Ruby, stworzony w 1995 roku przez Yukihiro Matsumoto, to obiektowy język skryptowy typu open source, który stawia na wydajność i prostotę.
Programiści wykorzystują ten dynamiczny język do tworzenia różnorodnych aplikacji internetowych – od statycznych stron, poprzez aplikacje desktopowe, aż po narzędzia do automatyzacji i przetwarzania danych. Ruby znajduje również zastosowanie w obszarze DevOps, serwerach WWW, indeksowaniu oraz tak zwanym „web scrapingu”.
Z języka Ruby korzystają zarówno startupy, jak i duże korporacje, takie jak CrunchBase, Bloomberg, Dribble, SlideShare, Airbnb, Shopify czy GitHub, stanowiąc istotny element ich zaplecza technologicznego.
Oto kluczowe czynniki, które przyczyniają się do popularności Ruby we współczesnym świecie:
- Przystępność nauki: Ruby jest łatwy do przyswojenia, nawet dla osób bez doświadczenia w programowaniu. Jego klarowna składnia sprawia, że nawet złożone koncepty stają się zrozumiałe i przyjemne w nauce.
- Otwarte oprogramowanie: Ruby jest darmowy i dostępny jako open-source. Programiści mogą go swobodnie wykorzystywać, dostosowując do własnych potrzeb.
- Efektywność czasowa: Konfiguracja środowiska Ruby jest szybka i prosta. Język ten promuje zasadę „Nie Powtarzaj Się” (DRY), co znacząco podnosi produktywność programistów.
- Bezpieczeństwo: Ruby jest uważany za jeden z bezpieczniejszych języków programowania. Dzięki wbudowanym mechanizmom oraz wsparciu zewnętrznych rozwiązań, skutecznie chroni przed zagrożeniami, takimi jak CSRF, SQL Injection czy XSS.
- Silna społeczność: Ruby, rozwijany od ponad dwóch dekad, zgromadził liczne grono entuzjastów. W przypadku napotkania problemów, pomoc można znaleźć w aktywnej i zaangażowanej społeczności.
Czym są frameworki w Ruby?
Chociaż Ruby sam w sobie jest potężnym językiem, jego możliwości można znacznie rozszerzyć dzięki frameworkom. Frameworki Ruby to gotowe pakiety kodu, które oferują ustrukturyzowany sposób tworzenia i wdrażania aplikacji internetowych.
Frameworki te zawierają biblioteki i narzędzia ułatwiające programistom realizację typowych zadań, takich jak uwierzytelnianie użytkowników czy routing. Dzięki nim programiści nie muszą pisać kodu tych funkcjonalności od podstaw.
Przyjrzyjmy się teraz kilku najpopularniejszym frameworkom Ruby:
Ruby on Rails
Ruby on Rails, powszechnie znany jako Rails, to najpopularniejszy framework w świecie Ruby. Ta pełnozakresowa platforma internetowa, stworzona w 2003 roku przez Davida Heinemeiera Hanssona, jest wykorzystywana przez znane firmy, takie jak Hulu, GitHub, Shopify czy Coinbase.
Główne cechy
- Architektura MVC: Rails bazuje na architekturze Model-View-Controller, co zapewnia klarowny podział logiki aplikacji. Dzięki temu kod jest bardziej zrozumiały i łatwiejszy w utrzymaniu.
- Bogactwo bibliotek i klejnotów: Ruby umożliwia wykorzystanie szerokiej gamy zewnętrznych bibliotek i klejnotów, takich jak Faker czy Pry, które przyspieszają proces tworzenia oprogramowania.
- Active Record: W Railsach zarządzanie bazą danych jest znacznie uproszczone dzięki Active Record, który automatyzuje większość operacji dostępu do danych.
- Konwencja ponad konfiguracją: Rails promuje podejście oparte na konwencjach, oferując domyślne ustawienia i struktury. Dzięki temu programiści oszczędzają czas na konfiguracji aplikacji.
Rails idealnie nadaje się do tworzenia platform e-commerce, aplikacji multimedialnych, szybkiego prototypowania oraz aplikacji bazujących na danych.
Sinatra
Sinatra to framework Ruby oparty na DSL (Domain Specific Language), dedykowany do tworzenia aplikacji internetowych w minimalistycznym stylu. Stworzony w 2007 roku przez Blake’a Mizerany, charakteryzuje się lekkością i elastycznością.
