Cyberbezpieczeństwo w małej firmie: Wyzwania i strategie ochrony
Internet stanowi dla małych przedsiębiorstw zarówno szansę, jak i zagrożenie. Z jednej strony otwiera przed nimi szerokie możliwości dotarcia do nowych klientów, zwiększenia zasięgu działania i znacznego wzrostu dochodów. Z drugiej strony, stwarza poważne ryzyko związane z cyberatakami.
Firmy działające w sieci są narażone na różnorodne zagrożenia, w tym naruszenia danych, ataki siłowe, złośliwe oprogramowanie, phishing, ataki typu „odmowa usługi”, socjotechnikę i ransomware.
Zgodnie z analizą firmy Check Point (CPR), globalna liczba cyberataków wzrosła w 2022 roku o 38% w porównaniu z rokiem poprzednim, a rozwój sztucznej inteligencji (AI) może jeszcze bardziej podnieść ten wskaźnik.
Firma IBM w swoim raporcie dotyczącym kosztów naruszenia danych za rok 2023 podaje, że średni globalny koszt naruszenia danych wyniósł 4,45 miliona dolarów, co stanowi wzrost o 15% w ciągu trzech lat. Z kolei raport firmy Verizon wskazuje, że aż 43% wszystkich naruszeń bezpieczeństwa dotyka małe firmy.
Cyberataki stają się coraz częstsze i bardziej kosztowne. Skutki finansowe takich incydentów mogą okazać się zbyt dotkliwe dla małych przedsiębiorstw.
Małe firmy są szczególnie narażone na ataki, ponieważ często dysponują ograniczonymi zasobami i wiedzą w zakresie cyberbezpieczeństwa. Z tego powodu są postrzegane przez cyberprzestępców jako łatwy cel.
Jak donosi Narodowy Instytut Cyberbezpieczeństwa, aż 60% małych i średnich firm upada w wyniku cyberataku.
Czy te statystyki oznaczają, że małe firmy powinny całkowicie zrezygnować z obecności w Internecie? Zdecydowanie nie. Istnieją praktyczne metody ochrony, które mogą pomóc im zapobiegać cyberatakom. Zanim jednak przejdziemy do omówienia tych strategii, przyjrzyjmy się wyzwaniom, przed którymi stoją małe firmy z ograniczonym budżetem na cyberbezpieczeństwo.
Wyzwania dla małych firm z ograniczonym budżetem na cyberbezpieczeństwo
Małe firmy z ograniczonymi środkami na cyberbezpieczeństwo napotykają wiele trudności. Oto niektóre z nich:
Brak wewnętrznego zespołu ds. cyberbezpieczeństwa
Wiele małych firm nie zatrudnia specjalistów z zakresu cyberbezpieczeństwa, takich jak analitycy bezpieczeństwa informacji, architekci systemów, eksperci od analizy incydentów czy testerzy penetracyjni. Utrzymanie takiego zespołu może być zbyt kosztowne i nieopłacalne dla małych przedsiębiorstw.
Brak wewnętrznych ekspertów powoduje, że firmy te nie mają dostępu do specjalistycznej wiedzy potrzebnej do projektowania i wdrażania bezpiecznych systemów. Ponadto, nie mają one osób, które mogłyby aktywnie poszukiwać luk w zabezpieczeniach i reagować na ataki w odpowiednim czasie.
Reaktywne podejście do cyberataków
Skuteczna strategia cyberbezpieczeństwa opiera się na proaktywnym podejściu, czyli identyfikowaniu luk w zabezpieczeniach i potencjalnych zagrożeń, zanim zostaną one wykorzystane przez cyberprzestępców. Wymaga to jednak znacznych nakładów na badania i analizę zagrożeń.
Z powodu ograniczeń finansowych, wiele małych firm przyjmuje reaktywne podejście, czyli reaguje na ataki dopiero po ich wystąpieniu. Takie podejście utrudnia przewidywanie i unikanie zagrożeń.
Złożoność krajobrazu zagrożeń
Cyberataki nieustannie ewoluują. Pojawiają się nowe metody i narzędzia, co utrudnia ochronę przed nimi. Przykładem jest model ransomware jako usługa, który pozwala na wykorzystanie oprogramowania ransomware bez konieczności jego samodzielnego tworzenia. Ta ciągła zmienność krajobrazu zagrożeń może być przytłaczająca dla małych firm.
Ryzyko związane z zewnętrznymi dostawcami
Małe firmy często korzystają z oprogramowania zewnętrznych dostawców, ponieważ nie stać ich na tworzenie własnych rozwiązań. Chociaż jest to korzystne z ekonomicznego punktu widzenia, może wiązać się z zagrożeniami bezpieczeństwa. Oprogramowanie firm trzecich może mieć luki, które mogą być wykorzystane do ataków.
