Kasety i winyle znowu zyskują na popularności, a co z formatem MiniDisc? Ten cyfrowy nośnik, przypominający rozmiarowo kufel, został wprowadzony na rynek przez firmę Sony w 1992 roku, ale prawdziwe zainteresowanie wzbudził dopiero około dekadę później.
Mimo że ostatecznie stracił rynek na rzecz odtwarzaczy MP3 działających na pamięciach flash, MiniDisc przeszedł pewnego rodzaju renesans. Przesyłanie muzyki z komputera do nagrywarki MiniDisc stało się teraz prostsze niż kiedykolwiek wcześniej.
Czym jest MiniDisc?
Format MiniDisc został opracowany przez Sony po tym, jak format Digital Audio Tape (DAT) nie zyskał popularności wśród użytkowników. Firma stanęła przed konkurencją ze strony Digital Compact Cassette (DCC) od Philipsa i ostatecznie wyszła z tej rywalizacji zwycięsko, gdyż DCC zostało wycofane z rynku w 1996 roku.
Chociaż MiniDisc został zaprojektowany już w połowie lat 80., jego debiut na rynku miał miejsce dopiero dekadę później. Jeszcze dłużej trwało, zanim format zyskał popularność poza Japonią. Po powrocie MiniDisc na rynek amerykański w 1998 roku, w końcu stał się opłacalny około roku 2000.
MiniDisc to nośnik magnetooptyczny umieszczony w wytrzymałej plastikowej obudowie, przypominającej dyskietkę. Choć doczekał się kilku komercyjnych wersji, jego głównym celem było zastąpienie analogowych kaset magnetofonowych. Mimo że był to format cyfrowy, MiniDisc korzystał z kompresji ATRAC, aby zmieścić dźwięk na płytach o czasie trwania 60, 74 i 80 minut.
W początkowych latach urządzenia MiniDisc umożliwiały nagrywanie jedynie przez wejście liniowe lub optyczne. Jednak technologia ta przeszła szereg zmian w trakcie swojego rozwoju. W 2000 roku wprowadzenie ATRAC3 pozwoliło na nagrywanie w trybie MDLP (Long Play), co skutkowało obniżeniem jakości dźwięku, aby pomieścić więcej utworów na jednym dysku.
Mimo zastosowanej kompresji, jakość dźwięku była znacznie lepsza niż w przypadku plików MP3 i innych ówczesnych formatów cyfrowych. Dzięki temu MiniDisc zyskał popularność w stacjach radiowych, jako że mógł dostarczać wysokiej jakości nagrania wywiadów oraz występów na żywo.
W 2001 roku firma Sony wprowadziła linię nagrywarek NetMD, które pozwalały na przesyłanie muzyki za pomocą kabla USB i dedykowanego oprogramowania na komputery PC oraz Mac. W 2004 roku zadebiutował Hi-MD, wariant o większej pojemności, który pozwalał na nagrywanie w jakości zbliżonej do CD.
Hi-MD był dużym krokiem naprzód, ponieważ jego dyski nie były zgodne wstecz z wcześniejszymi odtwarzaczami. Dzięki temu format zyskał możliwość przechowywania danych – odtwarzacz Hi-MD Walkman działał jak inne urządzenia pamięci masowej USB po podłączeniu do komputera.
Do marca 2011 roku Sony sprzedało 22 miliony odtwarzaczy i nagrywarek MiniDisc, chociaż inne firmy, takie jak Sharp, JVC, Panasonic i Pioneer, również miały swoje modele. Ostatecznie rozwój odtwarzaczy multimedialnych z dyskiem twardym, jak iPod oraz odtwarzaczy MP3 na pamięć flash, przyczynił się do zakończenia ery MiniDisc.
Ostatnie urządzenie MiniDisc od Sony trafiło na rynek w 2013 roku, chociaż TEAC nadal oferuje MD-70CD na swojej japońskiej stronie internetowej.
