Gruntowne zrozumienie własnych zobowiązań finansowych to podstawa w dzisiejszym świecie. Niezależnie od tego, czy prowadzisz własną działalność, jesteś studentem, czy planujesz większy zakup, umiejętność obliczenia rat kredytowych może okazać się nieoceniona.
Arkusz kalkulacyjny Microsoft Excel udostępnia praktyczne narzędzie, które ułatwia to zadanie – funkcję PMT. Dzięki niej możesz precyzyjnie wyznaczyć wysokość miesięcznych rat kredytowych, co pozwala na podejmowanie przemyślanych decyzji finansowych.
Funkcja PMT w programie Excel
Analiza szczegółów spłaty zadłużenia, takich jak kwota do zapłaty co miesiąc lub rok, bywa skomplikowana. Microsoft Excel, jako wszechstronna platforma do analiz finansowych, oferuje funkcję PMT, która upraszcza obliczenia związane z ratami kredytowymi.
Funkcja PMT to narzędzie finansowe Excela, które zwraca wartość okresowej płatności dla danej pożyczki lub inwestycji. Funkcja ta zakłada, że raty oraz oprocentowanie są stałe. PMT może być stosowana zarówno do kont oszczędnościowych, jak i pożyczek, jednak w tym omówieniu skupimy się na tych drugich. Składnia funkcji PMT przedstawia się następująco:
=PMT(stopa, nper, pv, [fv], [typ])
Gdzie:
- stopa to stopa procentowa pożyczki w danym okresie.
- nper to całkowita liczba okresów płatności.
- pv (wartość bieżąca) to kwota pożyczki.
- fv (wartość przyszła) to argument opcjonalny, w przypadku pożyczek zazwyczaj pomijany lub ustawiany na 0.
- typ to również argument opcjonalny, określający termin płatności (0 = koniec okresu, 1 = początek okresu).
Funkcja PMT zapewnia precyzyjne wyniki pod warunkiem, że wartości stopy i nper odnoszą się do tego samego okresu. Przykładowo, jeśli nper przedstawia liczbę miesięcznych rat, w argumencie stopy należy wprowadzić miesięczne oprocentowanie.
W przypadku pożyczek wartość PV (wartość bieżąca) jest równa ujemnej kwocie pożyczki. Dodatnie wartości PMT kumulują się do ujemnej wartości PV, aż ta osiągnie zero. Ponieważ celem jest spłata pożyczki, domyślnie wartość FV (wartość przyszła) jest ustawiana na zero, gdy pole to pozostanie puste. Ostatni argument, typ, także najlepiej pozostawić bez zmian. Większość banków przyjmuje płatności na koniec okresów rozliczeniowych, co jest domyślną opcją, gdy typ jest pusty.
Jak używać funkcji PMT do obliczania rat kredytowych
Funkcja PMT umożliwia obliczenie kwoty regularnej spłaty w dowolnym harmonogramie płatności, w tym pożyczek. Chociaż PMT samodzielnie zwraca jedynie wartość raty, to przy zastosowaniu kilku prostych formuł i modyfikacji, pomoże w uzyskaniu również innych istotnych danych.
Biorąc pod uwagę, że funkcja PMT wymaga podania kilku argumentów, najlepiej wprowadzić je w oddzielnych komórkach, a w samej funkcji odwoływać się do tych komórek. Unikniemy tym samym wprowadzania wartości bezpośrednio do formuły.
Zacznijmy od prostego przykładu z arkusza kalkulacyjnego przedstawionego powyżej. Załóżmy, że chcesz zaciągnąć pożyczkę w wysokości 15 000 zł, z rocznym oprocentowaniem 10%, z planem spłaty rozłożonym na 5 lat. Odsetki i spłata są naliczane na koniec każdego okresu (miesiąca), a Twoim celem jest obliczenie wysokości miesięcznej raty.
Pierwszym krokiem jest zidentyfikowanie argumentów dla funkcji PMT. W tym konkretnym przypadku, PV będzie ujemną wartością pożyczki (-15 000 zł), stopa procentowa odpowiada miesięcznemu oprocentowaniu (10% / 12), natomiast liczba płatności wyniesie 60 (liczba miesięcy w ciągu pięciu lat).
