Wiele państw na świecie, w tym Indie i Stany Zjednoczone, aktywnie wdraża procesy cyfryzacji swoich obywateli. Zwolennicy koncepcji scentralizowanej identyfikacji cyfrowej podkreślają liczne korzyści, które ten system ma przynosić, takie jak wzrost efektywności. Niemniej jednak, spora grupa osób wyraża obawy, że wprowadzenie jednego, uniwersalnego systemu identyfikacji cyfrowej może wywołać więcej problemów niż przynieść pożytku.
Czy pojedynczy system identyfikacji cyfrowej faktycznie usprawni życie obywateli, czy raczej stanie się źródłem dodatkowych zagrożeń?
Zalety jednolitego systemu identyfikacji cyfrowej
Praktycznie każdy usługodawca, czy to bank, placówka edukacyjna, platforma społecznościowa, czy też instytucja rządowa, posiada własną bazę danych użytkowników. Każdy z nich stosuje również swoje metody weryfikacji tożsamości, które mogą być identyczne lub zupełnie różne od tych stosowanych przez innych dostawców usług.
Posiadanie wielu kont na rozmaitych platformach, wymagających zapamiętywania różnych danych uwierzytelniających, jest powszechnym problemem. Celem wprowadzenia jednolitego systemu identyfikacji cyfrowej jest eliminacja tego kłopotu poprzez uproszczenie procesu potwierdzania tożsamości.
Poniżej przedstawiono cztery główne korzyści wynikające z wprowadzenia jednego systemu identyfikacji cyfrowej.
1. Ułatwienie
Dzięki systemowi identyfikacji cyfrowej nie trzeba będzie już pamiętać niezliczonych nazw użytkowników i haseł do różnych platform. Zakładanie profili również stanie się prostsze, ponieważ będzie się odbywać przy użyciu jednego zestawu danych uwierzytelniających, co znacznie usprawni procesy logowania.
2. Bezpieczniejsze transakcje internetowe
Jednolity system identyfikacji cyfrowej znacząco ułatwia weryfikację tożsamości osób dokonujących transakcji online.
Tradycyjne metody uwierzytelniania, takie jak hasła, są podatne na ataki siłowe, phishing, a nawet odgadnięcie. Wprowadzenie jednolitego systemu identyfikacji cyfrowej, opartego na bardziej zaawansowanych metodach, jak np. biometria czy tokeny, znacząco utrudniłoby dostęp do konta osobom nieuprawnionym. To z kolei przyczyniłoby się do ograniczenia przypadków kradzieży tożsamości.
3. Redukcja oszustw i kradzieży tożsamości
Scentralizowany system cyfrowy ma potencjał analizowania wzorców transakcji i zachowań użytkowników dzięki zastosowaniu sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego. Umożliwi to automatyczne wykrywanie podejrzanych aktywności i nietypowych wzorców zachowań.
W rezultacie możliwe będzie wykrywanie oszustw w czasie rzeczywistym, a tym samym ograniczenie potencjalnych strat.
4. Sprawne systemy i bazy danych
Scentralizowany system identyfikacji cyfrowej zapewnia kompatybilność między różnymi platformami, co umożliwia płynną wymianę danych. Będzie można swobodnie przechodzić pomiędzy różnymi platformami, bez konieczności przechodzenia przez żmudne i czasochłonne procesy weryfikacji tożsamości.
Wady systemu jednolitego identyfikatora cyfrowego
Co się stanie, jeśli nasz identyfikator cyfrowy dostanie się w niepowołane ręce? Jakie będą konsekwencje, gdy dane zostaną wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem przez osoby mające do nich dostęp? Czy prywatność stanie się przeszłością? Jakie będą konsekwencje, jeśli ten system stanie się bazą dostępu do podstawowych usług, takich jak opieka zdrowotna?
Wokół koncepcji pojedynczego systemu identyfikacji cyfrowej narosło wiele pytań i obaw. Większość z tych wątpliwości wciąż nie została w pełni wyjaśniona, a pytania pozostają w dużej mierze bez odpowiedzi.
