Czy temperatura Twojej karty graficznej niepokojąco wzrasta? Być może nadszedł czas, aby zastanowić się nad wymianą pasty termoprzewodzącej na Twoim procesorze graficznym. Nie musisz się obawiać – ten poradnik krok po kroku pokaże Ci, jak łatwo i bezpiecznie przeprowadzić ten proces.
Kiedy i dlaczego warto nałożyć nową pastę termoprzewodzącą na kartę graficzną?
Źródło obrazu: Jhet Borja
Pasta termiczna ma za zadanie wypełnić mikroskopijne nierówności pomiędzy powierzchnią karty graficznej a przylegającym do niej radiatorem. Z czasem, w miarę jak pasta wysycha, jej objętość maleje, co skutkuje obniżeniem efektywności odprowadzania ciepła.
Jeśli Twoja karta graficzna jest stosunkowo nowa, czyli ma rok lub dwa, nie musisz się tym przejmować. Jednak w przypadku zakupu używanej karty lub posiadania karty starszej niż trzy lata, ponowne nałożenie pasty termicznej może być bardzo korzystne.
Aplikacja świeżej pasty termoprzewodzącej może przywrócić wydajność chłodzenia do poziomu zbliżonego do fabrycznego, eliminując potencjalne przegrzewanie i zjawisko tzw. dławienia termicznego. Obniżenie temperatury pracy karty graficznej przekłada się na wydłużenie jej żywotności nawet o kilka lat.
Potencjalne ryzyko związane z wymianą pasty termoprzewodzącej na karcie graficznej
Prawdopodobieństwo uszkodzenia karty graficznej podczas wymiany pasty termicznej jest stosunkowo niskie, ale warto być świadomym pewnych zagrożeń:
- Utrata gwarancji: Zerwanie naklejki gwarancyjnej, choć często nie jest podstawą do odmowy serwisu w świetle prawa, może skłonić obsługę klienta do odmowy naprawy gwarancyjnej. Niemniej jednak, nowa karta graficzna raczej nie będzie wymagała wymiany pasty w okresie gwarancji.
- Uszkodzenie komponentów: Podczas manipulacji łatwo o uszkodzenie kondensatora. Odsłaniasz również rdzeń GPU, który nie jest chroniony przez rozpraszacz ciepła (IHS), jak w przypadku procesorów. Nawet niewielkie uszkodzenie rdzenia GPU może skutkować jego awarią.
- Wyższe temperatury: Moja pierwsza próba aplikacji zakończyła się niepowodzeniem i wymagała ponownej aplikacji pasty. Kluczowe jest przeprowadzenie dokładnych testów po aplikacji, aby zapobiec przegrzaniu, o czym wspomnę w dalszej części.
Rozumiem, że brzmi to ryzykownie. Jednak postępując zgodnie z poniższymi instrukcjami, możesz bez obaw podjąć się tego zadania i potencjalnie zyskać kilka dodatkowych klatek na sekundę w grach (FPS).
Jak krok po kroku wymienić pastę termoprzewodzącą na karcie graficznej
Jeśli zauważasz spadek wydajności karty graficznej i jej nadmierne nagrzewanie, przyczyną może być właśnie dławienie termiczne. To znak, że karta potrzebuje odświeżenia – nie tylko nowej pasty, ale prawdopodobnie i oczyszczenia z kurzu, aby odzyskać pełną sprawność.
Potrzebne narzędzia i materiały
Zanim przejdziesz do działania, upewnij się, że masz wszystko, czego będziesz potrzebował. Nie zalecamy otwierania karty graficznej, jeśli brakuje Ci któregoś z poniższych elementów.
| Pasta termoprzewodząca | Śrubokręt (najczęściej krzyżakowy) |
| Alkohol izopropylowy (99%) | Waciki lub ściereczki bezpyłowe |
| Opcjonalnie: Zamienniki podkładek termicznych | Opaska antystatyczna (ESD) – opcjonalnie, ale zalecane |
Mając wszystkie niezbędne narzędzia, możesz przystąpić do wymiany pasty termoprzewodzącej na GPU.
Krok 0: Sprawdzenie temperatury karty graficznej przed wymianą pasty
Zdecydowanie zalecamy, aby nie pomijać tego kroku. Zawsze warto porównać wyniki przed i po wymianie pasty, aby upewnić się, że efekt jest pozytywny.
