W rozważaniach na temat cyberbezpieczeństwa często pojawia się fundamentalne pytanie: „Jak skutecznie bronić się” przed nieustannie ewoluującymi cyberzagrożeniami i atakami?
Kluczowe staje się zrozumienie, jakie kroki podjąć, aby zagwarantować bezpieczeństwo danych i systemów, oraz jak postępować w przypadku wystąpienia incydentu. Pojawiają się jednak pytania: Skąd wiedzieć, czy organizacja jest potencjalnym celem ataku? Jakie zasoby są najbardziej narażone? I wreszcie, jakie koszty wiązałyby się z przywróceniem organizacji do pełnej sprawności po skutecznym cyberataku?
Odpowiedzi na te pytania dostarcza dogłębna ocena ryzyka cybernetycznego. Właśnie dlatego rzetelna ocena ryzyka stanowi fundament skutecznej strategii cyberbezpieczeństwa.
Czym jest ocena ryzyka cybernetycznego?
Ocena ryzyka cybernetycznego to metodyczny proces, który umożliwia precyzyjne dostosowanie planu cyberbezpieczeństwa organizacji do jej nadrzędnych celów biznesowych. Ułatwia to dogłębne zrozumienie priorytetów oraz ocenę dostępnych i niezbędnych zasobów, zapewniając stabilność finansową w obliczu zagrożeń.
Raport wynikający z oceny ryzyka cybernetycznego zawiera szczegółową analizę różnorodnych aspektów związanych z cyberbezpieczeństwem, znacząco podnosząc poziom odporności organizacji na ataki.
Od identyfikacji konkretnych zagrożeń, poprzez określenie wartości aktywów, aż po analizę zakresów ubezpieczenia – wszystkie te elementy dostarczają kluczowych informacji decydentom i zarządowi, umożliwiając podejmowanie świadomych decyzji zarówno w obliczu potencjalnego cyberataku, jak i po wystąpieniu incydentu.
Znaczenie oceny ryzyka dla cyberbezpieczeństwa
Ocena ryzyka dostarcza kompleksowy obraz zagrożeń, umożliwiając rozpoznanie prawdopodobieństwa ataku, identyfikację potencjalnych celów dla złośliwych aktorów oraz ocenę strat, jakie mogą zostać wyrządzone.
Dzięki temu procesowi organizacja nie tylko poznaje rodzaje zagrożeń skierowanych w jej stronę, ale także uświadamia sobie potencjalne konsekwencje ataków i ich wpływ na jej funkcjonowanie.
W rezultacie ocena ryzyka zapewnia pełny obraz możliwości działania w przypadku udanego cyberataku na firmę.
Mówiąc wprost, ocena ryzyka cyberbezpieczeństwa uświadamia realny poziom zagrożenia związanego z atakami cybernetycznymi. To z kolei pozwala organizacji, jej interesariuszom i wszystkim odpowiedzialnym pracownikom skutecznie przygotować się do minimalizacji ryzyka i opracować solidny plan działania na wypadek wszelkich nieprzewidzianych okoliczności.
Rodzaje ocen ryzyka
Chociaż poszczególne etapy oceny ryzyka cybernetycznego pozostają w większości niezmienne, same rodzaje ocen mogą się różnić.
Wybór konkretnego rodzaju oceny odzwierciedla zakres i obszary, na których organizacja skupia się w procesie oceny swoich potrzeb bezpieczeństwa.
# 1. Ocena ogólna
Ocena ogólna, bazująca na kwestionariuszach, obejmuje proste, ale skuteczne działania, które pomagają zredukować potencjalne zagrożenia.
Przykładowo, analiza polityki haseł, rodzaju wdrożonej zapory sieciowej, regularność aktualizacji bezpieczeństwa oraz stosowanych zasad uwierzytelniania i szyfrowania.
Choć jest to podejście proste i nieskomplikowane, może nie sprawdzić się w każdej organizacji. Najlepiej sprawdza się w firmach o ograniczonych zasobach i mniejszej ilości wrażliwych danych.
#2. Jakościowa ocena ryzyka
Jakościowa ocena ryzyka opiera się na subiektywnych osądach i analizie kontekstu, często zależy od wiedzy i doświadczenia osób, które oceniają ryzyko. Proces ten może obejmować dyskusje na temat potencjalnych naruszeń danych i ryzyka finansowego.
Zamiast formalnego raportu, proces ten przyjmuje formę sesji „burzy mózgów” z udziałem osób na najwyższych stanowiskach w organizacji.
#3. Ilościowa ocena ryzyka
Ilościowa ocena ryzyka opiera się na analizie danych, spostrzeżeń i matematycznych kalkulacjach, które pomagają określić poziom ryzyka.
Ten rodzaj oceny znajduje zastosowanie w większych organizacjach, w których ryzyko finansowe jest wyższe, a zasoby danych są bardziej obszerne i cenne.
