Czym jest planowanie sukcesji w biznesie i jak zacząć?

W każdej firmie, niezależnie od jej wielkości czy sektora, strategiczne planowanie sukcesji jest fundamentem zapewniającym nieprzerwaną działalność i stabilność.

Proces planowania sukcesji wymaga starannego wyselekcjonowania kluczowych stanowisk oraz wskazania osób o największym potencjale do ich objęcia. W ramach planowania uwzględnia się nie tylko obecne potrzeby, ale także przyszłe cele organizacji, co pozwala na wybór najbardziej odpowiednich kandydatów. Dzięki temu, można skutecznie przewidzieć przyszłe braki kadrowe i określić kompetencje niezbędne do objęcia tych ról, minimalizując ryzyko zakłóceń w operacjach biznesowych.

Zapraszam do dalszej lektury, podczas której przyjrzymy się bliżej, jak skutecznie wdrożyć planowanie sukcesji w Twojej organizacji.

Czym jest planowanie sukcesji w firmie?

Planowanie sukcesji to strategiczne podejście, które umożliwia firmom płynne przekazywanie odpowiedzialności na stanowiskach kierowniczych, innym pracownikom lub zespołom. Jest to kluczowy element każdej organizacji, gwarantujący ciągłość działania w przypadku odejścia kluczowych osób, niezależnie od przyczyny – przejścia na emeryturę, rezygnacji czy innych okoliczności.

Co więcej, planowanie sukcesji może również obejmować przekazanie udziałów w firmie utalentowanym pracownikom, dając im możliwość rozwoju i awansu. Dzięki temu pracownicy na każdym poziomie mają równe szanse na rozwój i wspinanie się po szczeblach kariery. Dobrze opracowany plan sukcesji zapewnia, że firmy są przygotowane do promowania i rozwijania talentów, co przekłada się na stabilność i sukces w długiej perspektywie.

Jak przebiega proces planowania sukcesji?

Planowanie sukcesji opiera się na systematycznym procesie identyfikacji pracowników o potencjale rozwojowym, a następnie na doskonaleniu ich umiejętności. Pozwala to na bezproblemowe przejście podczas zmian na stanowiskach kierowniczych. W ten sposób proces ten upraszcza podejście do kwestii przywództwa i transferu własności.

Skuteczność planowania sukcesji w dużej mierze zależy od solidnego przygotowania. Właśnie dlatego wiele firm opracowuje plany awaryjne, aby móc sprawnie reagować na nieprzewidziane sytuacje, które mogą wpłynąć na działalność organizacji.

Jak zacząć planowanie sukcesji w firmie?

#1. Planuj z wyprzedzeniem

W sytuacjach takich jak planowane przejście na emeryturę, zazwyczaj z dużym wyprzedzeniem znane jest odejście kluczowej osoby. Niemniej jednak, niespodziewane odejście pracownika może zaskoczyć i negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie firmy. Dlatego tak ważne jest, aby jak najszybciej zainwestować w opracowanie planu sukcesji.

Analizując potencjalnych kandydatów na istotne stanowiska w Twoim zespole, warto zastanowić się nad codziennym wpływem tych ról na działalność firmy oraz ocenić, jak wakat może wpłynąć na całą organizację.

#2. Wskaż kandydatów na następców

Po przeanalizowaniu potencjalnych konsekwencji odejścia pracownika, należy przejść do identyfikacji osób w zespole, które najlepiej pasują do objęcia tych stanowisk. Najbardziej oczywistym następcą może być osoba znajdująca się na kolejnym szczeblu w strukturze organizacyjnej, ale nie należy pomijać innych potencjalnych kandydatów.

Warto wziąć pod uwagę osoby posiadające niezbędne umiejętności, niezależnie od ich obecnego stanowiska. Jednocześnie, istotne jest, aby poznać aspiracje zawodowe wybranych kandydatów. Przed podjęciem ostatecznej decyzji, warto porozmawiać z tymi pracownikami, aby zrozumieć ich cele i plany na przyszłość.