Główne cechy
- Architektura komponentowa: Aplikacje w Sinatrze są budowane z małych, wielokrotnego użytku komponentów. Każdy z nich odpowiada za konkretną funkcję.
- Lekkość: Sinatra został zaprojektowany jako minimalistyczny framework, który ładuje tylko te funkcje, które są faktycznie potrzebne.
- Obsługa oprogramowania pośredniczącego: Funkcjonalność Sinatry można rozszerzać za pomocą oprogramowania pośredniczącego, na przykład dodając mechanizmy uwierzytelniania użytkownika.
- Obsługa języków szablonów: Sinatra umożliwia tworzenie dynamicznej treści HTML przy użyciu języków szablonów, takich jak Embedded Ruby (ERB) i Haml.
Sinatra znajduje zastosowanie przede wszystkim w tworzeniu narzędzi wewnętrznych, API RESTful, mikroserwisów oraz prototypów. Firmy takie jak GitHub, Apple i Heroku wykorzystują Sinatrę w swoich narzędziach wewnętrznych.
Grape
Grape to lekki i szybki framework Ruby, specjalizujący się w tworzeniu RESTful API. Platforma, stworzona w 2010 roku przez Tima Pope’a i Richarda Huanga, zyskała popularność dzięki swojej modułowej konstrukcji.
Główne cechy
- Prostota i elastyczność: Grape oferuje prostą składnię do tworzenia interfejsów API. Dokumentowanie i utrzymanie API w Grape jest intuicyjne.
- Dobrze udokumentowany: Pomimo powstania w 2010 roku, Grape posiada bogatą dokumentację i aktywną społeczność, która pomaga rozwiązywać problemy.
- Modułowa konstrukcja: Grape umożliwia podział aplikacji na małe, łatwe w utrzymaniu i wielokrotnego użytku moduły.
- Wsparcie testowania: Aplikacje Grape można testować za pomocą popularnych frameworków, takich jak RSpec i Minitest.
Grape jest idealny do tworzenia API dla małych i średnich aplikacji oraz do prototypowania i testowania nowych pomysłów. Firmy takie jak Meeteor i GitLab korzystają z Grape w swoich projektach.
Hanami
Hanami to framework Ruby, który umożliwia programistom budowanie aplikacji internetowych z wykorzystaniem wielu modułowych komponentów. Framework, który pierwotnie nosił nazwę Lotus, powstał w 2016 roku.
Główne cechy
- Modułowa architektura: Hanami pozwala na podział aplikacji na małe, niezależne komponenty, które można łatwo modyfikować i utrzymywać.
- ORM: Hanami posiada wbudowany ORM (Object-Relational Mapping), który obsługuje zarówno bazy danych SQL, jak i NoSQL.
- Wsparcie testowania: Hanami umożliwia testowanie aplikacji za pomocą frameworków takich jak RSpec, MiniTest i Cucumber.
- Elastyczny routing: Hanami posiada zaawansowany system routingu, który umożliwia definiowanie złożonych wzorców adresów URL.
Hanami nadaje się do tworzenia aplikacji internetowych, które wymagają elastycznej i minimalistycznej architektury. Za jego pomocą można budować platformy e-commerce, systemy CRM, API RESTful oraz systemy zarządzania treścią.
Roda
Roda to modułowy i skalowalny framework Ruby do budowy aplikacji internetowych. Stworzony w 2012 roku przez Jeremy’ego Evansa, cechuje się prostotą i wydajnością.
Główne cechy
- Prostota i niezawodność: Roda charakteryzuje się prostotą zarówno w użyciu, jak i w swojej wewnętrznej strukturze. W trybie produkcyjnym aplikacje Roda są „zamrażane”, co eliminuje potencjalne problemy z bezpieczeństwem wątków.
- Drzewo routingu: Roda posiada zaawansowane drzewo routingu, które ułatwia definiowanie złożonych wzorców adresów URL. Pozwala to na pisanie kodu zgodnie z zasadą DRY.
- Integracja z bazami danych: Dzięki obsłudze ORM, Roda łatwo integruje się z bazami danych SQL i NoSQL.
Programiści wykorzystują Roda do tworzenia różnorodnych aplikacji, od API RESTful, poprzez aplikacje jednostronicowe, aż po systemy zarządzania treścią.
