Wyjaśnione w 5 minut lub mniej

W ostatnich dekadach byliśmy świadkami niesamowitego postępu technologicznego. Kluczową rolę w tych rewolucyjnych zmianach odgrywa sztuczna inteligencja.

Co zaskakujące, zakres wykorzystania AI jest tak rozległy, że często nie zdajemy sobie z tego sprawy. Od aktualizacji prognozy pogody dostarczanej przez Siri, po spersonalizowane rekomendacje filmów na platformie Netflix – to właśnie sztuczna inteligencja umożliwia te udogodnienia.

Większość zastosowań AI, z którymi spotykamy się na co dzień, opiera się na tak zwanej sztucznej wąskiej inteligencji, znanej również jako ANI. Zapraszam do dalszej lektury, aby dowiedzieć się więcej o tym zagadnieniu.

Czym jest sztuczna inteligencja?

Sztuczna inteligencja (AI) to dziedzina nauki, której celem jest tworzenie inteligentnych maszyn zdolnych do wykonywania zadań, które zazwyczaj wymagają ludzkiej inteligencji. Dzięki niej, maszyny są w stanie modelować zdolności ludzkiego umysłu, a nawet je przewyższać.

Sztuczna inteligencja stała się nieodzownym elementem naszego życia codziennego. Wiele firm technologicznych korzysta z różnych form AI, a także inwestuje w jej dalszy rozwój.

Sztuczna wąska inteligencja (ANI)

Sztuczna wąska inteligencja (ANI), zwana także słabą lub wąską sztuczną inteligencją, to technologia, która jest w stanie realizować konkretne zadania w oparciu o precyzyjnie zdefiniowany zbiór danych. Przykłady ANI to między innymi: system rozpoznawania twarzy, programy do gry w szachy czy pojazdy autonomiczne.

Sztuczna wąska inteligencja charakteryzuje się ograniczoną funkcjonalnością, dlatego też jest uznawana za słabszą formę AI. Nie posiada ona świadomości, samoświadomości ani prawdziwej inteligencji na poziomie ludzkim. Jej wartość tkwi w specjalizacji i nastawieniu na konkretny cel.

Jak działa ANI?

System AI przechodzi proces uczenia na podstawie określonego zbioru danych, aby zrozumieć problem, który ma rozwiązać. Po zakończeniu szkolenia, ANI jest zdolna do podejmowania decyzji, przewidywania wyników oraz wykonywania działań na bazie zdobytej wiedzy.

Przykładowo, chcąc nauczyć system ANI identyfikowania ptaków na zdjęciach, należy go trenować przy użyciu bazy danych zawierającej obrazy różnych gatunków ptaków. Po procesie nauki, ANI będzie w stanie rozpoznawać ptaki na nowych, wcześniej nie widzianych zdjęciach.

Rodzaje sztucznej wąskiej inteligencji

Istnieje wiele typów ANI, a dwa główne z nich to:

• Reaktywna sztuczna inteligencja: Jest to podstawowy rodzaj ANI, który nie ma pamięci ani możliwości przechowywania danych. Jej działanie polega na naśladowaniu ludzkiego sposobu reagowania, bez wykorzystania wcześniejszych doświadczeń.
• AI z ograniczoną pamięcią: Ten bardziej zaawansowany poziom ANI jest zdolny do przechowywania danych, co pozwala na dokładniejszą analizę informacji statystycznych.

Różnica między ANI i AGI

• ANI koncentruje się na wykonywaniu konkretnych zadań, podczas gdy AGI (ogólna sztuczna inteligencja) ma potencjał do podejmowania inteligentnych działań w szerokim zakresie.
• Wąska AI uczy się na bazie stałych modeli dostarczanych przez programistów. Z kolei ogólna AI jest zdolna do samodzielnego uczenia się i wyciągania wniosków z otoczenia.
• ANI zazwyczaj wykonuje zadania w sposób odruchowy, bez głębszego zrozumienia. Natomiast AGI ma zdolności poznawcze porównywalne z ludzkimi.
• ANI zdobywa wiedzę na podstawie licznych przykładów oznaczonych etykietami. Z kolei AGI uczy się głównie z danych nieustrukturyzowanych, wykorzystując kilka wskazówek.
• Sztuczna wąska inteligencja nie może przenosić zdobytej wiedzy na inne zadania lub obszary. Ogólna sztuczna inteligencja jest natomiast zdolna do adaptacji wiedzy w nowych kontekstach.

Korzyści ze sztucznej wąskiej inteligencji

Szybkie podejmowanie decyzji

Systemy ANI przetwarzają dane i wykonują zadania z większą prędkością niż ludzie. W konsekwencji, umożliwiają szybsze podejmowanie decyzji, co przekłada się na wzrost produktywności, efektywności oraz ogólną poprawę jakości życia.

Przykładem zastosowania ANI jest system IBM Watson, który wspomaga lekarzy w podejmowaniu decyzji na podstawie analizy danych, co przyczynia się do szybszej i skuteczniejszej opieki medycznej.

Wykonywanie powtarzalnych zadań

Kolejną korzyścią z wykorzystania ANI jest odciążenie ludzi od monotonnych, rutynowych czynności. Ułatwia nam codzienne funkcjonowanie, począwszy od regulacji głośności odtwarzanej muzyki, aż po wyłączanie światła w pomieszczeniu, o którym mogliśmy zapomnieć.

