Najważniejsze aspekty przetaktowywania
- Raspberry Pi Zero 2 W daje możliwość podniesienia taktowania, co skutkuje wyższą wydajnością, idealną do bardziej złożonych projektów mobilnych i emulacji starszych gier.
- Należy pamiętać, że przetaktowywanie może negatywnie wpłynąć na trwałość Pi Zero 2 W, więc trzeba zachować rozwagę.
- W celu optymalizacji działania, zaleca się stosowanie systemów chłodzenia, aby uniknąć przegrzewania i obniżenia wydajności.
Podobnie jak inne jednopłytkowe komputery Raspberry Pi, także model Raspberry Pi Zero 2 W można przetaktować, aby osiągnąć lepsze wyniki. Przekonaj się, jak zwiększyć szybkość procesora i karty graficznej Pi Zero 2 W, aby działały z większą mocą.
Dlaczego warto przetaktować Raspberry Pi Zero 2 W?
Raspberry Pi Zero 2 W to znacząca modernizacja w porównaniu do poprzednich modeli Pi Zero, ponieważ ma identyczny układ SoC Broadcom BCM2710A1, jaki znajdziemy w pełnowymiarowym Pi 3. Dzięki temu potrafi wykonywać zadania nawet pięć razy szybciej niż oryginalny Pi Zero.
Dzięki niewielkim rozmiarom i cenie około 15 dolarów, Pi Zero 2 W idealnie nadaje się do zastosowań w projektach mobilnych. Zazwyczaj działa on bez podłączonego ekranu czy klawiatury, a dostęp do niego odbywa się zdalnie poprzez SSH.
Jednakże, gdybyś chciał używać Pi Zero 2 W jako komputera stacjonarnego z interfejsem graficznym, może okazać się nieco wolniejszy w porównaniu z Pi 4 czy Pi 5. Przetaktowując procesor i GPU, można znacząco zwiększyć jego możliwości. Może to być również korzystne przy emulacji starszych konsol gier.
Przetaktowywanie ma też swoje minusy, takie jak potencjalne skrócenie żywotności Pi Zero 2 W. Dodatkowo, użycie opcji force_turbo=1 w pliku config.txt, która aktywuje wyższy poziom przetaktowania (powyżej 6), może spowodować utratę gwarancji. Z tego powodu, przetaktowywanie przeprowadzasz na własną odpowiedzialność, szczególnie gdy zwiększasz prędkość w znacznym stopniu.
Jak zadbać o chłodzenie Raspberry Pi Zero 2 W?
Praca Raspberry Pi Zero 2 W z wyższym taktowaniem generuje więcej ciepła. Gdy temperatura osiągnie 80°C (176°F), SoC automatycznie zacznie obniżać taktowanie procesora, aż temperatura spadnie. Jeżeli temperatura wzrośnie do 85°C (185°F), uruchomi się maksymalne obniżenie taktowania, również w przypadku GPU.
Chociaż udało się nam przetaktować urządzenie do 1,2 GHz używając samej płyty Pi Zero 2 W, zastosowanie chłodzenia może pomóc w utrzymaniu niższej temperatury, zwłaszcza podczas długotrwałego obciążenia. Chłodzenie może przybrać formę radiatora, wentylatora, a nawet kombinacji obu tych rozwiązań, jak w przypadku radiatora z dwoma wentylatorami od The Pi Hut.
Jak przetaktować Raspberry Pi 2 W
Podobnie jak w przypadku innych modeli Raspberry Pi z zainstalowanym standardowym systemem Raspberry Pi OS (wcześniej znanym jako Raspbian), można zmienić częstotliwość taktowania układu SoC Pi Zero 2 W, modyfikując ustawienia w pliku config.txt.
Dobrym pomysłem jest rozpoczęcie od zaktualizowania wszystkich pakietów systemowych. Jeśli używasz środowiska graficznego, uruchom terminal, klikając jego ikonę na pasku menu lub przechodząc do Menu > Akcesoria > Terminal i wpisz:
sudo apt update && sudo apt upgrade -y
Sprawdzenie aktualizacji i zaktualizowanie systemu może chwilę potrwać.
Zainstaluj narzędzia monitorujące
Przed przystąpieniem do przetaktowania Raspberry Pi Zero 2 W, zainstalujemy kilka przydatnych narzędzi do porównania wydajności i temperatury przed i po zmianach. Na początek, zainstaluj narzędzie Neofetch wyświetlające informacje o systemie:
sudo apt install neofetch
Aby zobaczyć aktualne parametry systemu, wpisz:
neofetch
Powinieneś zobaczyć, że domyślna prędkość procesora Pi Zero 2 W wynosi 1 GHz. Następnie zainstaluj narzędzie do generowania obciążenia:
sudo apt install stress
Jeśli korzystasz z wersji „Bullseye” lub wcześniejszej wersji Raspberry Pi OS (lub Raspbian), możesz zainstalować narzędzie do testowania obciążenia Stressberry za pomocą:
pip3 install stressberry
Jednakże, jeśli używasz najnowszej wersji systemu Raspberry Pi „Bookworm”, konieczne będzie zainstalowanie Stressberry w wirtualnym środowisku Python (nazwaliśmy je „overclocking”):
python -m venv overclock
cd overclock
source bin/activate
pip3 install stressberry
Teraz można przeprowadzić test obciążeniowy na domyślnej częstotliwości Pi Zero 2 W, aby móc porównać go z rezultatami po przetaktowaniu. Uruchom poniższą komendę (w środowisku wirtualnym Python na „Bookworm”), aby wykonać 100-sekundowy test przy użyciu wszystkich czterech rdzeni procesora:
stressberry-run -n "My Test" -d 100 -i 30 -c 4 mytest1.dat
Gdy układ SoC osiągnie stabilną temperaturę bazową, rozpocznie się test obciążeniowy. Każda linijka będzie wyświetlała aktualną temperaturę i częstotliwość procesora, która powinna osiągnąć wartość 1000 MHz (czyli 1 GHz).