#4. Specyficzna dla miejsca ocena ryzyka
Ocena ryzyka specyficzna dla miejsca skupia się na jednym konkretnym scenariuszu. Może to być ocena konkretnego działu organizacji lub fizycznej lokalizacji. Ten typ analizy jest wysoce wyspecjalizowany.
Ocenia się tutaj tylko określoną sieć, technologię lub inne statyczne elementy. Wyniki nie mają zastosowania w pozostałej części organizacji.
#5. Dynamiczna ocena ryzyka
Dynamiczna ocena ryzyka to proces, w którym zagrożenia są analizowane w czasie rzeczywistym, a reakcja na nie jest natychmiastowa.
Aby ta metoda była skuteczna, organizacja musi monitorować i reagować na zagrożenia i ataki w sposób ciągły.
Kroki przeprowadzania oceny ryzyka cyberbezpieczeństwa
Konkretne kroki przeprowadzenia oceny ryzyka cyberbezpieczeństwa są uzależnione od specyfiki organizacji i dostępnych zasobów.
Chociaż ogólny proces jest zbliżony, poszczególne organizacje mogą dokonywać pewnych modyfikacji. Dotyczy to liczby kroków, sposobu ich kategoryzacji i ustalania priorytetów.
Poniżej przedstawiamy dziewięć kroków, które pomogą w przeprowadzeniu dokładnej oceny ryzyka cybernetycznego, uwzględniając wszystkie istotne szczegóły.
# 1. Zidentyfikuj swoje aktywa
Identyfikacja zasobów organizacji ma kluczowe znaczenie i powinna być traktowana priorytetowo.
Aktywa mogą obejmować sprzęt komputerowy (laptopy, smartfony, dyski USB), oprogramowanie (zarówno darmowe, jak i licencjonowane), pliki, dokumenty w formacie PDF, infrastrukturę elektryczną oraz dokumentację papierową.
Czasami należy również uwzględnić usługi online, z których korzysta organizacja, ponieważ pośrednio lub bezpośrednio wpływają one na jej funkcjonowanie.
Na przykład, system przechowywania danych w chmurze, z którego korzystasz do archiwizowania dokumentów, powinien być traktowany jako jedno z aktywów.
#2. Zidentyfikuj swoje zagrożenia
Po zidentyfikowaniu aktywów należy określić potencjalne zagrożenia, które mogą być z nimi związane.
Jak to zrobić? Najprościej jest śledzić trendy i bieżące informacje dotyczące cyberzagrożeń. W ten sposób organizacja może być na bieżąco z aktualną sytuacją.
Dodatkowo można korzystać z bibliotek zagrożeń, baz wiedzy i zasobów rządowych lub agencji bezpieczeństwa, aby zgłębić wiedzę na temat różnorodnych cyberzagrożeń.
Ponadto można wykorzystać platformy takie jak łańcuch cyberzabójstw, aby ocenić, jakie kroki podjąć, aby skutecznie chronić swoje aktywa przed zidentyfikowanymi zagrożeniami.
#3. Oceń swoje słabe punkty
Znając swoje aktywa i związane z nimi zagrożenia, należy teraz zastanowić się, w jaki sposób atakujący może uzyskać do nich dostęp.
Jeśli Twoje urządzenia, sieć lub inne zasoby posiadają luki w zabezpieczeniach, mogą one zostać wykorzystane przez złośliwych aktorów do uzyskania nieuprawnionego dostępu.
Luki w zabezpieczeniach mogą występować w systemie operacyjnym laptopa, smartfona, na stronie internetowej firmy lub w koncie online. Wszystko może stanowić potencjalne słabe ogniwo. Nawet proste hasło, które można łatwo złamać, jest luką w zabezpieczeniach.
Warto zapoznać się z katalogiem znanych luk w zabezpieczeniach, aby uzyskać więcej informacji.
Ogólnie rzecz biorąc, luki w zabezpieczeniach mogą wystąpić wszędzie, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz systemu. Dlatego podjęcie działań w celu eliminacji typowych i znanych luk powinno pomóc w zabezpieczeniu organizacji.
#4. Oblicz swoje ryzyko
Ryzyko oblicza się na podstawie analizy zagrożenia, podatności i wartości danego aktywa.
Ryzyko = Zagrożenie x Podatność x Wartość
W kontekście oceny ryzyka, ryzyko odnosi się do prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia dla organizacji.
Im większe prawdopodobieństwo, tym większe ryzyko. Należy jednak pamiętać, że nie można tego dokładnie przewidzieć, ponieważ środowisko cyberzagrożeń ciągle się zmienia.
Zamiast tego należy obliczyć poziom ryzyka, który określa, jak duże są potencjalne straty, jeśli dojdzie do ataku. Poziom ryzyka można określić, analizując, które zasoby są najbardziej wartościowe i jaki wpływ na organizację będzie miało ich naruszenie lub utrata.
