Pliki z rozszerzeniem .tar.gz, często nazywane są „tarballami”.
Nazwa „tarball” to połączenie dwóch terminów: „.tar”, który odnosi się do formatu archiwum taśmowego, oraz „.gz”, wskazującego na użycie algorytmu kompresji gzip.
Z uwagi na swoją uniwersalność oraz efektywną kompresję, pliki .tar.gz są szeroko stosowane w dystrybucji kodu źródłowego i podczas konfiguracji serwerów internetowych.
Na początek warto zrozumieć, jaka dokładnie różnica występuje między formatami plików .tar i .tar.gz, oraz jakie korzyści płyną z ich stosowania.
Następnie, krok po kroku, zaprezentujemy proces rozpakowywania tych plików w środowiskach Linux i Windows.
Zaczynajmy!
Archiwa .tar
Rozszerzenie .tar oznacza „tape archive”, czyli archiwum taśmowe.
Plik .tar to archiwum, które nie podlega kompresji.
Jego głównym zadaniem jest łączenie plików i folderów w jedną całość, zachowując przy tym ich oryginalną strukturę i metadane. Innymi słowy, gromadzi wskazane pliki w jednym „kontenerze”.
Jednakże, nie kompresując danych, pliki .tar charakteryzują się większym rozmiarem w porównaniu do archiwów skompresowanych.
Archiwa .tar.gz
Te pliki są efektem połączenia dwóch procesów: archiwizacji i kompresji.
Rozszerzenie .tar.gz sygnalizuje, że mamy do czynienia z archiwum .tar, które zostało dodatkowo skompresowane za pomocą narzędzia gzip.
Kompresja gzip znacząco zmniejsza rozmiar pliku, co czyni go bardziej odpowiednim do dystrybucji, tworzenia kopii zapasowych i przechowywania.
Ten format jest szczególnie popularny w systemach Unix/Linux i jest często wykorzystywany do tworzenia skompresowanych archiwów.
Proces kompresji jest bezstratny – oznacza to, że żadne dane nie zostają utracone, a po rozpakowaniu pliki wracają do pierwotnej formy.
Warto przeczytać: Praktyczne przykłady poleceń tar dla administratorów i programistów
Porównanie .tar i .tar.gz
Oba typy archiwów służą do łączenia wielu plików i folderów w jeden, jednak różnią się podejściem do kompresji. Poniżej przedstawiamy kluczowe różnice między plikami .tar a .tar.gz:
Cecha | Pliki .tar | Pliki .tar.gz |
---|---|---|
Kompresja | Brak kompresji, pliki przechowywane bez zmian. | Skompresowane za pomocą gzip. |
Rozszerzenie pliku | .tar | .tar.gz lub .tgz |
Współczynnik kompresji | Brak | Wysoki współczynnik kompresji |
Zastosowanie | Archiwizacja | Dystrybucja i archiwizacja |
Rozmiar pliku | Większy | Mniejszy |
Wyodrębnianie | Szybkie | Wolniejsze (wymaga dekompresji) |
Przykłady użycia | Archiwizowanie plików, tworzenie kopii zapasowych. | Efektywny transfer danych, dystrybucja oprogramowania. |
Zalety plików .tar.gz
Pliki .tar.gz mają szereg zalet, które czynią je popularnym wyborem do archiwizacji i udostępniania danych. Oto najważniejsze z nich:
Zachowanie atrybutów plików
Pliki .tar.gz zachowują istotne atrybuty plików, takie jak uprawnienia dostępu, daty modyfikacji i informacje o właścicielach. Po rozpakowaniu archiwum te atrybuty są odtwarzane, zachowując oryginalne właściwości plików.
Organizacja struktury danych
Jak wspomniano wcześniej, format .tar umożliwia połączenie wielu plików w jeden, co ułatwia porządkowanie powiązanych danych lub złożonych struktur folderów w ramach jednego archiwum.
Upraszcza to zarządzanie plikami i zmniejsza ryzyko utraty danych podczas przesyłania.
Integralność danych
Kompresja gzip wykorzystuje sumy kontrolne, aby zapewnić integralność danych. Podczas wyodrębniania plików z archiwum .tar.gz, suma kontrolna jest automatycznie weryfikowana, aby wykryć potencjalne uszkodzenia danych.
Standard open source
Format .tar.gz jest standardem open source, co oznacza, że nie jest powiązany z żadnym konkretnym oprogramowaniem komercyjnym.
Przyrostowe kopie zapasowe
Pliki .tar.gz mogą być używane w strategiach przyrostowych kopii zapasowych – gdzie do archiwum dodawane są tylko nowe lub zmodyfikowane pliki.
Aby rozpakować pliki .tar.gz, potrzebne są odpowiednie polecenia i narzędzia, w zależności od używanego systemu operacyjnego. Poniżej opisujemy proces rozpakowywania w systemach Linux i Windows.