Inżynieria społeczna
Inżynieria społeczna to technika manipulacji ludźmi w celu uzyskania poufnych informacji lub nakłonienia ich do wykonania działań, które mogą narazić bezpieczeństwo firmy. Małe firmy, które nie prowadzą odpowiednich szkoleń dla pracowników w zakresie cyberbezpieczeństwa, są szczególnie podatne na socjotechnikę.
Niewystarczające szkolenia, ograniczone zabezpieczenia i ufne relacje w małych zespołach sprawiają, że są one łatwym celem dla atakujących. Jak wynika z badań firmy Barracuda, pracownik małej firmy (poniżej 100 osób) doświadcza o 350% więcej ataków socjotechnicznych niż pracownik większego przedsiębiorstwa.
Oto kilka sprawdzonych praktyk, które małe firmy mogą wdrożyć, aby poprawić swoje bezpieczeństwo i zapobiegać potencjalnym atakom:
Edukacja i szkolenie pracowników
Światowe Forum Ekonomiczne podaje, że 95% problemów związanych z cyberbezpieczeństwem jest wynikiem błędów ludzkich. Pracownicy są pierwszą linią obrony przed cyberatakami, ale także najsłabszym ogniwem, jeśli nie zostaną odpowiednio przeszkoleni.
Błędy popełniane przez pracowników, takie jak nieprawidłowe zarządzanie hasłami lub udostępnianie poufnych informacji, mogą narazić firmę na ryzyko.
Dlatego ważne jest, aby małe firmy inwestowały w regularne szkolenia pracowników z zakresu cyberbezpieczeństwa. Szkolenia powinny obejmować omówienie różnych rodzajów cyberataków i sposobów ich przeprowadzania. Należy nauczyć pracowników, jak rozpoznawać ataki typu phishing i socjotechnikę oraz w jaki sposób gromadzone i wykorzystywane są dane w sieci.
Pracownicy powinni również wiedzieć, jak wykrywać podejrzane e-maile i strony internetowe oraz jak rozpoznać, że urządzenie zostało zainfekowane złośliwym oprogramowaniem. Ważne jest także przeszkolenie ich w zakresie dobrych praktyk dotyczących haseł, korzystania z uwierzytelniania wieloskładnikowego, postępowania z wrażliwymi danymi i ochrony w sieci.
Szkolenia powinny również obejmować procedury postępowania w przypadku podejrzenia ataku. Takie działania znacznie poprawią poziom bezpieczeństwa firmy.
Wdrożenie polityk i procedur bezpieczeństwa
Polityki i procedury bezpieczeństwa są niezbędne dla każdej firmy dbającej o cyberbezpieczeństwo. Zapewniają one, że środki ochrony są jasno określone, ujednolicone i stosowane w całej organizacji. Pozwala to na minimalizację potencjalnych słabych punktów w systemie.
Polityki i procedury bezpieczeństwa informują pracowników o najlepszych praktykach w zakresie cyberbezpieczeństwa i o tym, jak chronić poufne informacje oraz unikać ataków.
Wdrażanie tych zasad promuje odpowiedzialność i kulturę świadomości bezpieczeństwa, ponieważ każdy pracownik ma jasno określone oczekiwania w tym zakresie.
Instalacja programów antywirusowych i zapór ogniowych
Instalacja programów antywirusowych i zapór ogniowych to podstawowy krok w zabezpieczeniu systemów i sieci firmowych. Oprogramowanie antywirusowe służy do wykrywania i neutralizowania złośliwego oprogramowania, takiego jak ransomware, konie trojańskie, robaki, oprogramowanie szpiegujące i programy rejestrujące naciśnięcia klawiszy.
Oprogramowanie antywirusowe pomaga w proaktywnym podejściu do cyberbezpieczeństwa. Można zaplanować skanowanie w celu wykrywania i eliminowania złośliwego oprogramowania zanim wyrządzi ono szkody.
Z kolei zapora sieciowa monitoruje ruch przychodzący i wychodzący w sieci oraz kontroluje dostęp do wewnętrznej sieci firmowej. Skutecznie blokuje ona szkodliwy ruch i chroni przed potencjalnymi atakami.
Korzystanie z oprogramowania od renomowanych dostawców
Oprogramowanie używane w firmie może zawierać luki i backdoory, które mogą być wykorzystane przez atakujących. Dlatego ważne jest, aby korzystać z rozwiązań od zaufanych dostawców.
Dzięki temu, można mieć pewność, że oprogramowanie jest dokładnie testowane, nie zawiera luk, a także jest regularnie aktualizowane w celu poprawy bezpieczeństwa.
Należy również upewnić się, że firmy zewnętrzne, które mają dostęp do systemów firmowych, korzystają z zaufanego oprogramowania i mają solidne polityki bezpieczeństwa, aby uniknąć sytuacji, w której firma zostanie zaatakowana z powodu luk w systemach partnerów.
