zawrzeć w komentarzach szczegółowe informacje o oczekiwanych danych wejściowych, wynikach i przypadkach użycia, aby tester mógł zrozumieć Twój kod.
- Dobrze napisane komentarze zawarte w dokumentacji, znacząco poprawiają jej ogólną jakość i czytelność.
W języku Python komentarze zaczynają się od symbolu hash (#). Linia zaczynająca się od tego symbolu jest traktowana jako komentarz.
Kompilator, podczas wykonywania kodu, pomija linie zaczynające się od symbolu #, tak jakby ich nie było. Komentarze są jednak widoczne w kodzie źródłowym i spełniają swoją funkcję informacyjną.
Wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje komentarzy.
Są to komentarze, które już widziałeś. Zaczynają się od symbolu #. Każda linia zaczynająca się od tego symbolu jest komentarzem. Są to tak zwane komentarze jednowierszowe. Można je wprowadzić tylko w jednej linii, rozpoczynając od #.
Oto przykład komentarza jednowierszowego:
# To jest komentarz jednowierszowy.
Choć Python technicznie nie wspiera komentarzy wielowierszowych, istnieje kilka sposobów na ich implementację.
Można wykorzystać symbol # do tworzenia komentarzy wielowierszowych. Każda linia powinna wtedy zaczynać się od #.
# To jest pierwszy komentarz. # To jest drugi komentarz. # To jest ostatni komentarz.
3. Dokumentacja w Pythonie (Docstrings)
Popularnym sposobem na pisanie komentarzy wielowierszowych jest stosowanie literałów łańcuchowych ograniczonych potrójnymi cudzysłowami („””…”””). Pythonowy kompilator pomija te linie i wykonuje pozostały kod.
Takie komentarze, jeśli umieścimy je bezpośrednio po funkcjach, modułach lub klasach, nazywamy docstrings (dokumentacją).
Oto przykład takiej dokumentacji:
""" To jest komentarz wielowierszowy z użyciem docstringów w Pythonie. """
Stosowanie jasnych i szczegółowych komentarzy podnosi czytelność i ułatwia utrzymanie kodu. Oto kilka zasad dotyczących efektywnego komentowania w Pythonie.
Komentarze nie powinny tylko opisywać tego, co robi kod, ale także odzwierciedlać intencje programisty i cele danego fragmentu kodu.
Usuwaj nieaktualne komentarze i pamiętaj o ich aktualizacji przy każdej modyfikacji kodu.
Komentarze powinny być zwięzłe i konkretne, zamiast tworzenia długich opisów.
Zły przykład: Funkcja przyjmuje a,b jako wejście, oblicza a + b i zwraca wartość. Dobry przykład: Funkcja zwraca sumę a i b.
Używanie opisowych i znaczących nazw zmiennych oraz funkcji może pomóc w eliminacji wielu niepotrzebnych komentarzy.
Co najpierw: kod czy komentarze? Najlepszą praktyką jest pisanie komentarzy przed kodem, czyli najpierw opisujemy logikę, a dopiero później przekształcamy ją na kod. W ten sposób możemy najpierw przemyśleć działanie, a potem przejść do implementacji.
# Zwraca prawdę, jeśli cnt jest mniejsze niż 1. return cnt < 1
Używaj jednolitego formatu komentarzy w całym kodzie (np. odstępy, wcięcia, rodzaj komentarzy). Ułatwi to czytanie i zrozumienie kodu.
Używaj docstringów do opisywania funkcji i klas w Pythonie, jak w poniższym przykładzie.
def add_num(a,b): """ Ta funkcja zwraca sumę a i b """ sum = a+b return sum
Unikaj niepotrzebnych komentarzy. Na przykład, poniższy wiersz kodu nie wymaga komentarza do zrozumienia jego działania:
ans = 42
1. Edytor kodu Visual Studio
Visual Studio Code to zaawansowane IDE (Integrated Development Environment) od Microsoft, zapewniające kompleksowe środowisko programistyczne. Oprócz natywnej obsługi Node.js i JavaScript, narzędzie to wspiera również wiele innych języków programowania.
