Niemal każda aplikacja, z której korzystamy, kryje w sobie pewne słabości w zabezpieczeniach.
To z jednej strony niepokojące, a z drugiej fascynujące. Ale co w związku z tym możemy zrobić?
Poprawa sytuacji jest możliwa, jeśli zgłębimy temat Bezpieczeństwa Aplikacji (AppSec) i nauczymy się, jak skuteczniej je implementować. W tym artykule przybliżę Ci ten obszar.
Czym jest bezpieczeństwo aplikacji?
Bezpieczeństwo aplikacji to zbiór praktyk mających na celu ochronę oprogramowania od wewnątrz, na każdym etapie jego cyklu życia.
Mówiąc inaczej, kwestie bezpieczeństwa aplikacji powinny być brane pod uwagę począwszy od fazy projektowania, aż po moment zakończenia jej użytkowania. To podejście sprawia, że aplikacja jest z założenia tak bezpieczna, jak tylko jest to możliwe.
Czy wiesz, że aż 99% specjalistów ds. bezpieczeństwa potwierdza, że aplikacje w fazie produkcyjnej zawierają co najmniej cztery luki? Informacje te pochodzą z Raportu o stanie DevSecOps firmy Contrast Security.
Aby zmienić ten stan rzeczy, musimy poszerzyć naszą wiedzę o bezpieczeństwie aplikacji i w miarę możliwości wdrażać je w praktyce.
Ale co tak naprawdę obejmuje proces bezpieczeństwa aplikacji? Jakie działania powinny być podjęte? Jak to wszystko działa i dlaczego jest to tak istotne? W dalszej części artykułu rozwinę te kwestie.
Jak działa bezpieczeństwo aplikacji?
Bezpieczeństwo aplikacji jest często określane skrótem „AppSec”. Z technicznego punktu widzenia, każdy aspekt oprogramowania ma wpływ na jego bezpieczeństwo.
Przykładowo, jeśli aplikacja została zaprojektowana tak, że korzystanie z jej usług jest możliwe tylko z włączonym uwierzytelnianiem dwuskładnikowym (2FA), uniemożliwia to nieautoryzowany dostęp do kont, ponieważ każdy użytkownik ma włączoną ochronę 2FA.
Taki projekt oprogramowania może powstrzymać sporą część cyberataków polegających na próbach odgadnięcia haseł w celu przejęcia kontroli nad kontami. A jednak wdrożenie takiego zabezpieczenia na etapie projektowania oprogramowania wydaje się być proste, prawda? 🤷
Podobne założenia projektowe sprawiają, że użytkownicy nie muszą obawiać się, że padną ofiarą powszechnych cyberataków.
Ważne kwestie, na których należy się skupić w ramach bezpieczeństwa aplikacji, to kontrolowanie dostępu do danych, ochrona interfejsów API, zabezpieczanie danych i zapewnienie ochrony aplikacji przed nieautoryzowanymi modyfikacjami.
Oczywiście przestrzeganie zasad łańcucha Cyber Kill jest również podstawą bezpieczeństwa aplikacji.
Potężna zapora sieciowa zawsze powinna być traktowana jako kluczowy element ochrony.
Choć te działania mają na celu ochronę aplikacji po jej wdrożeniu, niezwykle istotne jest również regularne testowanie bezpieczeństwa i eliminowanie luk poprzez aktualizacje.
Aby skutecznie wdrożyć niezbędne zasady, zespół AppSec musi ustalić konkretne standardy i mechanizmy kontrolne, wykorzystując odpowiednie narzędzia i rozwiązania. Celem jest zapewnienie najwyższej staranności podczas projektowania, testowania i wdrażania aplikacji.
Narzędzia i rozwiązania do testowania omówię dokładniej w dalszej części artykułu, po przedstawieniu powodów, dla których bezpieczeństwo aplikacji jest tak ważne.
Dlaczego bezpieczeństwo aplikacji jest ważne?
Nawet jeśli serwery i centra danych są odpowiednio zabezpieczone, aplikacja, która nie jest bezpieczna, stwarza dla atakujących możliwości wykorzystania różnych metod w celu kradzieży danych lub uzyskania nieautoryzowanego dostępu.
Przykładowo, jeśli kod aplikacji niepoprawnie obsługuje bezpieczną komunikację między aplikacją a chmurą, atakujący może wykorzystać tę słabość do przeszukania i wydobycia poufnych informacji.