Nagrywarki, odtwarzacze, komponenty stereo i puste nośniki
Większość sprzedanych modeli MiniDisc to przenośne nagrywarki. Oferowały one funkcje odtwarzania typowe dla przenośnych odtwarzaczy CD oraz kaset, a dodatkowo umożliwiały nagrywanie przez wejścia liniowe, USB i optyczne. Wiele z nich było wyposażonych w podświetlane wyświetlacze LCD, stacje dokujące oraz akumulatory o przedłużonej żywotności.
Poza Japonią odtwarzacze MiniDisc (bez funkcji nagrywania) były rzadziej spotykane. Format zdobywał popularność, gdyż użytkownicy często nagrywali muzykę na osobnym urządzeniu, a następnie słuchali jej na mniejszym odtwarzaczu w drodze do pracy czy szkoły.
W Zachodnim świecie przenośne magnetofony były dominującym wyborem, co znacząco przyczyniło się do popularności tego formatu. Przenośne nagrywarki były mniejsze od przenośnych odtwarzaczy CD i zapewniały wysoki poziom ochrony przed wstrząsami. Funkcja zabezpieczająca „Jog” tworzyła bufor w pamięci, chroniąc przed zakłóceniami w odtwarzaniu spowodowanymi fizycznymi uderzeniami.
Oprócz przenośnych modeli, MiniDisc znalazł również zastosowanie w systemach stereo do użytku domowego oraz w samochodach. Wiele z tych urządzeń umożliwiało automatyczne nagrywanie z płyt CD, a także nagrywanie z radia FM lub AM.
Sony wciąż produkuje puste MiniDisc, ale są one dostępne jedynie w Japonii. Można jednak zakupić używane egzemplarze, ponieważ Sony twierdzi, że MiniDisc jest w stanie przetrwać milion nagrań.
Korzystanie z MiniDisc za pośrednictwem projektu Web MiniDisc
Projekt Web MiniDisc umożliwia korzystanie z odtwarzaczy Sony NetMD w nowoczesnych systemach Windows, Mac oraz Linux. Niestety, obsługa urządzeń Hi-MD oraz modeli od innych producentów, takich jak JVC czy Panasonic, nie jest dostępna. Na szczęście odtwarzacze NetMD były powszechnie sprzedawane w czasach największej popularności formatu, więc łatwo można znaleźć jeden z drugiej ręki.
Początkowo urządzenia NetMD wymagały użycia oprogramowania SonicStage, które bywało problematyczne. Można jednak skorzystać z kilku obejść, by sprawić, że SonicStage będzie działać w Windows 10.
Jednak projekt Web MiniDisc jest znacznie prostszy w użyciu i bardziej intuicyjny. W kolejnych sekcjach szczegółowo opiszę, jak rozpocząć korzystanie z tego rozwiązania.
Przygotowanie komputera do korzystania z Web MiniDisc
Web MiniDisc funkcjonuje za pomocą interfejsu sieciowego w dowolnej przeglądarce obsługującej WebAssembly oraz WebUSB. Najlepszym wyborem jest Google Chrome (Firefox i Safari nie będą działać). Kolejne kroki zależą od systemu operacyjnego, który posiadasz.
W przypadku macOS projekt Web MiniDisc działa bez dodatkowych sterowników czy wtyczek. W systemie Windows 10 należy zainstalować ogólny plik WinUSB, aby nawiązać komunikację z urządzeniem NetMD. Projekt Web MiniDisc zaleca zainstalowanie sterownika WinUSB, który można uzyskać za pomocą bezpłatnego narzędzia Zadig.
W systemie Linux konieczne jest skopiowanie dwóch plików z projektu linux-minidisc w celu przyznania dostępu do urządzeń NetMD. Należy umieścić plik „20-netmd.fdi” w katalogu: /usr/share/hal/fdi/information/20thirdparty, a plik „netmd.rules” w katalogu /etc/udev/rules.d.
Po spełnieniu powyższych wymagań można korzystać z Web MiniDisc na każdym urządzeniu z przeglądarką Chrome, w tym na wielu telefonach z Androidem. Dla uzyskania najlepszych rezultatów warto używać komputera, na którym przechowywana jest twoja muzyka.
Kopiowanie i przesyłanie plików za pomocą Web MiniDisc
Podłącz zgodny rejestrator NetMD do komputera przez USB, otwórz Chrome i przejdź do Web MiniDisc. Kliknij „Połącz”, a na ekranie pojawi się okno dialogowe.