Wartość zasobów i ryzyko z nimi związane różnią się w zależności od organizacji. Przykładowo, plik PDF dla jednej firmy może być publicznie dostępny, a dla innej może zawierać poufne dane.
#5. Ustal priorytety dla swojego ryzyka
Po ustaleniu poziomu ryzyka można łatwo nadać im priorytety.
Na czym należy skupić się w pierwszej kolejności? Oczywiście na zagrożeniach o największym prawdopodobieństwie wystąpienia i potencjalnych stratach, prawda?
Podobnie jak wiele innych aspektów, ta kwestia może być subiektywna. Jednak, jeśli zagrożenia zostaną odpowiednio skategoryzowane, łatwiej będzie ustalić dla nich kolejność priorytetów.
Można to zrobić na jeden z następujących sposobów:
- Ustalanie priorytetów ryzyka w oparciu o wartość, jaką ze sobą niosą.
- Filtrowanie zagrożeń w oparciu o sprzęt, oprogramowanie i inne czynniki zewnętrzne, takie jak dostawcy i usługi wysyłkowe.
- Filtrowanie zagrożeń na podstawie analizy potencjalnych konsekwencji, w przypadku wystąpienia danego ryzyka.
Przeanalizujmy trzy wymienione punkty:
Jeśli jedno ryzyko zostało oszacowane na 1 milion dolarów, a inne na 1 miliard, to oczywiste, że na to drugie należy zwrócić większą uwagę.
Podobnie, jeśli cele biznesowe organizacji zależą od sprzętu, a nie od czynników zewnętrznych, sprzęt powinien być traktowany priorytetowo.
Wreszcie, jeśli zminimalizowanie skutków konkretnego ryzyka wymaga dużych nakładów, to to ryzyko powinno być traktowane priorytetowo.
#6. Sterowanie narzędziami
Wdrażanie kontroli odnosi się do stosowania środków bezpieczeństwa, które pomagają zarządzać ryzykiem.
Kontrole pomagają zmniejszyć ryzyko, a czasem je całkowicie wyeliminować.
Niezależnie od tego, czy chodzi o stosowanie kontroli dostępu, surową politykę haseł czy zaporę ogniową, wszystkie te środki pomagają zarządzać ryzykiem.
#7. Monitoruj i ulepszaj
Wszystkie aktywa, poprawki luk w zabezpieczeniach i potencjalne zagrożenia muszą być stale monitorowane w celu identyfikacji obszarów wymagających ulepszeń.
Biorąc pod uwagę dynamiczny charakter cyberzagrożeń i ich zdolność do ewolucji, niezbędne jest regularne sprawdzanie i ulepszanie strategii bezpieczeństwa.
Audyty bezpieczeństwa są przydatne, ale nie można zaprzestać monitorowania po uzyskaniu pozytywnych wyników audytu.
Brak ciągłego monitorowania osłabia czujność organizacji wobec cyberzagrożeń.
#8. Zgodność i przepisy
Choć przeprowadzenie oceny bezpieczeństwa cybernetycznego w naturalny sposób sprawia, że Twoja organizacja staje się bardziej zgodna z obowiązującymi normami i przepisami, warto zgłębić ten temat.
Nie należy traktować oceny ryzyka jako realizacji wymogów regulacyjnych. Należy przeprowadzić ocenę, a następnie wprowadzić niezbędne korekty, aby zapewnić pełną zgodność z przepisami i standardami.
Przykładowo, zgodność z ustawą HIPAA jest niezbędna, jeśli Twoja organizacja zajmuje się informacjami dotyczącymi opieki zdrowotnej w Stanach Zjednoczonych.
Należy zapoznać się z wymogami prawnymi obowiązującymi w regionie, w którym działa firma, a następnie wdrożyć odpowiednie procedury.
#9. Ciągłe doskonalenie
Niezależnie od jakości wdrożonych środków, kontroli i analiz zagrożeń, kluczowe znaczenie ma nieustanne dążenie do ich udoskonalania.
Jeśli organizacja nie będzie regularnie weryfikować, ulepszać i wprowadzać zmian w celu naprawy lub udoskonalenia swoich zabezpieczeń, strategia cyberbezpieczeństwa może okazać się niewystarczająca szybciej niż można przypuszczać.
Ocena ryzyka cybernetycznego jest niezbędna
Ocena ryzyka cybernetycznego to kluczowy element bezpieczeństwa każdej organizacji.
Niezależnie od jej wielkości i zakresu wykorzystywanych usług online, ocena ryzyka ma fundamentalne znaczenie. Pomaga ona administratorom, interesariuszom i dostawcom zrozumieć, jakie zasoby są niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa oraz przygotować się na zminimalizowanie szkód w przypadku wystąpienia cyberataku.
Warto zapoznać się również z Listą kontrolną bezpieczeństwa cybernetycznego dla małych i średnich firm.
newsblog.pl