#3. Poinformuj potencjalnych kandydatów

Po wybraniu potencjalnych następców, konieczne jest poinformowanie ich o podjętej decyzji. Spotkania w cztery oczy to najlepsza okazja, aby przekazać im wiadomość o wybraniu ich do pełnienia większej odpowiedzialności.

Należy jednak jasno zaznaczyć, że nowa pozycja nie jest ostatecznie zagwarantowana. Ważne jest, aby wyjaśnić, że sytuacja może ulec zmianie w zależności od okoliczności, w jakich znajdzie się firma lub sami kandydaci.

#4. Postaw na rozwój zawodowy

Naturalne jest, że firmy inwestują w rozwój zawodowy wybranych talentów. Jednak ważne jest również, aby skoncentrować się na przyspieszeniu ich przygotowania. Pomocne może być wprowadzenie rotacji na stanowiskach, która pozwoli kandydatom na zdobycie dodatkowej wiedzy i zaznajomienie się z nową rolą.

Firmy mogą również angażować mentorów, którzy będą wspierać rozwój kluczowych kompetencji miękkich, umiejętności komunikacyjnych oraz cech interpersonalnych, takich jak empatia i umiejętność dyplomacji.

#5. Przeprowadź okres próbny

Okresy próbne są cenne, aby poznać rzeczywiste możliwości potencjalnych następców. Nie trzeba czekać na sytuację kryzysową, aby ocenić zdolności pracownika do pełnienia nowej funkcji. Zamiast tego można przetestować ich umiejętności podczas okresu próbnego.

Na przykład, podczas urlopu menedżera, potencjalny następca może przejąć jego obowiązki na ten czas. Daje to szansę aspirującym pracownikom na zdobycie cennego doświadczenia oraz zaprezentowanie swoich zdolności w zakresie obsługi potrzeb stanowiska.

Dodatkowo, pozwala to na ocenę obszarów do poprawy oraz zaplanowanie odpowiednich sesji szkoleniowych.

#6. Włącz plan sukcesji w strategię rekrutacyjną

Plan sukcesji nie powinien być traktowany jako odrębny proces. Aby był skuteczny, musi być on zintegrowany z polityką rekrutacyjną organizacji. Powodem jest to, że awansując pracownika na wyższe stanowisko, zwalniamy jego poprzednie miejsce pracy.

Dlatego po wskazaniu pracowników o potencjale do awansu na kluczowe role, należy również zidentyfikować luki, które po sobie zostawią. Na podstawie tych informacji można określić obszary, które należy potraktować priorytetowo podczas kolejnych rekrutacji.

#7. Zaplanuj swojego następcę

Opracowując plan sukcesji dla swojej firmy, nie można zapomnieć o swojej własnej roli. Jeśli zdecydujesz się skorzystać z nowej możliwości kariery lub przejść na emeryturę, ktoś powinien być gotowy do objęcia Twojej funkcji.

Należy pamiętać, że obecna struktura zatrudnienia nie jest stała; zmiany są nieuniknione w każdej nowoczesnej firmie. Mimo że pracujesz nad efektywnym planowaniem sukcesji w celu zapewnienia ciągłości, powinieneś również zadbać o to, aby znaleźć kandydatów, którzy potencjalnie mogą Cię zastąpić.

Kluczowe elementy planowania sukcesji

• W każdym planie sukcesji, firmy muszą zidentyfikować kluczowe stanowiska, dla których należy znaleźć odpowiedniego następcę.
• Konieczne jest również wyłonienie pracowników z odpowiednią wiedzą, umiejętnościami i potencjałem do podjęcia większej odpowiedzialności.
• Tworząc plan, należy posiadać wizję przyszłych potrzeb w zakresie umiejętności i szkoleń.
• Plan sukcesji powinien obejmować proces rozwijania umiejętności i kompetencji.
• Nie należy ograniczać się jedynie do samego planowania. Istotna jest również ciągła ocena postępów.