Wybierz swoje urządzenie NetMD z listy, a następnie kliknij „Połącz”.
Poczekaj chwilę, a na górze ekranu powinien pojawić się model nagrywarki NetMD wraz z tytułem płyty MiniDisc oraz listą utworów. Możesz zmieniać nazwy poszczególnych ścieżek lub zmieniać ich kolejność za pomocą interfejsu. Na dole ekranu dostępne są opcje sterowania odtwarzaniem.
Aby skopiować muzykę na dysk MiniDisc, kliknij ikonę plusa (+) na dole. Wybierz pliki, które chcesz skopiować, a następnie kliknij „OK”. Większość plików audio powinna działać, ponieważ będą musiały przejść konwersję. Po zakończeniu konwersji możesz dwukrotnie kliknąć swoje utwory, aby zmienić ich tytuły.
Niestety, nie ma możliwości skopiowania dźwięku z płyty MiniDisc na komputer. Opcja „Nagrywanie” w interfejsie Web MiniDisc wymaga podłączenia wyjścia liniowego z odtwarzacza do portu wejścia audio komputera, jeśli jest dostępny. Najlepiej sprawdza się to z edytorem audio, takim jak Audacity.
Zakup nagrywarki MiniDisc
Jeśli chcesz korzystać z MiniDisc w latach 2020 i później, upewnij się, że posiadasz przynajmniej odtwarzacz Sony NetMD, aby przesyłanie muzyki było szybkie i proste. Można zakupić używany egzemplarz lub jeszcze lepiej, zdobyć go z Japonii.
Japońskie serwisy aukcyjne, takie jak Yahoo! Japan (największa platforma aukcyjna w kraju), Rakuten, Amazon JP oraz Mercari, są pełne niechcianych nagrywarek MiniDisc w atrakcyjnych cenach. Możesz także skorzystać z usług pośredników, takich jak Buyee czy JAUCE, aby zdobyć urządzenie.
Po wygraniu aukcji twoje przedmioty są wysyłane do magazynu, odpowiednio pakowane, a następnie wysyłane za granicę. Możesz wybrać opcję opóźnienia wysyłki i zamówić wiele przedmiotów jednocześnie. Z uwagi na to, że wielu japońskich sprzedawców nie oferuje wygodnych opcji wysyłki za granicę, korzystanie z pośredników staje się niezbędne.
Jeśli planujesz brać udział w japońskich aukcjach, ten film może dostarczyć ci przydatnych wskazówek. Pamiętaj, że możesz natknąć się na liczne opłaty, od kosztów pakowania po opłaty celne i prowizje za korzystanie z zagranicznych kart kredytowych.
Dlaczego warto inwestować w MiniDisc? Dla niektórych może to być nostalgicznym powrotem do fizycznych nośników. Inni mogą niechętnie korzystać z serwisów streamingowych, a część osób po prostu nie lubi polegać na telefonie do wszystkich zadań. MiniDisc wciąż sprawdza się w systemach audio samochodowych, do słuchania muzyki offline w terenie, a także do tworzenia własnych nagrań.
Pamiętaj jednak, że odtwarzacze MiniDisc przypominają bardziej magnetowidy lub magnetofony niż nowoczesne odtwarzacze MP3. Zawierają wiele ruchomych części, pasków, lasery, które mogą się zepsuć, oraz smar, który może wyschnąć. Mogą (i będą) się psuć bez ostrzeżenia, a wiele egzemplarzy sprzedawanych „w takim stanie, w jakim są” może już mieć problemy.
MiniDisc wciąż żyje
Jeśli interesuje cię MiniDisc, odwiedź społeczność r/MiniDisc na Reddicie.
Niektórzy artyści wciąż wydają muzykę na MiniDisc, szczególnie wśród twórców vaporwave, którzy zachwycają się tym formatem, ponieważ doskonale wpisuje się on w różową nostalgię, która przyciąga wielu fanów.
Czy masz zamiłowanie do starych formatów audio? Po zakupie MiniDisc, znajdź gramofon i rozpocznij kolekcjonowanie winyli.