Inny przykład dotyczy sytuacji, gdy oprogramowanie zawiera zastrzeżoną technologię, która ma być bezpieczna. Jeśli jednak kod zostanie skradziony przez atakujących, może to negatywnie wpłynąć na firmę i jej klientów.
A co w przypadku, gdy błąd w oprogramowaniu niespodziewanie spowoduje naruszenie bezpieczeństwa?
Pamiętajmy, że obecnie podczas interakcji z oprogramowaniem generowana jest ogromna ilość danych. Wszystko może zostać naruszone lub skradzione bez Twojej wiedzy. Jako programista z pewnością nie chciałbyś, aby dane Twoich klientów padły ofiarą kradzieży tożsamości, prawda?
Załóżmy, że odpowiedziałeś „tak” i dodam to jako powód, dla którego bezpieczeństwo aplikacji jest tak istotne 😉
Niezależnie od tego, czy patrzymy z perspektywy biznesowej, czy z punktu widzenia użytkownika, bezpieczeństwo aplikacji przynosi korzyści wszystkim.
Różne rodzaje zagrożeń bezpieczeństwa aplikacji
Wiedza o potencjalnych zagrożeniach jest bardzo przydatna. Do najczęstszych zagrożeń dla aplikacji internetowych zaliczamy:
- Wstrzyknięcie SQL: To powszechne i bardzo niebezpieczne zagrożenie cybernetyczne. Celem ataku jest baza danych. Jeśli atak się powiedzie, cała baza może zostać zmodyfikowana lub zniszczona. Aby dowiedzieć się więcej, zapoznaj się z naszymi materiałami dotyczącymi wstrzykiwania SQL i metod zapobiegania takim atakom.
- XSS: Cross-site scripting, czyli XSS, to popularny rodzaj ataku „wstrzykiwania” w aplikacjach internetowych. Pozwala on atakującemu na dodawanie złośliwych skryptów do strony internetowej. Może to prowadzić do ujawnienia poufnych informacji, a nawet naruszenia bezpieczeństwa danych. Na szczęście ataki XSS można łatwo zidentyfikować za pomocą odpowiednich narzędzi skanujących.
- CSRF: Fałszerstwo żądań między witrynami wykorzystuje tokeny dostępu przechowywane w przeglądarce w celu utrzymania sesji logowania. Atakujący wykorzystuje token, aby nakłonić Cię za pomocą socjotechniki do wykonania działania poprzez przesłanie Ci spreparowanego linku, który zadziała, ponieważ jesteś zalogowany.
- Uszkodzone uwierzytelnianie i zarządzanie sesją: Podobnie jak w przypadku CSRF, dotyczy to braku 2FA oraz odpowiedniego zarządzania sesjami. Jeśli użytkownik nie może sprawdzić aktywnych sesji i kontrolować ich, atakującemu łatwiej będzie uzyskać dostęp do konta bez wiedzy użytkownika.
- Złośliwe oprogramowanie: Jeśli pobierasz aplikacje z nieoficjalnych źródeł, możesz ściągnąć wersję zainfekowaną złośliwym oprogramowaniem. Klienci powinni zawsze być informowani o właściwym sposobie pobierania bezpiecznych wersji aplikacji.
- Zdalne wykonanie kodu: Każdy nieznany skrypt lub kod wykorzystany w aplikacji bez wcześniejszego sprawdzenia, może umożliwić atakującemu zdalne przejęcie kontroli nad aplikacją.
- Błędna konfiguracja zabezpieczeń: Często ludzki błąd podczas konfiguracji podstawowych funkcji bezpieczeństwa może prowadzić do naruszenia bezpieczeństwa. Niezależnie od ilości aktywnych narzędzi i funkcji, które mają na celu ochronę aplikacji, konfiguracje zawsze należy zweryfikować, aby zapewnić bezpieczeństwo.
- Wyłudzanie informacji: Aplikacja może być w pełni bezpieczna, ale zewnętrzny link będący częścią oszustwa typu phishing może zagrozić informacjom użytkownika. Dlatego ważne jest, aby użytkownicy aplikacji mieli świadomość potencjalnych zagrożeń i podchodzili do linków z ostrożnością.
- Ataki brutalnej siły: To popularny cyberatak polegający na automatycznym próbowaniu wielu kombinacji identyfikatora użytkownika i hasła w celu zalogowania się do usługi. Jeśli hasło użytkownika jest łatwe do odgadnięcia, użytkownik może stać się ofiarą ataku typu brute-force. Dlatego proces logowania powinien być odpowiednio zabezpieczony przed wielokrotnymi próbami i ostrzegać użytkownika w przypadku ustawienia słabego hasła.