Korzyści płynące z planowania sukcesji

Zabezpiecz swoją firmę na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń

Podobnie jak inne działania mające na celu zabezpieczenie firmy przed zakłóceniami, planowanie sukcesji to kolejna metoda przygotowania organizacji na sytuacje kryzysowe związane z personelem. Jest to kluczowa strategia zapewniająca długoterminowy sukces Twojej firmy.

Choć rozpoczęcie dyskusji na ten temat może wydawać się trudne, im wcześniej rozpoczniesz pracę nad planem sukcesji, tym lepiej przygotowana będzie Twoja firma na przyszłość.

Wyłaniaj i rozwijaj pulę przyszłych liderów

W każdej firmie istnieje szereg kluczowych stanowisk, które nie powinny pozostawać nieobsadzone nawet na jeden dzień. Dzięki planowaniu sukcesji można zidentyfikować potencjalnych kandydatów z wewnątrz firmy, posiadających niezbędne umiejętności, wiedzę i doświadczenie.

Co więcej, pozwala to na dokładne przeanalizowanie potencjalnych luk kadrowych. Jeśli nie ma odpowiednich kandydatów wewnątrz firmy, można zacząć poszukiwania na zewnątrz.

Stwórz strukturę rozwoju umiejętności i szkoleń

Po wyłonieniu odpowiednich kandydatów, można zidentyfikować ich braki kompetencyjne i rozpocząć przygotowanie do objęcia nowych stanowisk. W zależności od indywidualnych potrzeb, rozwój zawodowy może obejmować coaching, mentoring, shadowing lub stopniowe zwiększanie odpowiedzialności.

Wybierając kandydatów odpowiednio wcześnie, zyskują oni czas na zdobycie niezbędnych umiejętności i doświadczenia, co jednocześnie pomaga w stworzeniu wewnętrznych ram szkoleń.

Utrzymaj tożsamość marki

Zatrudnianie menedżerów z zewnątrz to częsta praktyka, która jednak często kończy się niepowodzeniem. Osoby z zewnątrz nie rozumieją podstawowych wartości i sposobu funkcjonowania firmy.

Dzięki wcześniejszemu planowaniu sukcesji można uniknąć takich scenariuszy. Pomaga to w identyfikacji i przygotowaniu następców z wewnątrz firmy, którzy znają jej wartości i obietnicę marki.

Zapewnij firmie długofalowe korzyści

Zmiany mogą budzić niepokój, ale wczesne planowanie pozwala przygotować firmę na przyszłość. Włączając plan sukcesji do ogólnej strategii rozwoju, pracownicy odchodzący na emeryturę mogą bez problemu przekazać swoją wiedzę i doświadczenie.

Głównym celem planowania sukcesji jest wsparcie rozwoju firmy poprzez eliminację potencjalnych słabych punktów.

Najczęstsze błędy w planowaniu sukcesji

#1. Zbyt późne rozpoczęcie planowania

Niezależnie od wieku liderów Twojej organizacji, planowanie sukcesji należy rozpocząć jak najszybciej. Znalezienie odpowiedniej osoby wymaga czasu, a zwlekanie może negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie firmy.

#2. Brak strategicznego myślenia

Planowania sukcesji nie można traktować jako strategii zastąpienia jednej osoby. Należy je postrzegać jako część większej strategii, która pozwoli na wyłonienie kandydatów o potencjale do objęcia kluczowych stanowisk.

#3. Brak planu awaryjnego

Chociaż planowanie sukcesji jest procesem ciągłym, firmy muszą mieć świadomość, że wakaty nie pojawiają się zgodnie z harmonogramem. Oprócz identyfikacji osób potrzebujących rozwoju w konkretnych rolach, trzeba wiedzieć, kto może od razu objąć wyższe stanowiska.