Po ustaleniu argumentów, możesz szybko obliczyć ratę kredytu za pomocą funkcji PMT.
=PMT(B2/12, D2, A2)
Pozostawienie wartości FV i typu pustymi w tej formule, ustawia je na zero, co jest w tym przypadku pożądane. Możesz swobodnie zmieniać wartości, aby zaobserwować, jak wpływają one na wysokość raty.
Oblicz całkowitą kwotę do spłaty
Wartość PMT to nie jedyna informacja, którą możesz uzyskać na temat swojej pożyczki. Prosta formuła pozwoli Ci na uzyskanie bardziej pełnego obrazu sytuacji. Poniższy wzór określa całkowitą kwotę, którą zapłacisz w całym okresie trwania pożyczki:
=C2*D2
Ta formuła mnoży wartość PMT przez wartość NPER, czyli kwotę pojedynczej raty przez liczbę wszystkich rat, co w rezultacie daje całkowitą kwotę do zapłaty.
Oblicz całkowitą sumę odsetek
Kolejną przydatną informacją jest całkowita suma odsetek, jaką zapłacisz w trakcie trwania pożyczki. Pozwoli Ci to na oszacowanie rzeczywistych kosztów związanych z pożyczonym kapitałem.
=C4-ABS(A2)
Powyższa formuła odejmuje od całkowitej kwoty spłaty wartość pożyczonej sumy. Należy pamiętać, że wartość pożyczki jest wprowadzona jako ujemna, więc formuła wykorzystuje funkcję ABS, aby uzyskać wartość bezwzględną komórki.
Wykorzystanie narzędzia „Szukaj wyniku” z funkcją PMT w programie Excel
Do tej pory wykorzystywaliśmy funkcję PMT do obliczania wysokości okresowej spłaty. Czasami jednak, możesz mieć już ustaloną preferowaną kwotę raty, na przykład 500 zł miesięcznie dla pożyczki o wartości 15 000 zł. W takich przypadkach, możesz użyć funkcji PMT w połączeniu z narzędziem „Szukaj wyniku” Excela, aby ustalić argumenty, które zapewnią Ci oczekiwaną wysokość miesięcznej raty.
Ta metoda umożliwia automatyczne dostosowanie różnych parametrów, aż do momentu osiągnięcia zaplanowanej wysokości raty. Oto jak możesz to zrobić:
Program Excel będzie testował różne wartości w wskazanej komórce zmiennej, aż do momentu, gdy osiągnie wyznaczony cel dla wartości PMT. Możesz również ustawić „Szukanie wyniku”, aby dostosować kilka zmiennych jednocześnie (np. stopę procentową i okres kredytowania), w celu osiągnięcia wyznaczonej wartości raty.
Jeśli obliczyłeś już całkowitą kwotę spłaty oraz całkowitą sumę odsetek, możesz użyć ich jako komórek docelowych dla narzędzia „Szukaj wyniku”. Pamiętaj jednak, aby nie nakazywać funkcji „Szukaj wyniku” modyfikacji bezpośrednio wartości PMT, ponieważ spowoduje to nadpisanie formuły. Możesz modyfikować okres i oprocentowanie kredytu, jak w poprzednim przykładzie.
Jeśli potrzebujesz określić stopę procentową, możesz użyć funkcji STOPA programu Excel, aby ją szybko obliczyć. Pamiętaj, że funkcja STOPA zwraca stałą stopę procentową; do kalkulacji odsetek składanych będziesz musiał stworzyć oddzielny kalkulator.
Zarządzanie pożyczkami za pomocą funkcji PMT w Excelu
Świadome zarządzanie zobowiązaniami finansowymi jest niezwykle istotne w dzisiejszych dynamicznych warunkach rynkowych. Dzięki funkcji PMT, Excel staje się potężnym narzędziem umożliwiającym analizę i planowanie spłaty kredytów.
Niezależnie od tego, czy planujesz kredyt hipoteczny, samochodowy, czy inne zobowiązanie finansowe, funkcja PMT w połączeniu z innymi funkcjami programu Excel, takimi jak Szukaj wyniku, zapewni Ci przejrzystość i pewność przy podejmowaniu ważnych decyzji finansowych. Wykorzystaj możliwości Excela, aby przejąć kontrolę nad swoją finansową przyszłością.