Edycja pliku Config.txt w celu przetaktowania
Teraz przystąpimy do przetaktowania Raspberry Pi Zero 2 W poprzez zmianę ustawień procesora i karty graficznej. Zmiany te będą aktywne po ponownym uruchomieniu systemu. Otwórz plik konfiguracyjny config.txt w edytorze tekstowym nano:
sudo nano /boot/config.txt
Dodaj następujące linie:
arm_freq=1200
core_freq=500
Ustawienie `arm_freq` służy do ustawienia taktowania procesora na 1200 MHz (1,2 GHz), a `core_freq` służy do zwiększenia prędkości rdzenia GPU (z domyślnych 400 MHz). Szczegółową listę dostępnych opcji znajdziesz w oficjalnej dokumentacji Raspberry Pi dotyczącej przetaktowywania. Najnowsze oprogramowanie automatycznie reguluje napięcie przy przetaktowaniu, jednak w razie potrzeby można to zrobić ręcznie (my tego nie zrobiliśmy) na przykład używając:
over_voltage=2
Wyjdź z nano, zapisując ustawienia przez naciśnięcie Ctrl + X, następnie Y i Enter. Aby aktywować przetaktowanie, zrestartuj Pi Zero 2 W:
sudo reboot
Po ponownym uruchomieniu, wprowadź ponownie w terminalu komendę neofetch. Powinieneś zobaczyć, że nowa prędkość procesora to 1,2 GHz.
Testowanie przetaktowanego Pi Zero 2 W
Jeśli korzystasz z systemu Raspberry Pi OS „Bookworm”, musisz uruchomić Stressberry z poziomu wirtualnego środowiska Python, więc ponownie aktywuj je za pomocą:
cd overclock
source bin/activate
Następnie, uruchom ten sam test obciążeniowy co poprzednio (z inną nazwą pliku wynikowego):
stressberry-run -n "My Test" -d 100 -i 30 -c 4 mytest2.dat
Tym razem powinieneś zauważyć, że procesor osiąga przetaktowaną prędkość 1,2 GHz. Temperatura również będzie wyższa. W naszym teście, bez dodatkowego chłodzenia, temperatura osiągnęła maksymalnie 67,1°C (152,8°F), czyli znacznie poniżej wartości 80°C, przy której zaczęłoby się obniżanie taktowania przez ochronę termiczną.
Przy zastosowaniu dodatkowego chłodzenia, takiego jak wentylator lub radiator, niektórym użytkownikom udało się zwiększyć prędkość procesora do 1,4 GHz, a GPU do 700 MHz, ale rezultaty mogą być różne w zależności od użytego egzemplarza Pi Zero 2 W i zastosowanego chłodzenia.
Jeśli przetaktowanie na pewnym poziomie powoduje niestabilność systemu, spróbuj delikatniejszego podkręcania. W niektórych przypadkach Pi Zero 2 W może w ogóle nie uruchomić się, zazwyczaj z powodu niewystarczającego zasilania.
Co zrobić, gdy Pi Zero 2 W nie uruchamia się?
Jeśli po modyfikacji ustawień przetaktowania w pliku config.txt, okaże się, że Raspberry Pi Zero 2 W nie startuje, nie panikuj. Najłatwiejszym rozwiązaniem jest przytrzymanie klawisza Shift podczas uruchamiania, co tymczasowo wyłączy przetaktowanie. Twój Raspberry Pi powinien wówczas uruchomić się poprawnie.
Jeśli to nie zadziała, wyłącz Pi Zero 2 W, wyjmij kartę microSD i podłącz ją (za pomocą czytnika kart USB) do innego komputera, aby z niego edytować plik config.txt. Następnie możesz zmienić ustawienia przetaktowania lub wyłączyć je, dodając symbol # na początku każdej linii.
Przetaktowanie Raspberry Pi Zero 2 W jest proste
Jeśli potrzebujesz dodatkowej mocy obliczeniowej do swojego przenośnego projektu lub systemu gier retro, zmiana ustawień konfiguracji w celu przetaktowania Raspberry Pi Zero 2 W jest stosunkowo łatwa. W celu uniknięcia problemów z ochroną termiczną układu SoC, warto zadbać o odpowiednie chłodzenie.