Jak zmienić nazwę pliku w systemie Linux

Photo of author

By maciekx

Rozpoczynając naukę nowej umiejętności, nawet najprostsze czynności mogą wydawać się z początku zawiłe i niejasne, co naturalnie prowadzi do frustracji. Zmiana nazwy pliku jest fundamentalnym aspektem zarządzania danymi, jednak dla początkujących użytkowników systemów Linux może stanowić pewne wyzwanie. W tym artykule przedstawiamy cztery przystępne metody, które pozwalają na zmianę nazwy pojedynczych plików, a także całych ich grup, zarówno za pomocą wiersza poleceń (CLI), jak i interfejsu graficznego (GUI).

Zmiana Nazw Plików w Środowisku Linux (2023)

Na wstępie omówimy, w jaki sposób wykorzystać polecenia `mv` oraz `rename` do modyfikacji nazw plików, operując w środowisku wiersza poleceń (terminalu) systemu Linux. Następnie zaprezentujemy, jak efektywnie zmieniać nazwy plików, pojedynczo i zbiorczo, za pomocą narzędzi GUI, takich jak GPRename oraz domyślnego menedżera plików, który jest częścią Twojej dystrybucji Linuksa.

Modyfikacja Nazw Plików za Pomocą Wiersza Poleceń

Choć korzystanie z wiersza poleceń do podstawowych operacji może początkowo wydawać się skomplikowane, w rzeczywistości oferuje ono szeroki zakres funkcji i stanowi najszybszy sposób na zmianę nazw plików w systemach Linux. W tym celu posłużymy się poleceniami `mv` i `rename`, które działają w każdej dystrybucji Linuksa.

Zmiana Nazw Plików z Użyciem Polecenia `mv`

Polecenie `mv`, skrót od „move”, służy przede wszystkim do przenoszenia plików i katalogów w obrębie systemu plików Linux. Możemy je jednak wykorzystać także do zmiany nazwy plików. Ogólna struktura polecenia `mv` wygląda następująco:

mv

Opcje | Opis
——- | ——–
`-b` | Tworzy kopię zapasową każdego istniejącego pliku docelowego
`-f` | Zapobiega wyświetlaniu monitu przed nadpisaniem
`-i` | Wyświetla monit przed przeniesieniem
`-u` | Wykonuje przeniesienie pliku tylko, gdy jest nowszy niż `-v` | Wyświetla informacje o aktualnie wykonywanej operacji
`-n` | Zapobiega zastąpieniu istniejącego pliku

Ważne: Jeśli użyjesz opcji `-i`, `-f` lub `-n` więcej niż raz, pod uwagę brana będzie tylko ostatnia.

Zmiana nazwy pojedynczego pliku za pomocą polecenia `mv`

Aby zmienić nazwę pojedynczego pliku za pomocą polecenia `mv`, zastosuj poniższą składnię:

mv -v

W wyniku działania tego polecenia otrzymasz potwierdzenie wykonania operacji, a zmiany możesz zweryfikować, korzystając z polecenia `ls`.

zmieniono nazwę „” -> „

Na powyższym przykładzie demonstrujemy zmianę nazwy pliku „mini-kurs-10.pdf” na „test-1.pdf” za pomocą polecenia `mv`. Składnia w tym przypadku to:

mv -v mini-kurs-10.pdf test-1.pdf

Potwierdzenie zmiany nazwy możesz odczytać z wyniku polecenia `mv` (widocznego na ilustracji) lub dodatkowo zweryfikować przy użyciu polecenia `ls`. Po wykonaniu operacji zobaczysz plik z nową nazwą w katalogu.

Zmiana nazwy wielu plików za pomocą polecenia `mv`

Polecenie `mv` można również wykorzystać do zmiany nazw wielu plików w danym katalogu, stosując pewne modyfikacje. W tym celu użyjemy kilku dodatkowych poleceń. Poniżej prezentujemy przykład, który ułatwi zrozumienie tego procesu.

for i in *.pdf;do
        mv -v "$i" "${i/${i:0:4}/example}"
done

Powyższy fragment kodu może wydawać się skomplikowany na początku, jednak jest prosty w działaniu. Po jego uruchomieniu, kod iteracyjnie przegląda wszystkie pliki z rozszerzeniem „.pdf”. Następnie zamienia pierwsze 4 znaki każdej nazwy pliku na tekst „przykład”. Operacja jest kontynuowana aż do momentu, w którym wszystkie pliki zostaną przemianowane.