Padrino
Padrino to kompleksowy framework Ruby, zbudowany na bazie biblioteki Sinatra. Stworzony w 2008 roku, ma na celu umożliwienie programistom tworzenie zaawansowanych aplikacji w prosty i przyjemny sposób.
Główne cechy
- Wszechstronność: Padrino oferuje wszystko, co potrzebne do budowy rozbudowanych aplikacji internetowych w prostym i zwięzłym środowisku.
- Modułowa konstrukcja: Padrino umożliwia podział aplikacji na małe, wielokrotnego użytku komponenty, które można łączyć w zależności od potrzeb.
- Generatory kodu: Padrino posiada generatory, które automatyzują tworzenie kodu wzorcowego, oszczędzając czas programistów.
- Integracja z bazami danych: Padrino współpracuje z różnymi bazami danych, takimi jak PostgreSQL, MySQL i SQLite.
- Autoryzacja i uwierzytelnianie: Padrino oferuje wbudowane funkcje autoryzacji i uwierzytelniania użytkowników, co ułatwia zabezpieczanie aplikacji.
Padrino, jako wszechstronny framework, nadaje się do budowy różnorodnych aplikacji internetowych, takich jak systemy CRM, platformy e-commerce i blogi.
Camping
Camping to minimalistyczny framework Ruby do tworzenia aplikacji internetowych, który powstał w 2005 roku.
Główne cechy
- Minimalizm: Camping został zaprojektowany jako prosta platforma, która jednocześnie pozwala na budowanie potężnych aplikacji.
- Integracja z ActiveRecord: Camping umożliwia pracę z bazami danych za pomocą ActiveRecord.
- Wzorzec MVC: Camping wykorzystuje wzorzec Model-View-Controller, co ułatwia tworzenie i utrzymanie kodu. Umożliwia też generowanie różnych widoków na podstawie tego samego modelu.
- Obsługa oprogramowania pośredniczącego: Camping obsługuje oprogramowanie pośredniczące, na przykład do zarządzania sesjami i plikami cookie za pomocą Rack::Session::Cookie.
Camping jest idealny do tworzenia małych aplikacji, takich jak API RESTful i osobiste blogi. Można go również wykorzystać jako mikro-framework do budowy specyficznych komponentów w bardziej złożonych aplikacjach.
Scorched
Scorched to framework Ruby o ogólnym przeznaczeniu i elastycznym podejściu. Posiada zaawansowany zestaw narzędzi do obsługi zapytań HTTP.
Główne cechy
Lekkość: Scorched jest minimalistyczny, dzięki czemu nadaje się do prostych zastosowań.
Rozszerzalność: Scorched można rozszerzać za pomocą różnych klejnotów i wtyczek. Może współpracować z ActiveRecord, Thin i Puma.
Wsparcie testów: Testy aplikacji w Scorched można automatyzować przy użyciu frameworków Minitest i RSpec.
Scorched jest odpowiedni dla małych i średnich aplikacji oraz mikroserwisów w większych aplikacjach Ruby.
Sneakers
Sneakers to framework Ruby, który umożliwia przetwarzanie zadań w tle przy użyciu RabbitMQ. Dzięki Sneakers programiści mogą tworzyć i zarządzać zadaniami w tle dla swoich aplikacji. Ten framework/klejnot powstał w 2013 roku.
Główne cechy
- Przetwarzanie równoległe: Sneakers uruchamia wiele procesów w tle, co zwiększa wydajność i responsywność aplikacji.
- Wbudowane ponowne próby: Jeśli zadanie nie zostanie przetworzone, Sneakers automatycznie umieszcza je z powrotem w kolejce.
- Obsługa wymiany niedostarczonych wiadomości: Ułatwia śledzenie i obsługę nieudanych zadań.
Sneakers jest odpowiedni dla aplikacji wymagających przetwarzania zadań w tle, np. przetwarzania obrazów i danych.
Podsumowanie
Jeśli planujesz stworzenie swojej kolejnej aplikacji internetowej w Ruby, masz do dyspozycji wiele frameworków. Wybór zależy od rodzaju aplikacji, jaką chcesz zbudować i twoich preferencji. Jeśli potrzebujesz pełnozakresowego frameworka, Rails będzie świetnym wyborem. Z kolei Grape sprawdzi się, gdy zależy ci na stworzeniu API RESTful.
Możesz również zapoznać się z dogłębnym porównaniem Ruby on Rails i Django.