Ten konfigurowalny edytor ma liczne rozszerzenia, które oferują różne funkcjonalności. „Lepsze komentarze” to jedno z tych rozszerzeń, pozwalające na tworzenie bardziej czytelnych komentarzy.
Komentarze można kategoryzować np. jako alerty, pytania, najważniejsze informacje, co ułatwia nawigację po kodzie.
VS Code obsługuje również edycję z użyciem wielu kursorów, umożliwiając jednoczesne komentowanie lub edycję wielu linii.
Edytor ten jest dostępny na głównych platformach: Mac, Windows i Linux.
2. Sublime Text
Sublime Text to edytor o doskonałych możliwościach do dużych projektów i wymagającego kodowania. Edytor ten jest znany ze swojej szybkości, elastyczności i licznych skrótów klawiszowych.
Dzięki zaawansowanej funkcji podświetlania składni, kod jest wyraźnie odróżniony od komentarzy.
Podobnie jak VS Code, Sublime Text pozwala również na jednoczesną edycję wielu linii za pomocą wielu kursorów.
Dzięki funkcji autouzupełniania nie musisz powtarzać linii kodu ręcznie. Funkcja ta, na podstawie wzorców, automatycznie uzupełnia kod, przyspieszając proces programowania.
Dodatkowo funkcja „Goto Everything” umożliwia swobodne przełączanie się między funkcjami i plikami projektu.
3. Notatnik++
Notepad++ to popularny i prosty edytor tekstu napisany w C++, który obsługuje wiele języków programowania. W porównaniu do VS Code i Sublime Text, jego interfejs jest prosty i skupia się na podstawowych funkcjach.
Notepad++ ma szereg domyślnych skrótów klawiszowych ułatwiających efektywne komentowanie. Możesz również dostosować te skróty do własnych preferencji.
Funkcja mapy dokumentu pozwala szybko zorientować się w strukturze projektu, co ułatwia nawigację po plikach, folderach i kodzie.
4. Vim
Vim jest IDE, które ułatwia szybsze pisanie i wykonywanie kodu. W tym edytorze wszystko realizowane jest za pomocą skrótów klawiszowych, dlatego jego opanowanie wymaga włożenia pewnego wysiłku.
Edytor ten, oparty na klawiaturze, oferuje wiele funkcji komentowania z wykorzystaniem skrótów. Zaawansowane funkcje i polecenia ułatwiają efektywną nawigację po komentarzach.
Ten lekki edytor może obsługiwać ogromne pliki i setki języków programowania. Podobnie jak pozostałe wymienione edytory, Vim jest całkowicie darmowy i posiada otwarty kod źródłowy.
Vim jest natywnie dostępny dla systemów macOS i Linux, a także dostępny do pobrania dla systemu Windows.
5. PyCharm
PyCharm to potężne IDE stworzone specjalnie do programowania w języku Python. Choć wspiera wiele innych języków, najlepiej radzi sobie z Pythonem. Oferuje funkcje autouzupełniania kodu, podświetlania składni i debugowania, dostosowane do tego języka.
PyCharm znacznie ułatwia komentowanie w Pythonie. Zawiera funkcje nawigacyjne, które ułatwiają przejście do konkretnych komentarzy.
Dostępne są szablony komentarzy oraz możliwość tworzenia niestandardowych szablonów.
Narzędzia refaktoryzacyjne edytora umożliwiają łatwą aktualizację i poprawę komentarzy.
Podsumowanie
Przestrzeganie standardów kodowania jest niezbędne podczas całego procesu tworzenia oprogramowania, zwłaszcza przy pisaniu kodu produkcyjnego. Kod powinien być czytelny dla wszystkich zaangażowanych programistów i testerów.
Istotną praktyką tworzenia czytelnego kodu jest pisanie komentarzy. Komentarze są dostępne w niemal wszystkich językach programowania. Po przeczytaniu tego artykułu wiesz już, jak pisać komentarze w Pythonie, jakie są ich rodzaje oraz jakie zasady należy stosować.
W artykule przedstawiono również wybrane edytory kodu, które pomagają w zarządzaniu komentarzami.