Regularne aktualizacje urządzeń i oprogramowania
Regularne aktualizowanie oprogramowania i urządzeń jest niezwykle ważne. Z badań firmy Kaspersky wynika, że prawie połowa ankietowanych organizacji korzystała z przestarzałego oprogramowania. Ponadto 48% pracowników przyznało, że współpracuje z osobami, które odmawiają korzystania z nowych wersji oprogramowania lub urządzeń.
Atakujący wykorzystują fakt, że wiele osób nie aktualizuje regularnie swoich urządzeń i oprogramowania. Przykładowo, robak WannaCry z 2017 roku atakował komputery, które nie miały zainstalowanych aktualizacji bezpieczeństwa wydanych przez Microsoft.
Producenci oprogramowania regularnie publikują aktualizacje, które eliminują luki w zabezpieczeniach. Dlatego wszystkie urządzenia i oprogramowanie w firmie powinny być aktualizowane tak szybko, jak to możliwe.
Wszystkie poprawki należy instalować natychmiast po ich wydaniu, aby uniknąć zagrożeń.
Automatyzacja cyberbezpieczeństwa i wykorzystanie sztucznej inteligencji
Według raportu IBM o kosztach naruszenia danych za rok 2023, organizacje intensywnie wykorzystujące sztuczną inteligencję i automatyzację w cyberbezpieczeństwie oszczędzają średnio 1,76 miliona dolarów w porównaniu z firmami, które tego nie robią. Zastosowanie AI i automatyzacji w strategii cyberbezpieczeństwa może przynieść korzyści również małym firmom.
Dostępnych jest wiele narzędzi do automatyzacji, które wykorzystują sztuczną inteligencję do zadań takich jak analiza zagrożeń, ochrona punktów końcowych, zarządzanie uprawnieniami, wykrywanie zagrożeń i reagowanie na incydenty.
Takie rozwiązania pozwalają na zarządzanie cyberbezpieczeństwem firmy bez konieczności interwencji specjalistów. Automatyzacja może zwiększyć bezpieczeństwo małych firm, ponieważ narzędzia programowe są bardzo dokładne i mogą pomóc zaoszczędzić na kosztach związanych z zatrudnianiem specjalistów.
Tworzenie kopii zapasowych kluczowych danych
Dobra strategia cyberbezpieczeństwa uwzględnia również działania, które można podjąć w przypadku ataku. Szyfrowanie i regularne tworzenie kopii zapasowych ważnych informacji, najlepiej w oddzielnej lokalizacji, to dobry sposób na uniknięcie utraty danych, która może mieć negatywny wpływ na działanie firmy.
Szyfrowanie uniemożliwia dostęp do danych w przypadku ataku, a kopie zapasowe pozwalają na odzyskanie informacji w przypadku ataku ransomware lub innej sytuacji, w której firma traci dostęp do danych.
Zapewnienie oddzielnych urządzeń do pracy
Wiele małych firm przyjęło model pracy zdalnej. Choć model ten jest korzystny pod względem kosztów operacyjnych, może stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa.
Z badań Alliance Virtual Offices wynika, że praca zdalna zwiększa częstotliwość cyberataków o 238%. Pracownicy zdalni mają dostęp do systemów firmowych, ale korzystanie z prywatnych urządzeń może zwiększyć ryzyko wycieku danych lub udostępnienia haseł.
Aby uniknąć tych problemów, należy zapewnić pracownikom oddzielne urządzenia do pracy, które powinny być skonfigurowane z programami antywirusowymi, zaporami sieciowymi i sieciami VPN, aby zagwarantować ich bezpieczeństwo.
Należy również poinstruować pracowników, aby nie używali służbowych urządzeń do celów prywatnych, takich jak dostęp do mediów społecznościowych, hazardu, gier czy pobierania osobistych plików. Urządzenia te mogą być skonfigurowane tak, aby blokowały dostęp do znanych, niebezpiecznych witryn.
Podsumowanie
Cyberbezpieczeństwo jest niezwykle ważne dla każdej organizacji, niezależnie od jej wielkości. Ograniczony budżet nie powinien być powodem do zaniedbywania bezpieczeństwa w sieci.
Małe firmy również przetwarzają ważne informacje i dlatego muszą podejmować kroki, aby chronić swoje dane i swoich klientów. Wdrożenie opisanych praktyk pomoże w zabezpieczeniu systemów.
Warto również zapoznać się z platformami cyberbezpieczeństwa opartymi na sztucznej inteligencji, które mogą pomóc w ochronie organizacji.
newsblog.pl
Maciej – redaktor, pasjonat technologii i samozwańczy pogromca błędów w systemie Windows. Zna Linuxa lepiej niż własną lodówkę, a kawa to jego główne źródło zasilania. Pisze, testuje, naprawia – i czasem nawet wyłącza i włącza ponownie. W wolnych chwilach udaje, że odpoczywa, ale i tak kończy z laptopem na kolanach.