Zmiana Nazw Plików za Pomocą Polecenia `rename`

Polecenie `rename` eliminuje złożoność polecenia `mv`, oferując łatwą w użyciu składnię do zmiany nazw zarówno pojedynczych plików, jak i ich grup. Zwykle jest ono preinstalowane w większości dystrybucji. Jeżeli jednak nie jest dostępne, można je łatwo zainstalować, korzystając z odpowiedniego polecenia:

  • Dla systemów bazujących na Debianie:

sudo apt install rename

  • Dla systemów opartych na Fedorze:

sudo dnf install rename

  • Dla systemów opartych na Archu:

sudo pacman -S rename

Składnia polecenia `rename` w systemach opartych na Debianie jest następująca:

rename 's///’

Ponieważ polecenie `rename` wykorzystuje język Perl, istnieją trzy typy wyrażeń regularnych – `match`, `substitute` i `translate`. Polecenie `rename` używa wyrażeń typu `substitute` i `translate`. W powyższej składni znak „s” oznacza, że wykorzystujemy wyrażenie zastępcze.

W przypadku systemów RedHat i Fedory, składnia polecenia jest nieco inna:

rename

Oto kilka najczęściej używanych opcji polecenia `rename`:

Opcje | Opis
——- | ——–
`-v` | Wyświetla informacje o bieżącej operacji
`-n` | „No action” – używany do testowania operacji, by zobaczyć, jaki będzie miała wpływ na pliki
`-f` | Wymusza nadpisanie nazwy pliku

Zmiana nazwy pojedynczego pliku

Polecenie `rename` działa podobnie jak `mv` w przypadku zmiany nazwy pojedynczego pliku. Aby zmienić nazwę jednego pliku, zastosuj składnię:

rename -v 's///’

Zmiana nazwy wielu plików

Główną zaletą polecenia `rename` w porównaniu z `mv` jest uproszczenie procesu zmiany nazw wielu plików. Składnia jest bardziej przejrzysta i szybsza w użyciu. Wygląda ona następująco:

rename 's///’

Składnia jest zbliżona do tej, której używaliśmy przy zmianie nazwy pojedynczego pliku, z tą różnicą, że w części `` można użyć wzorca, wykorzystując symbole wieloznaczne, w celu określenia wszystkich plików w katalogu.

Częściowa zmiana nazw plików

Załóżmy, że w nazwach plików użyłeś spacji, a teraz chcesz zamienić je na podkreślenia. Możesz to zrobić za pomocą polecenia `rename`, stosując poniższą składnię:

rename -v 'y///’

W `` umieszczamy fragment, który chcemy zamienić, a w `` wpisujemy nowy wzór. Znak 'y’ oznacza, że używamy wyrażenia regularnego „przetłumacz”.

Aby zamienić spacje na podkreślenia, użyjemy poniższego polecenia:

rename -v 'y/ /_/’

Znak podkreślenia `_` jest tu użyty do potraktowania podkreślnika jako znaku, a nie części składni polecenia.

Zmiana wielkości liter w nazwach plików

Polecenie `rename` pozwala na zamianę małych liter na wielkie i odwrotnie. Aby zamienić małe litery na wielkie, użyj następującej składni:

rename „y/az/AZ/”

Aby zamienić wielkie litery na małe, użyj składni:

rename „y/AZ/az/”

Zmiana Nazw Plików za Pomocą GUI w Systemie Linux

Interfejs graficzny to komfortowe rozwiązanie dla tych użytkowników, którzy unikają wiersza poleceń. W tej części, do demonstracji posłużymy się menedżerem plików Nautilus oraz programem Pyrenamer na Ubuntu 20.04 LTS. Te metody działają w większości dystrybucji Linuksa, choć w niektórych przypadkach mogą wymagać drobnych modyfikacji.

Zmiana Nazw Plików za Pomocą Menedżera Plików

Jest to jedna z najłatwiejszych metod zmiany nazw plików w systemie Linux. Każda dystrybucja Linuksa zawiera preinstalowany menedżer plików, taki jak Nautilus, Dolphin, Thunar itp. W dalszej części artykułu dowiesz się, jak używać tych menedżerów do zmiany nazw plików.

Zmiana nazwy pojedynczego pliku

1. Uruchom menedżer plików i przejdź do lokalizacji pliku, którego nazwę chcesz zmienić. Zaznacz plik i kliknij go prawym przyciskiem myszy.

2. Z menu kontekstowego wybierz „Zmień nazwę”. Alternatywnie, możesz nacisnąć klawisz F2 na klawiaturze, aby zmienić nazwę pliku bez użycia myszy.

3. Wpisz nową nazwę pliku i zatwierdź, klikając przycisk „Zmień nazwę” lub naciskając Enter na klawiaturze. To wszystko.

Zmiana nazw wielu plików za pomocą Menedżera plików

1. Wybierz wiele plików, których nazwy chcesz zmienić, przytrzymując klawisz Shift, a następnie kliknij zaznaczone pliki prawym przyciskiem myszy, aby otworzyć menu kontekstowe.

