Co to jest sieć publiczna i dlaczego jest niebezpieczna?

Prawdopodobnie już wiesz, że korzystanie z publicznych sieci, takich jak Wi-Fi, może być ryzykowne. Mimo to, istnieje wiele aplikacji, które pomagają zlokalizować darmowe punkty dostępu do Internetu. Nawet Facebook udostępnia funkcję, która pozwala na znalezienie Wi-Fi, o ile włączysz tę opcję w aplikacji. To wszystko może skłonić do zastanowienia się, co tak naprawdę oznacza pojęcie sieci publicznej i które z nich są bezpieczne, a które nie.

Definicja sieci publicznej

Najprościej mówiąc, sieć publiczna to taka sieć, czy to bezprzewodowa, czy przewodowa, do której podłączone są komputery oraz urządzenia, którym nie możesz zaufać. Termin ten jest znany od dłuższego czasu, jednak użytkownicy systemu Windows szczególnie dobrze go znają. W Windows 7, przy każdym połączeniu z siecią, system pyta, czy jest to sieć publiczna, czy prywatna. Kluczową różnicą, którą wprowadza system, jest to, że w sieciach publicznych nie można ufać innym urządzeniom znajdującym się w tej samej sieci.

Na podstawie tej definicji, publiczne Wi-Fi, które stanowi element otwartej sieci, nie jest bezpieczne. Oznacza to, że nawet sieć LAN na uczelni nie zapewnia bezpieczeństwa, pomimo ograniczeń dotyczących dostępu do niej. Ta sama zasada dotyczy darmowego Wi-Fi na lotniskach czy w terminalach autobusowych, a także w Twojej ulubionej kawiarni.

Natomiast sieć prywatna, często nazywana również domową, to taka, w której masz pełną kontrolę nad wszystkimi podłączonymi urządzeniami. Przykładem jest sieć Wi-Fi w Twoim domu. Podobnie, sieć LAN w miejscu pracy również klasyfikuje się jako prywatna.

Udostępnianie plików w sieciach publicznych

Generalnie, zarówno Windows, jak i macOS blokują możliwość udostępniania plików w sieciach publicznych. W macOS istnieje funkcja AirDrop, która umożliwia wymianę plików z innymi, niezależnie od tego, czy korzystasz z sieci publicznej, czy prywatnej, ale musi ona być aktywowana ręcznie. Domyślnie AirDrop ogranicza udostępnianie plików do zaufanych kontaktów.

W nadchodzącej wiosennej aktualizacji Windows 10 ma zostać wprowadzona funkcja nazwana Udostępnianie w pobliżu, która także umożliwi wymianę plików w ramach tej samej sieci, z dodatkowym zabezpieczeniem, które uniemożliwi nieznanym systemom wysyłanie plików.

Udostępnianie plików w publicznych sieciach jest ogólnie uważane za ryzykowne, nie tylko ze względu na możliwość złośliwego oprogramowania, ale także dlatego, że Twój system staje się bardziej widoczny i dostępny dla innych użytkowników. Jeśli chcesz wymieniać pliki w sieci publicznej, lepiej skorzystać z dysków w chmurze, niż przesyłać dane bezpośrednio przez sieć, lub używać bezpiecznych metod, takich jak AirDrop w macOS.

Jak zapewnić sobie bezpieczeństwo

Istnieje kilka podstawowych kroków, które możesz podjąć, aby zwiększyć swoje bezpieczeństwo w publicznych sieciach.

Dezaktywacja udostępniania i wykrywania

Aby chronić się w sieci publicznej, przede wszystkim powinieneś wyłączyć funkcje udostępniania. W Windows 10 możesz to zrobić w ustawieniach, przechodząc do sekcji Sieć i Internet > Stan. Znajdziesz tam różne opcje dotyczące konfiguracji sieci, w tym możliwość dezaktywacji udostępniania.

Kliknij tam, aby przejść do Panelu sterowania, gdzie możesz wyłączyć zarówno wykrywanie, jak i udostępnianie w sieci.

W przypadku macOS, dezaktywację udostępniania i wykrywania można przeprowadzić w Preferencjach systemowych w sekcji Udostępnianie. Podczas tej konfiguracji warto również ograniczyć AirDrop, lub całkowicie go wyłączyć, jeśli nie jest potrzebny.

Aktywacja zapory ogniowej

Każdy system operacyjny ma wbudowaną zaporę, która zapewnia ochronę przed zagrożeniami internetowymi. W Windows 10 funkcję tę pełni program Windows Defender, który niektórzy użytkownicy mogą decydować się wyłączyć. Niezależnie od używanego systemu operacyjnego, upewnij się, że zapora ogniowa jest aktywna, zwłaszcza gdy często łączysz się z publicznymi sieciami.

Używanie VPN

Usługa VPN to skuteczny sposób na zabezpieczenie systemu przed złośliwym ruchem sieciowym. Dobre rozwiązanie VPN szyfruje Twoje dane, co znacznie poprawia bezpieczeństwo. W publicznej sieci Twoja aktywność jest oddzielona, co oznacza, że korzystasz z sieci prywatnej. Gdyby ktoś chciał uzyskać dostęp do Twojego systemu, musiałby pokonać dodatkowe zabezpieczenia.

Aktualizowanie przeglądarek i bezpieczne surfowanie

Zagrożenia w publicznych sieciach mogą pochodzić nie tylko z innych urządzeń, ale również z niebezpiecznych stron internetowych lub niewłaściwych wersji przeglądarek. Upewnij się, że Twoja przeglądarka jest zawsze aktualna, aby zapewnić podstawową ochronę oraz korzystaj z zaufanych witryn, które wykorzystują protokół HTTPS.