Dodatkowo, samochody autonomiczne, działające w oparciu o ANI, umożliwiają nam wykorzystanie czasu spędzonego w korkach na inne, bardziej wartościowe aktywności.

Redukcja kosztów

Wykorzystanie ANI często przyczynia się do obniżenia kosztów związanych z pracą manualną. Zamiast zatrudniać pracownika ochrony, można zainstalować system monitoringu CCTV, a zadanie identyfikacji zagrożeń powierzyć sztucznej wąskiej inteligencji.

Podstawa do rozwoju zaawansowanej AI

System ANI stanowi bazę dla bardziej zaawansowanych form sztucznej inteligencji, takich jak ogólna sztuczna inteligencja (AGI) oraz super inteligencja. Przykładem może być system rozpoznawania mowy, który jest rodzajem ANI, umożliwiającym dokładną konwersję mowy na tekst.

Wysoka efektywność w realizacji pojedynczych zadań

W kontekście wykonywania pojedynczych zadań, systemy ANI są często bardziej efektywne niż ludzie. Wyobraźmy sobie proces wykrywania nowotworów na podstawie zdjęć rentgenowskich lub ultrasonograficznych. W takich przypadkach, system ANI może zidentyfikować guza nowotworowego z większą precyzją niż nawet doświadczony radiolog.

Przykłady zastosowania sztucznej wąskiej inteligencji

#1. Rolnictwo

ANI znajduje zastosowanie w wielu aspektach rolnictwa, włączając w to monitorowanie upraw oraz zwalczanie szkodników. Przykładowo, można ją wykorzystać do analizy zdjęć roślin w celu wykrycia ewentualnych infekcji. System ten może również analizować charakterystykę szkodników, co pozwala na wybór najskuteczniejszych metod ich zwalczania.

#2. Opieka zdrowotna

W sektorze opieki zdrowotnej ANI odgrywa coraz bardziej znaczącą rolę. Może wspomagać proces diagnozowania schorzeń, a także prognozować wyniki leczenia pacjentów. Lekarze mogą wykorzystywać systemy oparte o wąską sztuczną inteligencję do analizy obrazów pacjentów z chorobami nowotworowymi, co pomaga we wczesnym wykrywaniu potencjalnych objawów.

#3. Produkcja

Produkcja to kolejny obszar, w którym obserwuje się dynamiczny rozwój zastosowania wąskiej sztucznej inteligencji. Od kontroli jakości, aż po inspekcję produktów – ANI przyczynia się do zmniejszenia udziału pracy ludzkiej, jednocześnie zwiększając efektywność. Przykładem jest system ANI, który potrafi wykrywać wady w produkowanych wyrobach.

#4. Finanse

W sektorze finansowym również obserwuje się wzrost zastosowania ANI. Technologia ta jest wykorzystywana do analizy danych finansowych, przewidywania trendów rynkowych oraz identyfikowania innych kluczowych czynników gospodarczych i biznesowych. Systemy ANI mogą być także wykorzystane do analizy studiów przypadków, co ułatwia identyfikację potencjalnych możliwości inwestycyjnych.

#5. Transport

ANI znajduje zastosowanie także w planowaniu tras, monitorowaniu flot pojazdów oraz zarządzaniu ruchem. Dzięki temu, możliwe jest optymalizowanie tras dostaw i redukcja zużycia paliwa.

#6. Obsługa klienta

Obsługa klienta jest jednym z sektorów, w którym ANI jest szeroko wykorzystywana. Systemy oparte o wąską sztuczną inteligencję są w stanie odpowiadać na zapytania klientów oraz rozwiązywać ich problemy. Na przykład, można wytrenować system ANI do udzielania odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania oraz oferowania rozwiązań za pośrednictwem chatbota.

Wyzwania związane z ANI

#1. Konieczność zapewnienia najwyższego poziomu bezpieczeństwa

Systemy sztucznej inteligencji są wciąż podatne na ataki, w ramach których mogą być wprowadzane zakłócenia w ich działanie. Atakujący mogą ingerować w kod programu, co może prowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemów, na przykład w samochodach autonomicznych. Dlatego zapewnienie bezpieczeństwa na najwyższym poziomie stanowi wyzwanie dla systemów ANI.

#2. Zależność od efektywności ludzkiej

Systemy ANI są w znacznym stopniu uzależnione od ludzi w zakresie prawidłowego wykonywania zadań, co sprawia, że są podatne na ich błędy. Błędne zdefiniowanie zadania przez operatora systemu, może skutkować wyciągnięciem fałszywych wniosków, niezależnie od wielkości bazy danych.

#3. Możliwość wystąpienia tendencyjnych wyników

Pomimo uczenia się na dużych zbiorach danych, systemy ANI mogą dostarczać nieprawidłowe wyniki, bez jednoznacznego wyjaśnienia. Powodem tego mogą być zbiory danych zawierające tendencyjne informacje. Dodatkowo systemom ANI brakuje zdrowego rozsądku.

Podsumowanie

Sztuczna wąska inteligencja zrewolucjonizowała wiele aspektów naszego życia. Pomimo pewnych wyzwań, oferuje szereg korzyści, takich jak usprawnienie procesu podejmowania decyzji, rozpoznawanie twarzy oraz automatyzację zadań.

ANI stanowi fundament dla przyszłych form sztucznej inteligencji, takich jak ogólna sztuczna inteligencja. Jeśli chcesz poszerzyć swoją wiedzę na temat sztucznej inteligencji, możesz skorzystać z dostępnych kursów online.