Systemy Linux posiadają wbudowane narzędzia, które pozwalają na łatwe rozpakowanie plików .tar.gz. Najczęściej w tym celu wykorzystywane jest narzędzie wiersza poleceń o nazwie „tar”. Wykonaj następujące kroki:
Metoda 1: Rozpakowywanie za pomocą wiersza poleceń
Krok 1: Uruchom terminal.
Krok 2: Przejdź do folderu, w którym znajduje się Twój plik, używając polecenia „cd”. Przykładowo, aby przejść do katalogu „Pobrane”:
cd ~/Downloads
Krok 3: Następnie, aby rozpakować archiwum .tar.gz, użyj poniższego polecenia:
tar -zxvf nazwa_pliku.tar.gz
Opcje użyte w poleceniu to:
z: Użyj programu gzip do dekompresji pliku.
x: Wyodrębnij pliki z archiwum.
v: Tryb pełny (opcjonalny, pokazuje szczegóły procesu).
f: Wskaż nazwę pliku do wyodrębnienia.
Na powyższym zrzucie ekranu widać, że zawartość archiwum została rozpakowana w bieżącym katalogu.
Metoda 2: Rozpakowywanie za pomocą menedżera plików (GUI)
Krok 1: Uruchom menedżera plików (np. Nemo, Nautilus, Dolphin).
Krok 2: Kliknij prawym przyciskiem myszy plik .tar.gz.
Krok 3: Wybierz opcję „Wyodrębnij tutaj” lub „Wyodrębnij do…” – w zależności od tego, czy chcesz rozpakować pliki w bieżącej lokalizacji, czy w innym folderze.
Pliki zostaną rozpakowane we wskazanej lokalizacji.
W systemie Windows możesz z łatwością rozpakować pliki .tar.gz za pomocą programów innych firm, takich jak 7-Zip i WinRAR.
Metoda 1: Rozpakowywanie za pomocą 7-Zip
7-Zip to darmowe narzędzie typu open source, które oferuje wysoki współczynnik kompresji i obsługuje szeroką gamę formatów archiwów. Zapewnia szyfrowanie AES-256, chroniąc wrażliwe dane w archiwach. Użytkownicy mogą również korzystać z interfejsu wiersza poleceń 7-Zip do automatyzacji procesu rozpakowywania.
Program integruje się także z menu kontekstowym Eksploratora Windows, umożliwiając tworzenie i rozpakowywanie archiwów bezpośrednio z menu dostępnego po kliknięciu prawym przyciskiem myszy.
Krok 1: Przejdź na oficjalną stronę internetową i pobierz odpowiednią wersję programu dla swojego systemu Windows.
Krok 2: Zainstaluj 7-Zip, postępując zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie.
Krok 3: Przejdź do folderu i kliknij prawym przyciskiem myszy plik, który chcesz rozpakować.
Krok 4: W menu kontekstowym najedź kursorem na opcję „7-Zip”, a następnie wybierz „Wyodrębnij tutaj”.
Metoda rozpakowywania jest identyczna dla plików tar z kompresją, takich jak .tar.gz, .tar.bz2 i inne.
Metoda 2: Rozpakowywanie za pomocą WinRAR
WinRAR to popularne narzędzie do kompresji i archiwizacji plików. Pozwala tworzyć, przeglądać i rozpakowywać pliki w różnych formatach, w tym w natywnym formacie .RAR, a także popularnych formatach takich jak .ZIP, .7z, ISO, .TAR i innych.
Krok 1: WinRAR jest preinstalowany w większości systemów Windows. Jeśli go nie masz, pobierz i zainstaluj z oficjalnej strony internetowej.
Krok 2: Kliknij plik prawym przyciskiem myszy i wybierz „Wyodrębnij tutaj”, aby rozpakować zawartość archiwum w tym samym folderze. Możesz również wybrać inną lokalizację.
WinRAR jest dystrybuowany jako oprogramowanie shareware. Oznacza to, że użytkownicy mogą go bezpłatnie pobrać i używać w okresie próbnym. Okres próbny nie ma limitu czasowego, a użytkownicy mogą nadal korzystać z programu po jego zakończeniu, otrzymując jedynie przypomnienia o zakupie licencji.
Podsumowanie
Pliki .tar.gz oferują zorganizowany sposób przechowywania i dystrybucji wielu plików przy jednoczesnej oszczędności miejsca na dysku.
Niezależnie od tego, czy preferujesz narzędzia wiersza poleceń, czy graficzne archiwizatory, proces rozpakowywania jest dość prosty.
W systemie Linux użytkownicy mają kilka sposobów na rozpakowanie plików .tar.gz – za pomocą terminala lub graficznych archiwizatorów. Metoda z wykorzystaniem terminala jest zalecana dla osób, które czują się komfortowo z interakcją za pomocą wiersza poleceń, natomiast graficzne archiwizatory są przyjazne dla początkujących użytkowników.
Z kolei w systemie Windows użytkownicy mogą polegać na programach innych firm, takich jak 7-Zip lub WinRAR, aby bezproblemowo rozpakowywać pliki.
Zachęcamy również do zapoznania się z najlepszymi alternatywami dla WinZip do kompresji plików.