Poniżej przedstawiono cztery główne wady związane z wdrożeniem systemu identyfikacji cyfrowej.
1. Nadużywanie danych osobowych
Wielu ekspertów obawia się, że taki system może prowadzić do podziałów społeczeństwa na podstawie kryteriów takich jak rasa, orientacja seksualna, wygląd czy niepełnosprawność.
System cyfrowy, podobnie jak każde inne narzędzie technologiczne, jest tworzony przez ludzi i może zawierać algorytmy, które grupują osoby według określonych metryk. Choć ma to potencjał ułatwienia rozwiązywania niektórych problemów ekonomicznych i społecznych, niesie ze sobą ryzyko segregacji i stygmatyzacji.
Dodatkowo scentralizowany system identyfikacji cyfrowej prowadzi do ograniczenia kontroli użytkowników nad własnymi danymi. Użytkownik ma niewielki wpływ na to, kto ma dostęp do jego danych i w jaki sposób są one wykorzystywane. Brak transparentności w tym zakresie prowadzi do problemów z zaufaniem i poważnych obaw o ochronę prywatności.
2. Obawy o prywatność i anonimowość
W niektórych krajach scentralizowane systemy cyfrowe są wykorzystywane do celów nadzoru i profilowania obywateli. Dobrym przykładem jest chiński system kredytu społecznego, który ocenia obywateli na podstawie monitorowania ich zakupów, interakcji finansowych, a nawet zachowań.
Scentralizowane systemy identyfikacji cyfrowej ograniczają również kontrolę użytkowników nad ich danymi osobowymi. Chociaż z jednej strony jest to konieczne, aby zapobiec nieautoryzowanej edycji danych, z drugiej strony może utrudniać obywatelom poprawianie błędnych informacji.
Jednolity system identyfikacji cyfrowej ograniczyłby anonimowość, co utrudniłoby działalność tam, gdzie anonimowość jest niezbędna. Mowa tu o demaskowaniu nieprawidłowości, wyrażaniu odmiennych opinii czy działaniach aktywistycznych.
3. Naruszenia bezpieczeństwa danych
Zapory ogniowe odgrywają kluczową rolę w cyberbezpieczeństwie, ale żadna z nich nie jest w pełni odporna na ataki. Zawsze istnieje ryzyko znalezienia luki w systemie.
Naruszenie bezpieczeństwa może nastąpić zarówno ze strony twórców systemu, jak i ze strony osób trzecich o złych intencjach. W tym drugim przypadku dane milionów użytkowników mogą zostać narażone na niebezpieczeństwo, a celem atakującego może być osiągnięcie dużych zysków.
Dodatkowo, naruszenie danych w scentralizowanym systemie identyfikacji cyfrowej może skutkować dostępem hakerów do wszystkich platform powiązanych z kontami użytkowników, co zwiększa ryzyko kradzieży tożsamości na dużą skalę.
4. Jedno miejsce awarii
Centralna baza danych może ulec awarii z powodu problemów sprzętowych, awarii oprogramowania lub naruszenia bezpieczeństwa. Taka sytuacja spowoduje opóźnienia w dostępie do bazy danych, które mogą potrwać nawet kilka dni. Ponieważ baza danych służy również do weryfikacji tożsamości, niemożliwe stanie się korzystanie z wielu usług, które są od niej zależne.
Taka sytuacja może doprowadzić do poważnych niedogodności, frustracji, a nawet strat finansowych dla użytkowników.
Jednolity system identyfikacji cyfrowej: zbyt wiele wad
Wprowadzenie pojedynczego systemu identyfikacji cyfrowej ma swoje zalety, ale wady z nim związane są również znaczące. Być może nawet zbyt znaczące. Tego typu system oddaje zbyt dużą władzę w ręce dostawców baz danych i rządów, a hakerzy mogą łatwo wykraść wrażliwe dane.
Istnieją również poważne obawy o ochronę prywatności, gdyż użytkownik ma ograniczony wpływ na to, w jaki sposób jego dane są gromadzone, analizowane i udostępniane.