#4. Pomijanie znaczenia ciągłego monitorowania wydajności

Zamiast corocznych ocen wyników, należy skupić się na ciągłym monitorowaniu wydajności. W przeciwnym razie trudno będzie znaleźć pracowników zaangażowanych w firmę.

#5. Niewspieranie planowania sukcesji za pomocą technologii

Zamiast ręcznego zarządzania planem sukcesji, można wykorzystać specjalistyczne narzędzia i aplikacje. Oprogramowanie to pozwala na uzyskanie wglądu w potencjał i możliwości pracowników.

#6. Uprzedzenia

Czasami podlegamy uprzedzeniom przy ocenie ludzi. Nie należy jednak popełniać tego błędu podczas planowania sukcesji. Uprzedzenia do pracowników z wewnątrz mogą spowodować, że nie wybierzesz najlepszych osób na konkretne stanowiska. Ponieważ planowanie sukcesji ma kluczowe znaczenie, należy dążyć do przyciągnięcia jak największej liczby potencjalnych kandydatów.

Zasoby edukacyjne

#1. Planowanie sukcesji w małych firmach i przedsiębiorstwach rodzinnych

Zastanawiasz się, kto w przyszłości przejmie Twój biznes? Prowadzisz małą, rodzinną firmę, w której jesteś specjalistą od wszystkiego? W takim przypadku Twoje plany emerytalne lub plany sprzedaży firmy mogą nie zadziałać bez solidnego planu sukcesji.

Ta książka zawiera porady dla właścicieli firm z zakresu zarządzania, finansów, prawa i psychologii, które należy wziąć pod uwagę, planując wycofanie się z biznesu. Obejmuje odważne, kompleksowe i zintegrowane podejście do tego tematu. Zawiera osobiste doświadczenia autora oraz oparte na badaniach wnioski.

#2. Poza planowaniem sukcesji

Ta pozycja jest przeznaczona dla kadry kierowniczej zaangażowanej w strategiczne decyzje związane ze zrównoważonym rozwojem organizacji. Dzięki niej można nauczyć się dostosowywać zmiany w miejscu pracy do strategii i wizji firmy. Dzięki temu nie będzie problemu z zaspokojeniem potrzeb wszystkich interesariuszy przy jednoczesnym zapewnieniu przepływu talentów.

Książka ta oferuje również wskazówki dotyczące wdrożenia planu i przedstawia nowoczesne podejście do przywództwa, dopasowane do strategii firmy. Omówione jest także wspieranie rozwoju osób dążących do objęcia nowych obowiązków.

#3. Planowanie sukcesji – kompletny przewodnik

Ta książka to kompleksowy przewodnik, który omawia wszystkie podstawowe kwestie związane z planowaniem sukcesji, w tym pytania, które często pojawiają się w związku z tym tematem. Zawiera również szerokie badania oparte na doświadczeniach i udanych projektach, realizowanych przez doświadczonych specjalistów w tej dziedzinie.

Dzięki temu poradnikowi dowiesz się, jak zapewnić pozytywny wynik planowania i osiągnąć maksymalne profesjonalne rezultaty. W książce znajdują się także listy kontrolne, które ułatwiają planowanie sukcesji.

Podsumowanie

Planowanie sukcesji jest niezbędne, aby kluczowe stanowiska były obsadzone i aby rozwijać najbardziej obiecujące talenty. Jeśli nie masz jeszcze planu sukcesji, najwyższy czas, aby potraktować go priorytetowo i zacząć planować z pozytywnym nastawieniem.

Możesz skorzystać ze wskazówek przedstawionych w tym artykule, aby rozpocząć planowanie sukcesji w swojej firmie. Warto również zwrócić uwagę na błędy, które często popełniane są w trakcie tego procesu i pracować nad maksymalizacją korzyści, jakie daje planowanie sukcesji.

Sprawdź również mobilne narzędzia CRM dla biznesu.