2. W menu kontekstowym wybierz „Zmień nazwę”. Możesz także nacisnąć klawisz F2 na klawiaturze, aby aktywować opcję zmiany nazwy.

3. Pojawi się nowe okno zmiany nazw, widoczne poniżej. Możesz zmienić nazwę plików, korzystając z dwóch dostępnych opcji, które omówimy po kolei.

Zmiana nazwy przy użyciu szablonu:

1. W tej opcji zobaczysz pole tekstowe z domyślną wartością „[Original file name]”. Wprowadź tutaj wspólną nazwę, która będzie używana dla wszystkich plików.

2. W tym przypadku jako wspólną nazwę pliku wykorzystujemy „test_”. Kliknij „+Dodaj” obok wspólnej nazwy i wybierz schemat automatycznego numerowania, który posłuży jako unikatowy identyfikator dla każdego pliku.

3. Następnie z rozwijanej listy „Automatyczna kolejność numerów” wybierz sposób numerowania plików. Do wyboru masz m.in. „Rosnąco” oraz „Malejąco”.

4. Sprawdź zmiany w dolnym panelu i kliknij „Zmień nazwę” w prawym górnym rogu.

Znajdź i zamień tekst:

Ta opcja jest przydatna, gdy nazwa pliku zawiera powtarzalny tekst, który trzeba zastąpić nowym fragmentem. Oto, jak to działa:

1. W polu „Istniejący tekst” wprowadź obecny, wspólny element nazwy. W dolnym panelu zobaczysz podświetloną nazwę pospolitą.

2. W polu tekstowym „Zamień na” wpisz nową nazwę, którą chcesz zastąpić obecną.

3. Sprawdź zmiany w dolnym panelu i kliknij „Zmień nazwę” w prawym górnym rogu, aby zastosować operację.

Użycie GPRename do Zmiany Nazw Plików

GPRename to proste narzędzie do masowej zmiany nazw plików, które oferuje różne opcje, przydatne podczas pracy w graficznym środowisku Linux. Narzędzie to jest bardzo pomocne dla użytkowników, którzy mają trudności z grupową zmianą nazw plików w natywnym menedżerze. Nie jest on preinstalowany, ale można go łatwo zainstalować, korzystając z poniższych poleceń:

  • Dla systemów bazujących na Debianie:

sudo apt update && sudo apt install gprename

  • Dla systemów opartych na Fedorze:

sudo dnf install gprename

  • Dla systemów opartych na Archu:

sudo pacman -S gprename

Zmiana nazwy pojedynczego pliku za pomocą GPRename

1. Uruchom GPRename z menu aplikacji lub wpisując `gprename` w terminalu.

2. Użyj drzewa systemu plików po lewej stronie, aby przejść do odpowiedniego folderu. Wybierz plik, którego nazwę chcesz zmienić, w prawym okienku.

3. W dolnym panelu wybierz akcję, którą chcesz wykonać. Jeżeli chcesz zastąpić fragment nazwy pliku, przejdź do zakładki „Zastąp/Usuń”. W polu „Zamień” wpisz ciąg znaków, który chcesz usunąć, a w polu „Z” wprowadź nowy fragment tekstu.

4. Zweryfikuj zmiany, klikając przycisk „Podgląd”. Jeżeli jesteś zadowolony z rezultatu, kliknij przycisk „Zmień nazwę”.

Zmiana nazw wielu plików za pomocą GPRename

1. Postępuj zgodnie z instrukcjami z poprzedniego podpunktu, aby przejść do żądanego folderu. Wybierz pliki, których nazwy chcesz zmienić i wybierz odpowiednią opcję z dolnego panelu.

2. Kliknij przycisk „Podgląd”, aby zweryfikować zmiany. Jeżeli wszystko się zgadza, kliknij przycisk „Zmień nazwę”.

Najczęściej Zadawane Pytania

Do czego służy polecenie `rm` w systemie Linux?

Pomimo, że skrót `rm` może nasuwać skojarzenie ze zmianą nazwy, to polecenie służy do usuwania plików i folderów w systemie Linux.

Prosta Zmiana Nazw Plików w Systemie Linux

Dla początkujących, kluczowe jest zrozumienie podstaw zarządzania plikami w systemie Linux, a zmiana nazw plików jest jedną z tych czynności, które wykonujemy często. W tym poradniku omówiliśmy cztery metody (2 z wykorzystaniem CLI oraz 2 GUI) zmiany nazw pojedynczych plików oraz całych grup w danym katalogu. Chociaż menedżer plików jest rozwiązaniem dostępnym dla większości użytkowników Linuksa, to opisane polecenia `mv` oraz `rename` są często wykorzystywane do modyfikacji nazw plików z poziomu terminala. Którą z przedstawionych metod Ty preferujesz podczas zmiany nazw plików w systemie Linux? Podziel się z nami swoją opinią w komentarzach.


newsblog.pl