25 podstawowych poleceń terminala Linux do zapamiętania

W systemie Linux, terminal to niezwykle wszechstronne narzędzie. Po opanowaniu podstawowych komend, można szybko i sprawnie realizować różnorodne zadania. Niestety, początkujący użytkownicy często mają trudności z korzystaniem z terminala, co może być dla nich zniechęcające.

Aby pomóc nowym użytkownikom w nauce obsługi terminala, przygotowaliśmy listę 25 kluczowych komend, które warto znać. Zaczynajmy!

1. ls

Polecenie ls służy do wyświetlania zawartości katalogów. Aby je uruchomić, otwórz terminal i wpisz:

ls

Aby ujawnić ukryte pliki, użyj opcji „-a”.

ls -a

2. cd

Komenda cd służy do nawigacji między katalogami. Aby przejść do określonego katalogu, użyj:

cd /ścieżka/do/lokalizacji/

Możesz także wrócić do katalogu nadrzędnego, wpisując „..”.

cd ..

3. pwd

Aby sprawdzić, w którym katalogu aktualnie się znajdujesz, użyj polecenia pwd.

pwd

4. mkdir

Aby utworzyć nowy folder, skorzystaj z komendy mkdir.

mkdir nazwa-nowego-folderu

Jeśli chcesz utworzyć katalog wraz z jego rodzicami, użyj opcji „-p”.

mkdir -p nazwa-nowego-folderu

5. rm

Aby usunąć plik, użyj polecenia rm.

rm /ścieżka/do/pliku

Aby usunąć katalog z jego zawartością, zastosuj opcję „-rf”.

rm -rf /ścieżka/do/folderu

6. cp

Jeżeli chcesz skopiować plik lub katalog, użyj polecenia cp.

Aby skopiować plik, wpisz:

cp /ścieżka/do/pliku /ścieżka/do/miejsca/docelowego

Aby skopiować cały katalog, zastosuj opcję „-r”.

cp -r /ścieżka/do/folderu /ścieżka/do/miejsca/docelowego

7. mv

Polecenie mv może być używane do przenoszenia plików oraz zmiany ich nazw.

Aby przenieść plik, wpisz:

mv /ścieżka/do/pliku /ścieżka/do/miejsca/docelowego

Aby przenieść folder, użyj podobnej składni:

mv /ścieżka/do/folderu /ścieżka/do/miejsca/docelowego

Aby zmienić nazwę pliku lub folderu, przejdź do jego lokalizacji i użyj:

mv stara-nazwa nowa-nazwa

8. cat

Polecenie cat pozwala na wyświetlenie zawartości pliku w terminalu. Użyj go w następujący sposób:

cat /ścieżka/do/pliku

9. head

Komenda head wyświetla pierwsze 10 linii pliku. Aby z niej skorzystać, wpisz:

head /ścieżka/do/pliku

10. tail

Natomiast polecenie tail wyświetla ostatnie 10 linii pliku. Użyj go w ten sposób:

tail /ścieżka/do/pliku

11. ping

Polecenie ping w systemie Linux pozwala na sprawdzenie opóźnienia między twoim komputerem a zdalnym serwerem.

ping example.com

Aby wykonać ping kilka razy, dodaj przełącznik „-c” z określoną liczbą, na przykład:

ping google.com -c 3

12. uptime

Aby sprawdzić, jak długo system Linux był uruchomiony, użyj polecenia uptime.

uptime

13. uname

Polecenie uname pozwala na wyświetlenie informacji o systemie, w tym nazwy dystrybucji oraz wersji. Wpisz:

uname -a

14. man

Komenda man umożliwia przeglądanie dokumentacji dowolnego programu. Aby zobaczyć instrukcję, wpisz:

man nazwa_programu

Na przykład:

man cat

15. df

Polecenie df pozwala na sprawdzenie ilości dostępnego miejsca w systemie plików. Aby je użyć, wpisz:

df

Aby uzyskać bardziej czytelny wynik, użyj opcji „-h”.

df -h

16. du

Chcesz sprawdzić, ile miejsca zajmuje dany katalog? Użyj polecenia du. Na przykład, aby zobaczyć rozmiar folderu /home/, wpisz:

du ~/

Aby uzyskać bardziej przystępny wynik, dodaj „-h”.

du ~/ -h

17. whereis

Polecenie whereis pozwala zlokalizować pliki binarne czy źródłowe. Na przykład, aby znaleźć lokalizację Firefoksa, wpisz:

whereis firefox

18. locate

Aby szybko znaleźć pliki, programy i katalogi, użyj polecenia locate. Wpisz:

locate fraza

19. grep

Polecenie grep służy do wyszukiwania wzorców w plikach. Użyj go w połączeniu z innymi poleceniami, na przykład:

cat plik.txt | grep 'szukany_wzorzec'

20. ps

Aby zobaczyć aktualnie działające procesy, użyj polecenia ps.

ps

Dla bardziej szczegółowych informacji, użyj:

ps aux

21. kill

Aby zakończyć problematyczny program, użyj polecenia kill. Najpierw znajdź identyfikator procesu, używając:

pidof program

Następnie zabij proces:

kill numer_procesu

A jeśli proces nie reaguje, użyj:

kill -9 numer_procesu

22. killall

Komenda killall kończy wszystkie instancje uruchomionego programu. Aby zabić wszystkie procesy Firefoksa, wpisz:

killall firefox

23. curl

Chcesz pobrać plik z internetu? Użyj polecenia curl. Aby pobrać plik, wpisz:

curl https://www.przyklad.com/plik.zip -o ~/Pobrane/plik.zip

24. free

Aby sprawdzić dostępność pamięci RAM oraz przestrzeni wymiany, użyj polecenia free.

free

25. chmod

Polecenie chmod pozwala na modyfikację uprawnień plików i katalogów. Aby umożliwić wszystkim użytkownikom odczyt, zapis i wykonanie pliku, wpisz:

chmod +rwx /ścieżka/do/pliku_lub_folderu

Aby ograniczyć uprawnienia tylko do właściciela, użyj:

chmod 700 /ścieżka/do/pliku

Podsumowanie

Linia poleceń w systemie Linux oferuje niezliczone możliwości i operacje do nauki. Nawet po zapoznaniu się z tą listą, na pewno będziesz miał jeszcze wiele do odkrycia. Niemniej jednak, ta lista pomoże Ci w rozwijaniu umiejętności w obsłudze terminala. Każdy musi gdzieś zacząć!