Istnieje wiele narzędzi wspierających proces bezpieczeństwa aplikacji. Do najważniejszych należą:
#1. Zapora Aplikacji Web (WAF)
Zapora sieciowa automatyzuje ochronę chmury i danych, zapewniając jednocześnie bezpieczne połączenie użytkownika z chmurą. Zapewnia wszechstronną ochronę przed cyberzagrożeniami, znanymi i nieznanymi lukami w zabezpieczeniach i wieloma innymi.
Na rynku dostępnych jest wiele zapór sieciowych dla aplikacji webowych, z różnorodnymi funkcjami. Cena usług zależy od oferowanego zakresu funkcji.
Możesz zdecydować się na kompleksowe rozwiązanie, które ochroni Cię przed zagrożeniami, wyeliminuje luki w zabezpieczeniach i będzie zarządzać wszystkimi niezbędnymi aspektami bezpieczeństwa. Możesz również wybrać zaporę sieciową, która daje większą kontrolę i umożliwia samodzielne ustawianie reguł sieciowych.
Niezależnie od wielkości Twojej firmy, nie popełnisz błędu, wybierając popularne opcje, takie jak Cloudflare czy Sucuri WAF. Zachęcam do dokładniejszego zapoznania się z ich funkcjami bezpieczeństwa, aby wybrać rozwiązanie najlepiej dopasowane do Twoich potrzeb.
#2. Testowanie Bezpieczeństwa Aplikacji Mobilnych (MAST)
W dobie cyfryzacji bezpieczeństwo aplikacji na urządzeniach mobilnych jest niezwykle ważne. Przeprowadzanie testów w celu oceny i znalezienia luk w zabezpieczeniach aplikacji działających na telefonach komórkowych, pomaga wszystkim użytkownikom.
Dostęp do większości usług odbywa się w pierwszej kolejności za pomocą urządzeń mobilnych, są one też najczęściej wykorzystywane przez Twoich klientów. Jeśli priorytetowo potraktujesz testowanie bezpieczeństwa aplikacji mobilnych, możesz zyskać zaufanie klientów i zapewnić im pozytywne doświadczenie użytkowania.
Ważnymi wskazówkami dotyczącymi bezpieczeństwa aplikacji mobilnych są regularne kontrolowanie i instalowanie poprawek poprzez aktualizacje.
Na rynku dostępne są różne skanery bezpieczeństwa aplikacji mobilnych, które mogą wesprzeć Cię w tym procesie.
#3. Dynamiczne Testowanie Bezpieczeństwa Aplikacji (DAST)
Zabezpieczenie aplikacji przed konkretnymi, znanymi zagrożeniami, nie jest wystarczające. Dlatego proaktywne testowanie bezpieczeństwa aplikacji pomaga zidentyfikować potencjalne problemy w miarę rozwoju oprogramowania.
Dzięki DAST przeprowadzane są symulacje ataków, które mają na celu wykrycie luk w zabezpieczeniach i sprawdzenie, jak aplikacja na nie reaguje. Pozwala to na przygotowanie się na nieznane zagrożenia.
Rozwiązanie DAST nie tylko umożliwia proaktywne testowanie bezpieczeństwa, ale również ułatwia sprawdzanie wymagań zgodności (takich jak PCI-DSS).
Warto zapoznać się z dostępnymi skanerami DAST, aby wybrać to, które najlepiej odpowiada Twoim potrzebom.
#4. Statyczne Testowanie Bezpieczeństwa Aplikacji (SAST)
Jeśli kod aplikacji jest źle napisany, żadne inne rozwiązanie nie ochroni jej przed cyberzagrożeniami. Dlatego ważne jest, aby dokonać przeglądu kodu źródłowego.
Istnieją różne techniki zabezpieczania aplikacji w chmurze, aplikacji mobilnych i tych uruchamianych w przeglądarce internetowej.
W zależności od rodzaju aplikacji i wymagań, firma może wybrać jedno z wielu narzędzi do zabezpieczenia aplikacji.
Zarówno SAST, jak i DAST są przydatne w poprawianiu bezpieczeństwa aplikacji. Możesz zapoznać się z naszymi materiałami na temat porównywania SAST i DAST, aby uzyskać więcej informacji.