W celu przetestowania, uruchom w tle program Unigine Heaven Benchmark i monitoruj parametry sprzętowe za pomocą narzędzia HWiNFO. Pozwól, aby test benchmarkowy działał przez 10-15 minut, aby osiągnąć maksymalne temperatury pracy karty graficznej.
Obserwuj temperaturę rdzenia GPU. Idealna wartość powinna być poniżej 80-85°C, ale zalecamy dążyć do niższych temperatur, około 76-78°C. Wymiana pasty termoprzewodzącej powinna być raczej ostatecznością. Przed przystąpieniem do tego kroku, spróbuj obniżyć napięcie zasilania GPU lub zastosować inne metody chłodzenia.
W moim przypadku, po obniżeniu napięcia karty 1080 Ti do 0.944V, temperatura nadal osiągała 78°C. 78°C to nieco za dużo, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że karta została wyprodukowana w 2018 roku i nigdy nie była otwierana, co zdecydowanie kwalifikuje ją do ponownej aplikacji pasty.
Krok 1: Wyjęcie karty graficznej z komputera
Aby wyjąć kartę graficzną, zacznij od wyłączenia komputera, odłączenia go od zasilania, a następnie odpięcia wszystkich kabli od karty.
Po odłączeniu zasilania, naciśnij przycisk zasilania na kilka sekund, aby upewnić się, że kondensatory w zasilaczu zostały rozładowane.
Źródło obrazu: Jhet Borja
Następnie otwórz obudowę komputera i odkręć śruby mocujące kartę graficzną do obudowy.
Źródło obrazu: Jhet Borja
Odłącz kable zasilające od karty graficznej.
Źródło obrazu: Jhet Borja
Na koniec, w celu wyjęcia karty graficznej, naciśnij zatrzask w gnieździe PCIe na płycie głównej i delikatnie wysuń kartę z gniazda.
Krok 2: Otwarcie karty graficznej
Konstrukcja kart graficznych może być bardzo różna. Niektóre są łatwiejsze do otwarcia niż inne, a model EVGA 1080 Ti FTW3 zdecydowanie należy do tych trudniejszych.
Ten konkretny model posiada wiele podkładek termicznych – więcej niż standardowo. Podczas demontażu zachowałem szczególną ostrożność, aby nie zanieczyścić podkładek termicznych kurzem lub brudem, tak aby można było ich ponownie użyć. Dla bezpieczeństwa warto jednak mieć pod ręką zamienne podkładki na wypadek ich uszkodzenia, ponieważ ich brak może prowadzić do przegrzewania innych istotnych elementów.
Źródło obrazu: Jhet Borja
Mając na uwadze podkładki termiczne, przystąp do odkręcania karty graficznej. W tym przypadku zaczynamy od usunięcia tylnej płytki (backplate).
Źródło obrazu: Jhet Borja
Odłóż tylną płytkę na bok, ponieważ mogą być do niej przyklejone delikatne podkładki termiczne.
Źródło obrazu: Jhet Borja
Przy okazji można oczyścić tylną część karty graficznej z kurzu i brudu, co pomoże w poprawie termiki.
Źródło obrazu: Jhet Borja
Następnie odkręć śruby sprężynowe, które dociskają chłodzenie GPU do rdzenia na płytce drukowanej karty graficznej.
Źródło zdjęcia: Jhet Borja
Przed zdjęciem chłodzenia, upewnij się, że odłączyłeś wszystkie złącza zasilania i odkręć wspornik I/O, jeśli to konieczne.
Źródło zdjęcia: Jhet Borja
Gdy wszystko jest już gotowe, delikatnie zdejmij chłodzenie, pamiętając o podkładkach termicznych, które mogą znajdować się pod nim.
Krok 3: Usunięcie starej pasty termoprzewodzącej
Po otwarciu karty graficznej, czas na usunięcie starej pasty z chłodzenia i rdzenia GPU.
Źródło zdjęcia: Jhet Borja
Zacznij od rdzenia GPU. Pamiętaj, aby nie używać żadnych narzędzi, które mogłyby go zarysować, szczególnie tych wykonanych z metalu. Uszkodzenie nawet rogu rdzenia może trwale go uszkodzić. Użyj 99% alkoholu izopropylowego i pozwól paście termoprzewodzącej nasiąknąć przez kilka sekund, a następnie przetrzyj ją wacikiem lub ściereczką. Nie musisz usuwać pasty z wszelkich zagłębień; wystarczy oczyścić powierzchnię.