Korzyści z wdrożenia zabezpieczeń aplikacji
Oczywistą korzyścią jest bezpieczeństwo danych. Ale co dokładnie firmy zyskują dzięki bezpieczeństwu aplikacji?
Zbuduj zaufanie do marki, dbając o bezpieczeństwo danych klientów
Gdy w firmie dochodzi do naruszenia bezpieczeństwa danych, traci ona klientów, a budowanie zaufania zajmuje lata.
Dobrym przykładem jest historia menedżera haseł LastPass. Była to bardzo popularna usługa. Jednak po poważnym naruszeniu bezpieczeństwa, użytkownicy przenieśli się do innych menedżerów haseł.
Jeśli Twoja firma dba o bezpieczeństwo danych klientów, użytkownicy będą mieli mniej powodów do rozważania przejścia do innych usług.
Chroń poufne informacje
Niezwykle ważne jest zabezpieczenie poufnych informacji, jeśli Twoja firma nimi dysponuje. Wyciek takich informacji może mieć bardzo duże konsekwencje finansowe.
Dlatego bezpieczeństwo aplikacji powinno pomóc chronić wartość ważnych informacji.
Daj zaufanie inwestorom
Chociaż nie każda firma ma inwestorów, wiele z nich ich posiada. Inwestorzy będą pod wrażeniem, jeśli Twoja aplikacja będzie posiadała solidny model bezpieczeństwa. Nawet jeśli nie mają pełnego zaufania do Twojego pomysłu biznesowego, dobre praktyki w zakresie bezpieczeństwa aplikacji mogą pokazać im, że podchodzisz do tematu odpowiedzialnie.
Zmniejsza wysiłek związany z utrzymaniem rozwoju oprogramowania
Im mniej problemów związanych z bezpieczeństwem aplikacji, tym mniej potrzebna jest jej konserwacja. Twój zespół może skupić się na rozwoju i udoskonalaniu funkcji, zamiast poświęcać czas na rozwiązywanie problemów związanych z bezpieczeństwem.
Najlepsze praktyki w zakresie bezpieczeństwa aplikacji
Bezpieczeństwo aplikacji powinno obejmować kompleksowy zestaw zasad i metod. Do najlepszych praktyk należą:
Ocena zagrożeń: Jeśli znasz potencjalne zagrożenia, łatwiej się przed nimi chronić. Identyfikacja i analiza zagrożeń to jeden z najlepszych sposobów na zabezpieczenie firmy przed cyberatakami.
Monitorowanie znanych luk w zabezpieczeniach: Masz świadomość zagrożeń, które mogą Cię spotkać. Ale co z lukami wykrytymi już w działaniu? Możesz śledzić bazy danych CVE lub publiczne biuletyny dotyczące luk w zabezpieczeniach, aby zachować czujność w przypadku zagrożeń, które mogą mieć wpływ na Twoją aplikację.
Ustalanie priorytetów rozwiązań: Problemy związane z bezpieczeństwem należy rozwiązywać jak najszybciej. Ale w jakiej kolejności? Ustalenie odpowiedniej kolejności może wiele zmienić. Najlepiej jest nadawać priorytet rozwiązywaniu problemów, które mogą mieć największy wpływ na aplikację i bezpieczeństwo danych.
Audyty bezpieczeństwa aplikacji: W przypadku każdej praktyki, raport jest jej bardzo ważnym elementem. Możesz śledzić postępy, oceniać, jak dobrze przebiega proces i na podstawie tego podejmować decyzje o ulepszeniach. Podobnie należy sprawdzać, czy AppSec jest wdrażany poprawnie i czy pozytywnie wpływa na oprogramowanie.
Podsumowanie
Konieczne jest zabezpieczanie aplikacji i usług, z których korzystamy (i które tworzymy). Sposób, w jaki podchodzimy do tego bezpieczeństwa, ma ogromne znaczenie.
Jeśli będziemy przestrzegać zasad bezpieczeństwa aplikacji, mniej luk w zabezpieczeniach będzie przedostawać się do środowiska produkcyjnego. Trzeba jednak zdać sobie sprawę, że nigdy nie osiągniemy stanu zerowej liczby luk, ponieważ zagrożenia cybernetyczne ciągle ewoluują.
Koncepcja AppSec również musi się rozwijać, aby nadążać za zmieniającym się światem i pozostawać skuteczna.
Zachęcamy do zapoznania się z najlepszymi oprogramowaniami do zarządzania sekretami w celu zapewnienia bezpieczeństwa aplikacji.