Źródło zdjęcia: Jhet Borja
Następnie wykonaj ten sam krok na powierzchni radiatora. Pozwól alkoholowi wsiąknąć i wytrzyj do sucha.
Krok 4: Aplikacja nowej pasty termoprzewodzącej
W przypadku kart graficznych „mniej nie znaczy więcej”. W przeciwieństwie do procesorów, chłodzenie styka się bezpośrednio z rdzeniem GPU, bez pośrednictwa rozpraszacza ciepła (IHS).
Źródło zdjęcia: Jhet Borja
Nałóż na rdzeń GPU odpowiednią ilość pasty. Zdecydowanie więcej niż pokazano na powyższym zdjęciu. Najlepiej sprawdzi się znak „X” lub duża kropka. Nałóż więcej niż intuicyjnie Ci się wydaje, ale nie przesadzaj. Nie martw się o niewielkie wypłynięcia, ponieważ pasta termoprzewodząca nie przewodzi prądu (ale oczywiście nie rób tego celowo!).
Źródło zdjęcia: Jhet Borja
Następnie najważniejsze jest jej równomierne rozprowadzenie po powierzchni rdzenia GPU, aż do krawędzi. Upewnij się, że krawędzie są dobrze pokryte i nie są cienkie.
Krok 5: Ponowne złożenie karty graficznej
Po nałożeniu pasty termoprzewodzącej możesz ponownie złożyć kartę graficzną.
Jeśli uszkodziłeś któreś z podkładek termicznych, teraz jest dobry moment, aby je wymienić. Jeśli są w dobrym stanie, przejdź do mocowania chłodzenia i przykręć śruby sprężynowe z tyłu karty, za rdzeniem GPU. Dokręcaj na krzyż, aby zapewnić równomierne przyleganie.
Kontynuuj montaż, podłączając złącza zasilania chłodzenia do płytki drukowanej, przymocowując wspornik I/O i umieszczając tylną płytkę, o ile Twoja karta ją posiada.
Krok 6: Test i porównanie temperatur
Na koniec, bardzo ważnym krokiem, który pozwoli upewnić się, że praca została wykonana poprawnie, jest testowanie.
Tak jak w kroku 0, uruchom ten sam test benchmarkowy przez 10-15 minut i monitoruj temperatury GPU. W moim przypadku sprawdzam również oprogramowanie Precision X1 firmy EVGA, ponieważ karta FTW3 posiada technologię iCX. Dzięki temu mam informacje o temperaturach innych komponentów, na przykład pod podkładkami termicznymi, co pozwala ocenić, czy wymagają wymiany.
Po pierwszym teście zauważyłem, że karta graficzna nagrzała się do 90°C, podczas gdy inne komponenty nie były tak gorące. Otwierając kartę, zauważyłem, że pasta, mimo że rozłożyła się równomiernie, stała się cienka i powstały luki.
Po nałożeniu większej ilości pasty termoprzewodzącej, testowałem przez 10 minut przy nieco podwyższonym napięciu, ponieważ zauważyłem pewną niestabilność przy 0.944V. Mimo zwiększonego napięcia, średnia temperatura w moim przypadku wynosiła około 75.7°C.
Chciałem sprawdzić, jak nisko mogę zejść, więc ustawiłem wentylatory na 100% zamiast trybu automatycznego i temperatura przestała rosnąć przy około 68.4°C, osiągając maksymalnie 69.7°C po pięciu minutach. Możesz również ustawić niestandardową krzywą wentylatora, aby zwiększyć jego prędkość do 100% przy temperaturze około 70°C, w celu uzyskania najniższej temperatury i maksymalnej wydajności, aczkolwiek będzie głośno.
Wymiana pasty termoprzewodzącej – sposób na zwiększenie wydajności i wydłużenie żywotności karty graficznej
Wymiana pasty termoprzewodzącej to jedna z najbardziej skutecznych interwencji, jaką możesz podjąć w przypadku starszej karty graficznej, zarówno pod względem wydajności, jak i jej trwałości. Regularna konserwacja może sprawić, że karty graficzne posłużą nawet 10 lat lub dłużej. Mamy nadzieję, że ten poradnik pomoże Ci obniżyć temperaturę i odzyskać utraconą wydajność Twojej karty.